آب و سلامتی water-health
۵۰ تا ۶۵ درصد بدن افراد بالغ و ۷۸ درصد بدن نوزادان را آب تشکیل شده است. بر اساس برآورد سازمان جهانی بهداشت، حداقل نیاز افراد به آب برای زندگی، هفتونیم لیتر در شبانه روز است.
در صورتی که قرار باشد پختوپز و مسائل بهداشتی (استحمام ) هم به این رقم اضافه شود حداقل آب مصرفی به ۲۰ لیتر در شبانه روز برای هر نفر افزایش پیدا خواهد کرد. سرانه مصرف آب در ایران ۲۰۰ لیتر در شبانه روز است. رقمی که چندین برابر الگوی جهانی است.
در سرتاسر جهان حدود ۷۵۰ میلیون نفر به آب پاک و قابل شرب دسترسی ندارند. برآورد شده دو و نیم میلیارد نفر نیز از امکانات بهداشتی و تصفیه فاضلاب بیبهرهاند.
آب و طبیعت water-nature
تمامی اکوسیستمها به آب وابستهاند؛ جنگلها و تالابها و مراتع در قلب چرخه آب جای دارند و بیابانها شکنندهاند و به آب کمتری محتاجند. با این حال همه زیستگاهها و اکوسیستمها بدون آب از کارکرد خود باز میمانند. فاضلاب تصفیه نشده مناطق مسکونی و پساب صنعتی و کشاورزی از عوامل نابودی اکوسیستمها هستند.
به گزارش وبسایت روز جهانی آب، اکثر مدلها و برآوردهای اقتصادی، کارکرد ضروری آب به خصوص در اکوسیستمهای آب شیرین را نادیده میگیرند. مصرف ناپایدار منابع آب و تخریب اکوسیستمها در بسیاری از برآوردهای اقتصادی دیده نمیشود. این همان بلایی است که ایران را نیز تهدید میکند.
ارزیابی اکوسیستمها نشان داده که منافع در حفاظت آب بیش از سرمایهگذاری آن است. «مدیریت اکوسیستم-محور» راه حل کلیدی و بلند مدت حل بحران آب معرفی میشود. رویکردی که در ایران و بسیاری از کشورها همچنان مورد غفلت قرار میگیرد.
آب و شهرنشینی water-urbanization
امروزه، نیمیاز جمعیت جهان در شهرها ساکنند. زندگی در این مناطق نیازمند آبرسانی منسجم، هزاران کلیومتر لوله آب و فاضلاب، راهاندازی سیستمهای تصفیه فاضلاب و مهمتر از همه بهرهمندی و دسترسی به منابع آب شیرین است. از اینرو شهرنشینی به یکی از چالشهای بزرگ قرن ۲۱ بدل شده است.
۹۳ درصد از شهرسازی و شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه و فقیر رخ میدهد و حدود ۴۰ درصد شهرها در مناطق فقیرنشین، کثیف و پرجمعیت توسعه مییابند. برآوردها نشان میدهد بیش از دو و نیم میلیارد نفر تا سال ۲۰۵۰ به مناطق شهری مهاجرت کنند. در ایران ۷۳ درصد جمعیت کشور در شهرها به سر میبرند. این رقم بیش از ۵۸ میلیون نفر را در برمیگیرد.
آب و صنعت water-industry
تمام صنایع برای تولید به آب نیاز دارند؛ برخی بیشتر و برخی کمتر. باور کردنی نیست که برای تولید یک صفحه کاغذ ۱۰ لیتر و برای تولید نیمکیلو پلاستیک ۹۱ لیتر آب مصرف میشود. صنعت، بیتردید نقشی انکارناپذیر در توسعه، تولید، ایجاد مشاغل و درآمد دارد. با این حال اولویت صنایع در سراسر جهان به جای آن که بهرهوری، کاهش مصرف و حفاظت آب باشد، تولید بیشتر محصولات است.
پیشبینیها نشان میدهد که مصرف آب در بخش صنعت ظرف ۵۰ سال یعنی از سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۵۰ بیش از ۴۰۰ درصد رشد داشته باشد. بیشترین رشد و مصرف در کشورهای در حال توسعه دیده خواهد شد. با این حال نمیتوان تلاشهای تولیدکنندههای بزرگ را برای کاهش مصرف آب نادیده گرفت.
صنایع در ایران کمترین مصرف آب را در مقایسه با بخش کشاورزی و شهری به خود اختصاص میدهد. به گفته قائم مقام وزارت نیرو فقط دو درصد آب در بخش صنعت مصرف میشود.
آب و انرژی water-energy
آب و انرژی را «شرکای طبیعی» مینامند. برای تولید انرژی، آب مصرف میشود و برای انتقال آب، انرژی. در سراسر جهان نیروگاههای حرارتی بیش از ۸۰ درصد انرژی الکتریکی را تولید میکنند. میلیاردها لیتر آب برای سیستمهای خنککننده این وسایل مصرف میشود. در این میان سدها فقط ۱۶ درصد برق سراسر جهان را تولید میکنند. این رقم در ایران ۱۳ درصد است.
انتظار میرود با بهرهگیری از تکنولوژیهای نوین، آب کمتری برای تولید انرژی یا خنک کردن دستگاهها مصرف شود. همچنین گزینه دیگر، استفاده از منابع آبی جایگزین، مثل فاضلابها و آب دریاهاست. استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر (مثل انرژی باد، جزر و مد، گرمایش زمین و باران) که به آب کمتری نیاز دارند نیز میتواند فشار بر منابع آب شیرین را کاهش دهد.
آب و غذا water-food
کشاورزی تا سال ۲۰۵۰ باید بیش از ۶۰ درصد امروز تولید داشته باشد و این رقم در کشورهای در حال توسعه ۱۰۰ درصد است. در سراسر جهان کشاورزی ۷۰ درصد منابع آب را مصرف میکند و در ایران ۹۲ درصد.
با رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای فردی، رژیم غذایی از محصولات گیاهی (با ترکیب نشاسته) به محصولات گوشتی و لبنی تغییر میکند که افزایش مصرف آب را به همراه دارد. برای تولید یک کیلو برنج، سه هزار و ۵۰۰ لیتر آب مصرف میشود و برای تولید یک کیلو گوشت گاو ۱۵ هزار لیتر. این تغییر رویکرد در رژیم غذایی، ظرف ۳۰ سال گذشته بیشترین اثر را در مصرف آب داشته است و به نظر میرسد تا اواسط قرن ۲۱ نیز ادامه داشته باشد. تولید پساب کشاورزی و اثرات مخرب آن، حتی از مصرف آب در این بخش نیز خسارتبارتر است.
تجربه کشورهای پردرآمد نشان میدهد، ترکیبی از قوانین بازدارنده، مشوقها، فشارها و یارانههای هدفمند توانسته است میزان مصرف آب را در بخش کشاورزی و تولید محصولات غذایی به طرز چشمگیری کاهش دهد.
آب و برابری water-equality
در کشورهای در حال توسعه و فقیر به دست آوردن آب و آوردن آن به خانه وظیفه روزانه زنان و دختران است. اینان ۲۵ درصد از وقت خود را فقط صرف این کار میکنند. این رقم معادل ۲۰۰ میلیون ساعت در هر روز است. به علاوه با تغییرات اقلیمی، اثراتی منفی بر منابع آب بیشتر خواهد شد. با توجه به رشد روزافزون در تقاضای آب، میتوان پیشبینی کرد چالشهای پیشروی جوامع در حال توسعه بیشتر شود و بدین ترتیب زنان ناچارند رنج بیشتری را برای جمعآوری و انتقال آب تحمل کنند. به گزارش سازمان جهانی بهداشت روزانه سه و نیم میلیون نفر به دلیل مصرف آب آلوده میمیرند.
در شرایطی که دسترسی به آب سالم به صورت عادلانهای انجام پذیرد میتوان انتظار داشت که این تبعیضها، بیماریها و روند مرگ و میر کاهش یابد.
آب و ایران water-drop-home
منابع آبی در ایران رو به اتمام است. وزارت نیرو ۳۱۷ دشت کشور را ممنوعه اعلام کرده است. یعنی نیمی از دشتهای کشور با تشنگی مفرط روبهرو هستند. دشتهایی که به دلیل فقدان آب نشست کردهاند. همچنین بیش از ۷۳ درصد آبهای زیرمینی مصرف شده و امید اندکی برای این منابع وجود دارد. تالابهای ایران نیز حال خوشی ندارد. ارومیه، گاوخونی و هامون خشکی مفرط را از سر میگذرانند. در مجموع ۶۷ درصد تالابهای سراسر ایران خشک شدهاند.
ایران در کمربند خشک جهان قرار گرفته و وارد دوره طولانی خشکسالی مفرط شده است. مدیریت نابهسامان منابع آب نیز شرایط را وخیمتر کرده است. با این حال ما تشنگانی هستیم که روز جهانی آب را از یاد بردهایم.
برچسبها آب و انرژی, آب و طبیعت, آب و فاضلاب, آب،, بحران آب،, سرانه مصرف آب
مقدمه و تعریف چرخه آب
آب زمین همواره در حال جابجایی است و چرخه آب که گاهی چرخه هیدرولوژی نیز نامیده میشود ارتباطات بین اتمسفر، هیدروسفر (آبکره) و لیتوسفر (سنگکره) را توضیح میدهد. چرخه آب نقطه آغاز و پایانی ندارد، آب از مایع به بخار یا به یخ تبدیل میشود و دوباره به حالت اول بازمیگردد. چرخه آب میلیاردها سال است که در حال کار است.
جبهه هوا
جبهه هوا خط مرز بین توده هوای گرم و سرد را میگویند که بنا به وضعیت غالب (یعنی وضعیتی که توده هوای سرد غالب بر گرم باشد و یا بالعکس) جبهه را نامگذاری میکنند
چرخه آب چیست؟
چرخه آب یک جریان مداوم حرکت آب بین زمین، اقیانوس، رودخانه ها و نهرها و جو (اتمسفر) می باشد. آب همواره در اطراف و بالای زمین در حال چرخش است. آب همان طور که در این چرخه در حال حرکت می باشد از شکل مایع (آب باران، آب نمک) به گاز (بخار آب) و دوباره به مایع تبدیل می شود. این مایع ممکن است سرد شود و به شکل جامد درآید (یخ یا برف).
چرخه آب برای ادامه زندگی بر روی زمین ضروری است و در مدت میلیاردها سال است که این چرخه در طبیعت جریان دارد. آب از آن زمان تا کنون بارها تمیز شده است و منابع آبی زمین همواره از طریق فرایند طبیعی که ما آن را چرخه آب می نامیم، در حال تجدید شدن می باشند.
فرآیندهای انجام شده :
فرآیندهای متعددی با هم در کارند که در مجموع موجب می شوند آبهای زمین به صورت چرخه دائما در حرکت باشند.
چرخه آب پنج فرآیند دارد: تراکم، بارش، نفوذ، روان آب و تبخیرو تعریق. این فرآیندها همزمان بوده و به غیر از بارش، بقیه دائمی می باشند.
این پنج فرآیند، تراکم، بارش، نفوذ، روان آب و تبخیرو تعریق، با هم چرخه آب را می سازند. بخار آب متراکم شده و ابرها را تشکیل می دهدکه در شرایط مناسب منجر به بارش می شود. باران به سطح فرو می ریزد و به خاک نفوذ می کند یا به صورت روان آب جریان می یابد. آب سطحی(مثل دریاچه ها، رودخانه ها، اقیانوسها و غیره) تبخیر شده و به صورت رطوبت به جو بر می گردند در حالیکه گیاهان طی فرآیند تعریق، آب را به جو برمی گردانند.
تراکم فرآیندی است که طی آن آب از حالت بخار به حالت مایع تبدیل می شود. غالبا بخار آب موجود در هوا، به سمت بالا می رود. یعنی هوای گرم و مرطوب بالا رفته و هوای سرد به سمت پایین حرکت می کند.
همانطور که هوای گرمتر بالا می رود، بخار آب انرژی خود را از دست داده و حرارت آن افت می کند. در نتیجه، بخار آب به حالت مایع یا یخ در می آید. می توانید در عمل،فرآیند تراکم را مشاهده کنید، هنگامیکه بطری لیموناد سردی را از یخچال برداشته و آن را در هوای اتاق قرار می دهید. دقت کنید که لیموناد چگونه خارج می شود. آب نمی تواند از داخل بطری خارج شود بلکه به صورت بخار آب به هوا وارد می شود. همانطور که هوای اطراف سرد می شود، آب به صورت قطره در می آید.
بارش، آبی است که به صورت باران، تگرگ یا برف از ابرها می بارد. بارش وقتی آغاز می شودکه بخار آب متراکم شده و در اتمسفر سنگین شود. در نتیجه نمی تواند در جریان هوای اتمسفر باقی بماند و فرو می ریزد. در بعضی موارد، آب بارش، قبل از اینکه به سطح برسد، تبخیر می شود. اگرچه در اکثر موارد،آب بارش به سطح زمین می رسد و در سطح جریان می یابد، علاوه بر آن آب سطحی در رودخانه ها و دریاچه ها هم جمع می شود یا با نفوذ به خاک، آب زیرزمینی را تشکیل می دهد.
بخشی از بارش که به سطح زمین می رسد، طی فرآیند نفوذ به داخل زمین می رود. میزان آبی که به زمین نفوذ می کند بسته به درجه شیب زمین، میزان و نوع پوشش گیاهی، نوع خاک و سنگ و میزان اشباع شدگی خاک، متفاوت است. وجود سوراخهای بیشتر(ترکها، حفره ها، درزه ها)، میزان نفوذ را افزایش می دهد. آبی که به خاک نفوذ نکند، در سطح به صورت روان آب جاری می شود. بارشی که به سطح زمین می رسد اما به خاک نفوذ نمی کند روان آب نامیده می شود.
روان آب در نتیجه ذوب برف و یخ هم به وجود می آید. هنگامی که میزان بارش زیاد است، خاکها از آب اشباع می شوند. با افزایش بارش، آب اضافی نمی تواند به خاک وارد شود. روان آب به رودخانه ها و رودها وارد شده و مقدار زیادی از آب اضافی جریان می یابد. آب سطحی همیشه به سمت پایینترین نقطه ممکن، معمولا اقیانوسها، حرکت می کند. در طول این مسیر، بخشی از آب تبخیر می شود، بخشی به زمین نفوذ کرده یا برای مقاصد کشاورزی یا صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.
تبخیر و تعریق، آبی است که از زمین تبخیر شده و یا توسط گیاهان تعریق می شود. تبخیر و تعریق، راهی برای ورود مجدد بخار آب به هواست.
تبخیر، هنگامی رخ می دهد که انرژی تابشی خورشید، آب راگرم کرده و سبب می شود که ملکولهای آب فعال شوند در نتیجه بخشی از آنها، به صورت بخار وارد اتمسفر می شوند.
تعریق، هنگامی رخ می دهد که گیاهان آب را توسط ریشه جذب کرده و آن را از طریق برگها پس می دهند که این فرآیند به علت حذف و انتقال آلاینده ها، آب را تمیز می کند.
همانطور که دیدید، فرآیندهای بسیاری در جریان هستند تا آب مورد نیاز شما تامین شود. این فرآیندها همیشه در جریان هستند. اگر قطب جنوب یخ زده است، به آن معنا نیست که در آن تبخیر رخ نمی دهد(یخ می تواند مستقیما، طی فرآیندی که تصعید نامیده می شود، به بخار تبدیل شود و اگر بیابان ساهارا بسیار داغ است، به آن معنا نیست که در آن بارندگی صورت نمی گیرد(بارش قبل از این که به زمین برسد، تبخیر می شود).
بنابراین، آبی که شما امروزه می نوشید، هنگامی که دایناسورها به زمین حکمفرمایی می کردند، وجود داشته است.
تحلیل چرخه آب
آب برای تغذیه حیوانات و گیاهان ضروری است. آب در علم و صنعت برای تولید بسیاری از محصولات استفاده میشود. آبراهها برای انتقال مواد و دفع ضایعات بکار میروند.
چرخه آب یا چرخه هیدرولوژی، نیروی پیش برنده اصلی است آب برای حیات هرکسی اهمیت دارد. در نگاه اول آب اطراف ما وجود دارد.اما ما به اهمیت آن پی نمیبریم. آیا ما بدون آب و غذا میتوانیم زنده بمانیم. معمولاً ازاینکه میشنونم انسان بدون غذا بیشتر زنده میماند تا بدون آب مبهوت میشونیم. انسان تنها میتواند تا ۳ روز بدون آب زنده بماند. بعد از این زمان کلیهها بیشتر از آن کار نمیکنند و نمیتوانند ضایعات بدن را دفع کنند. بدن ما به آب تمیز و تازه نیاز دارد تا زنده بماند. آب آلوده یا شور به بدن ما کمک نخواهد کرد. آب در جو طی چرخه آب میچرخد. آب روی زمین تبخیر شده و به ابر تبدیل میشود. وقتی شرایط مساعد است، ابر آب یا نزولات جوی آزاد میکند.
در رابطه با خصویات آب بیشتر بدانید:
۱- آب مایعی است که در دمای صفر تا ۱۰۰ درجه سانتیگراد بین انجماد و تبخیر باقی میماند.
۲-آب گرمای ویژه بالایی دارد که به این معنی است که میتواند گرما و زیادی را جذب کند یا از دست بدهد بدون اینکه درجه حرارت تغییر کند. این مسئله برای نگه داشتن و یکسان نگه داشتن گرمای بدن پستانداران، مثل خودمان خیلی مهم است.
۳-آب گرمای پنهان تبخیر بالایی دارد. به این علت، آب به کندی از استخرها و دریاچهها بخار میشود یعنی جاهائیکه اشکال زندگی زیادی به آنها وابسته هستند.
۴-آب در حالت جامد کم چگالتر از مایع میباشد، بنابراین یخ غرق شده شناور میشود. این خصوصیت اجازه زندگی در نواحی قطبی، نیمه قطبی، جائیکه یخ شناور میشود و اجازه زندگی موجودات زنده در زیر آب را میدهد وا میدهد. اگر یخ سنگین تر از آب بود. غرق میشد و یخ بیشتری در بالای آن تشکیل میشد. در نتیجه همه زندگی آب در یخ به دام میافتد زمانیکه آنقدر سرد میشود که آب یخ میبندد.
۵-آب یک حلال قابل ملاحظه نه تنها برای دلایل اشاره شده در بالا بلکه برای گازهایی نظیر اکسیژن و دی اکسید کربن میباشد. اکسیژن باید در فاز آبی سلولهای زنده به منظور استفاده در اکسیداسیون غذایی قابل حل باشد. در همان زمان گازهای دیگر، دی اکسید کربن، باید برای خارج شدن از سلول قابل حمل باشد تا از ششها خارج شود.
۶- آب دارای کشش سطحی است. مولکولهای آب روی سطح یک حوضچه آرام و ساکن تمایل به کشیده شدن به داخل آب دارند به این منظور که سطح مایع سخت میباشد. این سختی کشش سطحی نامیده میشود. این حالت میتواند یک سنی کوچک مثل سوزن خیاطی را نگه دارد. این پوست روی آب میتواند حشرات در حال پرواز به دام بیاندازد بطوریکه دیگر قادر به پرواز نباشند.
۷- آب ویسکوزیته یا غلظت دارد. یک شخص میتواند اثرات ویسکوزیته آب را در طول یک رود یا روخانه را با حواشی یکسان ببیند. آب در طول حواشی رودخانه آرام میباشد هنگامیکه جریان در مرکز شدید و تند میباشد. این مقاومت بین لایهها ویسکوزیته یا غلظت نامیده میشود این خصوصیت به ماهیهای کوچک برای زندگی کردن نزدیک ساحل را میدهد زمانیکه ماهیهای بزرگتر توانائی شنا کردن در جریانات قوی را دارند. غلظت همچنین مسئول تشکیل گرداب، ایجاد آشفتگی که منجر به مخلوط کردن خوب هوا در آب و پراکندگی یکنواخت بیشتر میکروارگانیسمها میشود.
آیا شما مقدار نیاز کودک خود به نوشیدن آب در ماه های مختلف سال، به خصوص در ماه های سرد زمستان که او کمتر تشنه می شود، را می دانید؟
آیا شما کودک خود را برای تامین آب بدنش و رفع تشنگی به خوردن یک قوطی نوشابه یا یک لیوان آبمیوه به جای آب تشویق می کنید؟ اگر شما نمی توانید کودک خود را در چنین موقعیت هایی راهنمایی کنید، خواندن این مقاله که مربوط به آب خوردن کودکان است، برای شما ضروری خواهد بود!
احتمالا جزئی ترین ماده ای که در رژیم غذایی ما وجود دارد و از نظر بسیاری از مادران، دارای ارزش کمی است، آب است. اما آیا شما می خواهید بدانید که چگونه می تواند از اثرات شگفت انگیز آب در سلامتی کودک خود بهره ببرید؟
واقعیت هایی در مورد آب خوردن کودکان:
چرا همیشه نوشیدن آب بهتر از آبمیوه است؟
جایگزین کردن آبمیوه و مایعات دیگر به جای آب، برای کودک شما که آب بدنش را از طریق تنفس ، عرق کردن، دفع مدفوع و یا ادرار کردن از دست می دهد، برای رفع تشنگی کار اشتباهی است.
آبمیوه ها و نوشیدنی های تجاری و آماده، حاوی قند هستند که اگر به مقدار بیش از حد مورد استفاده قرار گیرد، میتواند اثر منفی در سلامت کودک شما داشته باشد و سلامتی او را تحت تاثیر قرار دهد. شما می توانید برای ترویج سلامتی کودک خود، او را به دوری کردن از این نوشیدنی های شیرین و نوشیدن آب که کالری محدودی دارد، سوق دهید.
چرا آب خوردن کودکان مهم است؟
بدن ما به طور عمده از آب تشکیل شده است، به همین دلیل، نوشیدن آب برای عملکرد طبیعی اندام ها از همه مواد دیگر، اهمیت بیشتری دارد. آب مایع معجزه کننده ای است که کمک می کند تا بدن از مواد زائد خلاص شود، بنابراین، آب خوردن کودکان ضروری است. همه ی ما هر روز با انجام فعالیت های مختلف، آب بدن خود را از دست می دهیم، و نیاز به جایگزین کردن این ماده ی حیاتی در بدن خود داریم و این کار باید به طور منظم انجام گیرد. شما می دانید که استفاده از خشکبار برای تامین سلامتی و نیازهای روزمره بدن ضروری است، اما باید دقت داشته باشید که اگر آب خوردن کودکان به اندازه کافی نباشد، سلامتی او به خطر می افتد. جالب است بدانید که با نوشیدن آب کافی، کودک شما انرژی لازم برای بدن خود را دریافت کرده، صاحب پوستی درخشان خواهد بود و از سلامت کلی برخوردار می شود . آب خوردن کودکان کمک می کند تا عملکرد سلول های بدن آن ها حفظ شده و اندام ها مواد لازم برای خود را تامین کنند.
کودکان روزانه چه مقدار آب باید بنوشند؟
برخی از جمله مواردی که باید برای حفظ سلامتی کودک خود به آن توجه کنند، نوشیدن مقدار مناسب آب است. اگر کودک شما ۵-۸ ساله است، او نیاز به نوشیدن حدود پنج لیوان آب در روز دارد و این مقدار با توجه به سن و عوامل دیگر تغییر می کند. اینکه چه مقدار آب برای بدن کودکان لازم است، نیز به سن و جنسیت کودک شما بستگی دارد، همچنین میزان فعالیت فیزیکی او را نیز باید در نظر بگیرید.
آیا مصرف آب کم، می تواند آسیب جدی به کودکان وارد کند؟
آیا فکر می کنید که لازم است شما به عنوان یک پدر یا مادر منتظر باشید تا کودکتان یک لیوان آب از شما بخواهد و بگوید که تشنه است؟ خیر. اگر کودک شما، مقدار کافی آب نمی نوشند، به احتمال زیاد از کمبود آب در بدنش رنج می برد. او ممکن است از علائم زیر رنج ببرد:
• خشکی دهان و لب
• خستگی بیش از حد
• بی حالی و کمبود انرژی
• چشم های گود رفته
• سرگیجه
• کمی و یا حتی نداشتن اشک، زمانی که او گریه می کند
• ادرار بد بو و سیاه رنگ
• سردرد
زمانی که یکی از علائم کم آبی را در کودک خود مشاهده کردید، شما باید فورا کودک خود را به نزد دکتر ببرید. این بیماری ها همچنین می تواند هنگامی که کودک شما از مسمومیت غذایی یا تب رنج می برد، بیشتر رخ دهد. همچنین، دقت داشته باشید که بازی در فضای باز برای ساعت های طولانی و بیش از حد ممکن است باعث کم آبی در کودکان شود.
چگونه می توانید به نوشیدن آب کافی کودکان خود کمک کنید؟
• نوشیدن آب کافی، فواید مختلفی برای بدن کودک شما دارد:
• کمک می کند تا بدن کودک شما وزن متعادل خود را حفظ کند.
• به تنظیم درجه حرارت بدن کودک شما کمک می کند.
• حمل و نقل مواد مغذی را به بخش های مختلف بدن راحت تر کرده و باغث کاهش یبوست و مشکلات ادراری می شود.
• به بهبود سلامت دهان و دندان در کودک شما کمک می کند، زیرا آب حاوی فلوراید است.
راهنمایی هایی برای آموزش کودک در مورد اهمیت آب آشامیدنی:
در این قسمت، چند راهنمایی مفید برای اطمینان از اینکه آب خوردن کودک شما کافی است یا نه ، بیان می شود:
• شما می توانید کودکان خود را با اهمیت آب آشامیدنی در زندگی روزمره با روش های مختلفی مثل تصاویر و فیلم ها آشنا کنید.
• شما می توانید کودک خود را به دو گلدان تشبیه کنید. زمانی که آب کافی به آن ها برسد، به خوبی رشد می کنند، و زمانی که یکی از آن ها پژمرده شود، نشان گر کم آبی است.
• نوشیدنی های شیرین را یک راه حل برای از بین بردن تشنگی کودک قرار ندهید، نوشیدن آب به اندازه کافی برای کودک شما حیاتی است.
• یک بطری آب را می توانید با کودک خود، وقتی که او برای بازی به بیرون از خانه می رود، همراه کنید. بعد از بازی، کم آبی و تشنگی او را از بین خواهد برد.
با آموزش کودک خود و آشنا نمودن او با اهمیت آب آشامیدنی، شیوه زندگی سالم را به او یاد داده، و او را در این مسیر همراهی کنید.
آب مصرفی برای تولید محصولات مختلف شاید در ابتدا مهم تلقی نشود ولی با تشدید بحران کم آبی در کشور تولید برخی محصولات تحت الشعاع قرار می گیرد.
آب مجازی یکی از مقوله های تاثیر گذار بر مصرف آب در کشور به حساب می آید که در صورت عدم توجه در چگونگی مصرف آن می تواند پیامدهای ناخوشایندی برای منابع آبی کشور به دنبال داشته باشد.
با تشدید بحران آب در کشور اهمیت توجه به این موضوع افزایش یافت و صحبت از آن را بر سر زبان ها انداخت. توجهی که سبب زیر ذره بین رفتن اصلی ترین نمونه آب مجازی یعنی محصولات کشاورزی شده و در نهایت مخالفت ها برای کشت برخی محصولات در استان های خشک و یا در کل کشور آغاز شده است.
میزان مصرف آبی که در ابتدا به چشم نمی آید ولی با دقت بیشتر متوجه سهم کلان این بخش می شویم به گونه که بنا بر بررسی های صورت گرفته برای یک عدد سیب زمینی ۱۰۰ گرمی در حدود ۲۵ لیتر و برای برداشت یک عدد سیب ۱۰۰ گرمی ۷۰ لیتر، یک کیلوگرم خیار ۲۰۰ لیتر، هندوانه یک کیلوگرمی ۵۰۰ لیتر، یک کیلوگرم ذرت ۷۶۰ لیتر، یک کیلوگرم گندم ۱۳۰۰ لیتر و یک کیلوگرم برنج ۴۰۰۰ لیتر آب نیاز دارد.
میزان مصرف آب به دست آوردن محصولات گوشتی همچون یک کیلوگرم گوشت مرغ ۴۰۰۰ لیتر و برای به دست آوردن یک کیلوگرم گوشت گاو ۱۵۰۰۰ لیتر آب است.
سایر محصولات نیز میزان مصرف قابل توجه دارد به گونه ای که برای یک جفت کفش چرم ۸۰۰۰ لیتر، یک پرس چلوکباب ۴۸۰۰ لیتر و یک ساندویچ همبرگر ۲۵۰ گرمی ۲۴۰۰ لیتر آب مصرف می کند.
این نکته قابل توجه است که در بخش صنعت، برای تولید یک دستگاه خودرو ۸۰۰۰۰۰ لیتر آب مورد استفاده قرار می گیرد.
منبع: حامیان آب
حجم آبهای تجدیدپذیر در ایران ۱۳۰ میلیارد مترمکعب در سال بوده که به علت تغییر اقلیم و همچنین الگوهای نامناسب مصرف آب، حدود ۲۵ درصد کاهش یافته به طوری که در برآوردهای صورت گرفته بر اساس میانگین سالهای اخیر، حجم آب تجدیدپذیر در ایران به حدود ۱۰۰ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است.
ایران در بین ۱۸۰ کشور دنیا از لحاظ برخورداری از منابع آب در رتبه ۵۰ قرار گرفته و در بین این کشورها از لحاظ سرانه منابع آب در جایگاه ۱۱۲ دنیا قرار دارد. سرانه منابع آب در ایران در سال ۱۳۹۰، حدود ۱۷۰۴ مترمکعب بوده در حالی که سرانه منابع آب در دنیا و کشورهای پردرآمد به ترتیب ۳.۶ و ۶.۶۵ برابر ایران است.
عمده تخصیص آب ایران در بخش کشاورزی است، چراکه به ازای هر مترمکعب آب در کشور، ۰.۹ کیلوگرم محصول کشاورزی تولید می شود. اما در جهان به ازای هر مترمکعب آب ۲ تا ۲.۵ کیلوگرم محصول تولید می شود.این موضوعات در حالیست که از دیدگاه مصرف کنندگان آب کشاورزی، میزان مصرف به این بخش تقریبا ۰.۶ مقدار اعلام شده است و علت این اختلاف را می توان در عدم پایش میزان آب تحویل داده شده سر مزرعه و تلفات آب از منابع تنظیم تا مبادی توزیع جست وجو کرد.
در خصوص میزان تلفات آب در کشور می توان گفت که ۲۵ میلیون مترمکعب از آبها در خاک نفوذ میکنند، ۶۸ میلیون مترمکعب جریان سطحی و ۲۷۵ میلیون مترمکعب میزان تبخیر سالانه است.
در استان تهران نیز سرانه تجدیدپذیر آب ۲۱۵ متر مکعب در سال است و ۶۰ درصد جمعیت تهران تحت پوشش شبکه فاضلاب قرار گرفته اند که این رقم برای استان تهران ۴۲ درصد است اما پیش بینی می شود که با بهرهبرداری از تصفیهخانههای فاضلاب شهرهای مختلف استان تهران، این رقم افزایش چشمگیری داشته باشد.
بخش قابل توجهی از تأمین آب شرب کلانشهر تهران از طریق ذخایر آب پشت سدهای طالقان، امیرکبیر، ماملو، لار و لتیان صورت می گیرد.
به منظور تامین آب کشاورزی دشت قزوین، تامین آب شرب شهرهای تهران و کرج، تغذیه مصنوعی دشت قزوین و کنترل سیلابهای فصلی رودخانه طالقان، ساخت سد طالقان در ۱۳۵ کیلومتری شمال غرب تهران در سال ۸۱ آغاز شد و در سال ۸۵ این سد به بهره برداری رسید.
سد طالقان یکی از ۵ سد اصلی و مهم تأمین آب شرب استان تهران محسوب می شود. هم اکنون در مخزن ۴۲۰ میلیون مترمکعبی آن، ۲۹۴ میلیون مترمکعب آب وجود دارد.
سد کرج بهعنوان نخستین سد چندمنظوره ایران در سال ۱۳۴۰ به بهره برداری رسید. این سد که یکی از ۵ سد اصلی تأمین آب شرب استان تهران است با سطح حوزه آبریزی بهمساحت ۷۶۴ کیلومتر مربع و با متوسط جریان آب سالانه بهمیزان ۴۷۲ میلیون مترمکعب در استان تهران و در فاصله ۶۳کیلومتری شمال غربی تهران و در کیلومتر ۲۳ جاده کرج ــ چالوس، در شمال شهرستان کرج قرار دارد.
در حال حاضر از مجموع حجم ۲۰۵ میلیون مترمکعبی مخزن این سد حدود ۱۴۱ میلیون مترمکعب آب پشت این سد ذخیره شده است.
سد ماملو که بر روی رودخانه جاجرود در حدود ۴۵ کیلومتری شرق تهران واقع شده، یکی از ۵ سد اصلی و مهم تأمین آب شرب استان تهران است. مساحت حوضه آبریز این سد که در سال ۱۳۸۶ به بهره برداری رسیده؛ ۱۷۵۰ کیلومتر مربع و متوسط جریان آب سالانه آن ۲۸۳ میلیون و ۸۰۰ هزار متر مکعب است.
در حال حاضر از مجموع حجم ۲۵۰ میلیون مترمکعبی مخزن سد ماملو، ۱۸۳ میلیون متر مکعب آب پشت این سد ذخیره شده بود.
سد لار در سال ۱۳۶۱ در استان مازندران و در فاصله ۷۵ کیلومتری از تهران و ۱۰۰ کیلومتری شهر آمل احداث شده است. ذخایر آبی این سد که یکی از ۵ سد اصلی تأمین آب شرب استان تهران است نسبت به دیگر سدهای این استان از وضعیت بسیار نامطلوبی برخوردار است.
حجم مخزن این سد ۹۶۰ میلیون مترمکعب است اما تنها ۲۴ میلیون مترمکعب آب در پشت این سد ذخیره شده است که مهمترین دلیل کسری ذخیره آب پشت سد لار، فرار مستمر آب از مخزن این سد است.
سد لتیان بر روی رودخانه جاجرود با سطح حوزه آبریزی به مساحت ۶۹۸۰۰ کیلومتر مربع و با متوسط جریان آب سالانه به میزان ۳۵۰ میلیون مترمکعب در استان تهران و در فاصله ۳۵ کیلومتری شمال شرقی تهران قرار دارد. این سد که در سال ۱۳۴۶ به بهره برداری رسیده؛ یکی از ۵ سد اصلی و مهم تأمین آب شرب استان تهران است.
در حال حاضر از مجموع حجم ۹۵ میلیون مترمکعبی مخزن سد لتیان، ۵۸ میلیون مترمکعب آب در پشت این سد ذخیره شده است.
در جدول زیر میزان ذخایر آبی ۵ سد مهم تأمین کننده آب شرب شهر تهران به صورت درصد آورده شده است.
گرمتر و خشک تر شدن به همراه جابهجایی فصلها از تاثیرات تغییرات اقلیمی است.
این وقایع حدی برخی ایام به شکل زبانههای گرمایی بروز میکند و در بعضی زمانها بهصورت طوفان و سیلاب ایجاد خواهد شد که مورد بررسی و توجه کارشناسان قرار دارد.
مدیر طرح ملی تغییرات آب و هوا سازمان حفاظت محیط زیست درباره این پرسش که آیا امسال شاهد افزایش سیلابها خواهیم بود یا خیر گفت: نمیتوانیم بگوییم که سیلابها بیشتر خواهد شد یا خیر اما میتوان عنوان کرد که اگر این وقایع بیشتر شود، تعجب نخواهیم کرد.
تغییرات اقلیمی و اثرات ناشی از آن جای تعجب ندارد و ادامه روندی است که از قبل میشناختیم و برای همه ما آشنا است.
خشکتر شدن و گرمتر شدن ایران در درازمدت
وی با بیان اینکه پیشبینی کوتاهمدت برای اثرات تغییرات اقلیمی نداریم، اظهار کرد: پیشبینیهای ما در مقیاس چند ساله و بلند تعریف شده است؛ در پیشبینی درازمدت ایران بسیار خشک و بسیار گرم خواهد بود.
مدیر طرح ملی تغییرات آب و هوا سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: به طور حتم روند تغییرات اقلیمی و تاثیرگذاری آن ادامهدار است مگر اینکه مکانیزمهایی که در سطح کلان جهانی فعالیت میکنند تغییر فرم عملکرد پیدا کنند؛ یعنی به عبارتی میزان انتشار گازهای گلخانهای ما کمتر شود و همه کشورها در زمینه کاهش انتشار، جدیتر عمل کنند در غیر این صورت بعید میدانیم این روند متوقف شود.
جابجایی فصلها نشانه تغییرات اقلیمی
مدیر طرح ملی تغییرات آب و هوا سازمان حفاظت محیط زیست درباره اثرات تغییرات و جابجایی فصلها گفت:
تقریبا فصلها در کشور ما یک ماه جابهجا شدهاند؛ به عنوان نمونه شاهدیم که وضعیت جوی فروردین همانند اسفند ماه است و آب و هوای مهر ماه نیز شبیه به شهریور ماه است.
به گفته وی وضعیت آب و هوایی حتی با تمهیدات لازم بهطور کامل بهبود نمییابد و اثرات خشکتر شدن و گرمتر باقی خواهد بود و تأثیرگذاری خود را خواهد داشت.دو مکانیزم گرمتر شدن، خشکتر شدن و تغییر فصلها از آثار سؤ تغییرات اقلیمی است و این دو مکانیزم هر دو برگرفته شده از تغییرات اقلیمی هستند.
جشنواره ایدههای نوین آب و انرژی با نگاهی به بحران آب و معضلات اجتماعی، کارآفرینی و انرژیهای تجدیدپذیر از ۲۷ فروردین تا یکم اردیبهشتماه در دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار میشود.
در این جشنواره که از فردا ۲۷ فروردینماه آغاز به کار میکند، انجمنهای بینرشتهای انرژیهای پاک، گرافیک، محیطزیست و کتاب و اندیشه برنامههای متنوعی را اجرا خواهند کرد.
این جشنواره تا یکم اردیبهشتماه سال جاری با برگزاری چندین سمینار علمی با موضوعات بحران آب و معضلات اجتماعی، ایدهپردازی، کارآفرینی و انرژیهای تجدیدپذیر برقرار است؛ همچنین برپایی نمایشگاه و استارتآپ در حوزه انرژی از دیگر برنامههای جشنواره آب و انرژی خواهد بود.
آیین گشایش این جشنواره فردا، ساعت ۱۴ با حضور معاون فرهنگی و اجتماعی و دیگر مسئولان و دانشجویان دانشگاه شهید چمران در تالار شهید مطهری دانشکده علوم برگزار میشود.
اهمیت منابع آب شیرین و بحران کمبود آب در عصر حاضر، موضوع اصلی آثار پیش رویتان است که از میان آثار راه یافته به نمایشگاه نخستین جشنواره ی ملی کاریکاتور گنجینه ی آب اهواز گلچین شده است.
هنرمندان در این جشنواره به نگاهی به هویت آب در فرهنگ ایران، به بحرانهای حاصل از سوء رفتار با این سرمایهی زندگی پرداخته اند.
ایران در منطقه خشک و نیمه خشک جهان قرار گرفته و از نظر پراکندگی بارش وضعیت نامنظمی دارد طوری که ۷۵ درصد بارشها در ۲۵ درصد کشور اتفاق میافتد.علاوهبر این هم اکنون آب قابل تنظیم کشور ۸۰ میلیارد مترمکعب است که در مقایسه با جمعیت ۸۰ میلیونی ایران رقم سرانهای معادل ۱۰۰۰ مترمکعب میشود که در مقایسه با متوسط جهانی بسیار پایین است.
همچنین براساس پیش بینیها جمعیت کشور تا سال ۲۰۲۵ به ۱۰۵ میلیون نفر میرسد و این عدد نشان میدهد که اگر وضعیت کنونی بحران آب تداوم یابد ایران در این سالها حتی با وجود راندمان بسیار بالا قادر به برون رفت از وضعیت تنش آبی نخواهد بوداز سوی دیگر تداوم وضعیت کنونی بحران آب در کشور و همزمان با آن گرم شدن کره زمین و تغییرات اقلیمی به معنای ایجاد بحرانهای اجتماعی در آینده خواهد بود،
این مساله نشان میدهد که حل بحران آب در گرو همکاری و هماهنگی میان تمامی متخصصین و اندیشمندان حوزههای فنی و علوم انسانی است تاکید دولت یازدهم برای حل بحران و صدرنشینی این بحران در برنامه ششم توسعه نشان از اهمیت این موضوع دارد.
اما باید به این مساله نیز توجه کرد که شعار صرف بدون اجرای مدیریت صحیح و جامع برای حل این مساله کافی نیست لذا باید کارهای اجرایی مثمر ثمری برای حل این بحران عظیم عملیاتی شود.