مدیرعامل آبفای استان تهران گفت: کشور با مشکلاتی از جمله کمبود منابع آب و دفع فاضلاب مواجه است و استان تهران کمتر از ۱٫۱ درصد از سطح کشور را داراست، اما ۲۰ درصد جمعیت و ۴۵درصد صنعت کشور را در خود جای داده است.
به نقل از روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب استان تهران، محمد پرورش در مراسم امضای تفاهمنامهای با دفتر اسکان بشر سازمان ملل متحد در ایران در زمینههای حرفهای و آموزشی حوزه مدیریت آب و فاضلاب گفت: هدف از امضای این تفاهمنامه تأمین چارچوبی برای همکاری در زمینه حرفهای و آموزشی در مورد مدیریت آب و فاضلاب و همکاری با تمرکز بر توسعه شهری پایدار و سبز، آموزش و پرورش، مدیریت پایدار آب، زیرساخت و تسهیلات آب و بهداشت، بهرهوری و کارایی آب، مدیریت کیفیت آب، حسابداری آب و حسابرسی آب و مقررات ایمنی آب است.
محمد پرورش با تاکید بر ضرورت توجه به مفهوم توسعه پایدار گفت: درک اهمیت این مفهوم بود که ما را به ایجاد دفتر توسعه پایدار در شرکت ترغیب کرد.
پرورش افزود: کشور ما با مشکلاتی از جمله کمبود منابع آب و دفع فاضلاب، خشک و نیمهخشکبودن اقلیم مواجه است و استان تهران کمتر از ۱٫۱ از سطح کشور را داراست، اما ۲۰ درصد جمعیت و ۴۵درصد صنعت کشور را در خود جای داده است؛ در حالی که در مجاورت آن هیچ رودخانهای نیست و آب مورد نیاز آن را از حوضههای آبی مناطق دیگر تامین میکنیم؛ بنابراین اگر این آب را مدیریت نکنیم به مشکل برمیخوریم که با نگاه توسعه پایدار در پروژهها میتوانیم در این زمینه به دستاورهای بزرگتری برسیم.
پرورش با اشاره به اینکه نگاه توسعه پایدار هنوز در ذهن بسیاری از ما ایجاد نشده است، گفت: دفتر توسعه پایدار را در آب و فاضلاب استان تهران ایجاد کردیم تا در کنار سایر فعالیتها و پروژههای آب و فاضلاب، نگاه توسعه پایدار وارد شود و بر تصمیماتی که در سایر حوزههای آب و فاضلاب گرفته میشود این نگاه اثر بگذارد و حاکم باشد.
در بخش دیگری از نشست امضای این تفاهمنامه،سیامک مقدم مدیر دفتر اسکان بشر سازمان ملل متحد در ایران گفت: در ایران کمیته ملی اسکان بشر سازمان ملل متحد از چندین وزارتخانه و سازمان عضو دارد که شرکت آب و فاضلاب استان تهران هم یکی از اعضای این کمیته است و امیدواریم شرکت آبفای استان تهران در کمیته اسکان بشر که فعال شده است حضور و مشارکت بیش تری داشته باشد.
مقدم افزود: تدوین سیاست ملی شهری را با وزارت راه و شهرسازی آغاز کردهایم که همکاری آب و فاضلاب استان تهران به عنوان یکی از ذینفعان این طرح ضروری خواهد بود.
مقدم تاکید کرد: همچنین برنامه کشوری تهیه کردهایم و پس از انتشار از سوی وزارت راه و شهرسازی، شرکت آب و فاضلاب استان تهران میتواند نظراتش را در مورد این برنامه که چشمانداز آن تا سال ۲۰۲۱ است، اعلام کند.
وظیفه دفتر اسکان بشر سازمان ملل متحد در ایران اجرای اهداف توسعه پایدار (SDG) و بهویژه ایجاد شهرها و اسکان بشر به شیوهای جامع، ایمن، انعطافپذیر و پایدار است.
به طور متوسط هر انسان در روز نیاز به ۲۳۰۰ سی سی آب دارد. از این مقدار ۱۰۰۰ سی سی آن از آب موجود در مواد غذایی، ۱۰۰۰ سی سی از طریق نوشیدنی های مختلف و ۳۰۰ سی سی از اکسید شدن مواد تامین می شود. کارشناسان نوشیدن حداقل دو لیتر آب سالم و گوارا در روز را ضروری می دانند. جالب است بدانید که بدن ، به طور مرتب در معرض از دست دادن آب است. پوست بدن و ریه ها روزانه ۸۰۰ میلی لیتر ، مدفوع ۱۰۰ میلی لیتر و ادارا ۵۰۰ تا ۹۰۰ میلی لیتر آب را از بدن دفع می کنند.
میزان نیاز بدن انسان به آب سالم ، متفاوت است. این میزان بستگی به معیارهایی از قبیل سن، سطح فعالیت و محیط بستگی دارد. افراد سالم و طبیعی ، با از دست دادن کوتاه مدت آب بدن ، با مشکلات چندانی برخورد نمی کنند چراکه در این صورت کلیه ها حجم ادرار را کاهش می دهند و آب بدن را حفظ می کنند. افراد سالم وبالغ که روزانه سه هزار کالری مصرف می کنند، حداقل میزان آبی که باید بنوشند حدود ۳ لیتر است که می تواند از طریق نوشیدن آب سالم و یا انواع نوشیدنی ها و یا از طریق مواد غذایی تامین شود. البته برای کسانی که فعالیت بیشتری دارند ، مثل کشاورزان و سربازان ، این میزان بیشتر می شود.
وظایف آب سالم در بدن انسان
برای دانستن اهمیت آب در بدن انسان کافی است بدانیم که:
» %۸۳ خــون از آب تشکیل شده است.
» %۷۵ عـضـلات از آب تشکیل شده است.
» %۷۴ مــغز از آب تشکیل شده است.
» %۲۲ استخوانها از آب تشکیل شده است.
» %۲۵ چربیهای بدن از آب تشکیل شده است.
در مجموع %۷۲ حجم بدن انسان از آب تشکیل شده است.
فواید آب سالم و تصفیه شده در بدن انسان
• حفظ سلامتی و کارایی سلولهای بدن.
• به عنوان یک حلال بسیار قوی در بدن عمل می کند.
• رقیق سازی جریان خون برای سهولت جریان خون در رگ ها
• تنظیم درجه حرارت و خنک سازی بدن توسط تعرق.
• حفظ رطوبت غشای مخاطی واقع در دهان و ریه ها.
• روانکاری مفاصل و سیستم گوارشی.
• کاهش عفونت و ورم مثانه با شستشوی باکتریها از مثانه.
• کمک به هضم غذا و جلوگیری از یبوست.
• حمل مواد غذایی و اکسیژن به سلولها ی بدن.
• مرطوب کننده پوست، چشمها، دهان و مجاری تنفسی.
• به عنوان یک ضربه گیر در چشم،نخاع و کیسه آمنیوتی پیرامون جنین در شکم مادر.
• حمل و پاکسازی مواد زائد حاصل از متابولیسم درون بدن مانند اوره و دی اکسید کربن.
• تنظیم الکترولیتهای درون بدن مانند سدیم و پتاسیم
• افزایش انرژی بدن.
• افزایش عملکرد فیزیکی و ذهنی .
• زدودن سموم از بدن.
• کمک به کاهش وزن
• کاهش سردرد و سرگیجه های روزمره.
• نوشیدن آب کافی از ایجاد عارضه های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، خشکی و چین و چروک پوست پیشگیری میکند.
عوارض کم آبی در بدن
عدم نوشیدن آب کافی در بدن عوارض زیر را به دنبال دارد:
• سردرد
• رخوت و بی حالی
• واکنش های ذهنی کند و عکس العمل ضعیف.
• خشکی مخاط بینی
• خشکی و ترک خوردگی لب ها
• ادرار زرد رنگ و تیره رنگ
•ضعف و رخوت و خستگی
• عدم تمرکز کافی
سطح سلامتی خانواده خود را ارتقا دهید.
با توجه به نکات ذکر شده ، نقش آب در زندگی روزمره ما بسیار اساسی است. مطابق آمار سازمان بهداشت جهانی حداقل ۱۰ درصد از بیماری های رایج مرتبط با آب ناسالم است. شاید به جرات بتوان گفت یکی از بهترین روشهای نوین برای ارتقای کیفیت زندگی و سطح سلامتی خانواده ها ، تمرکز بیشتر بر بهداشت و سلامتی آب مصرفی و آشامیدنی خانواده است.
دستگاه های تصفیه آب خانگی ، این فرصت را فراهم می کند که با تصفیه آب آشامیدنی خانواده و فرزندان خود، گامی بزرگ در جهت حفظ بیشتر سلامتی آنها و رشد فکری و جسمی بهتر خود و خانواده تان بردارید.
برچسبها آب شرب, بحران آب, بحران کمبود آب, تصفیه،, صرفه جویی آب, کشاورزی،, کمبود آب, کودک و نوجوان, مدیریت مصرف, منابع آب ایران
جواد میبدی مدیر کل دفتر نظامهای بهره برداری و حفاظت آب و آبفا با اشاره به تاریخچه شکل گیری تشکلهای آب بران در مدیریت آب کشور، گفت: تشکلهای آببران صرفاً بهمنظور تأمین، توزیع و انتقال آب توسط کشاورزان و با هدف کاهش تصدیگری دولت در بخش آب ایجاد شدهاند و در مناطقی که مردم مشکلات عدم استفاده درست از آب را درک کرده و از نظر اجتماعی قابلیت ایجاد تشکل را داشتهاند موفق بودهاند.
وی با اشاره به پیشینه مدیریت آب در ایران و نقشآفرینی مردم در بـهرهبرداری از منابع آب در گذشته و مهار و استحصال منابع آبهای سطحی و زیرزمینی باهمیاری مردم درساخت، بهرهبرداری وحفاظت از تاسیسات آبی، گفت: در نظام ارباب رعیتی، ایجاد کانالهای انتقال آب از محل تأمین (بند، مظهر کاریز و قنات) تا مزرعه بر عهده رعیت بوده و آنها نسبت به میزان آبی که دریافت میکردند در ایجاد شبکه آبیاری مشارکتی آمیخته با نوعی دانش بومی داشتند و مدیریت بهرهبرداری و نگهداری شبکه آبیاری با رعیت بوده که در این خصوص با انتخاب افراد کارآمد (میرابها) امور تقسیم و توزیع آب اجرا میشده است.
میبدی ادامه داد: بعد از اصلاحات ارضی تشکلهایی ایجاد شد که در کنار مسائل مربوط به کشاورزی از جمله مسائل مربوط به کاشت، داشت، برداشت، بازاریابی، مکانیزاسیون و عملیات زیربنایی، مدیریت بهرهبرداری از آب، از جمله ایجاد شبکههای آبیاری و زهکشی و مدیریت توزیع و انتقال آب را نیز به عهده داشت که میتوان به شرکتهای سهامی زراعی، کشت و صنعت و تعاونیهای تولید اشاره کرد.
وی با بیان اینکه، در سال ۱۳۴۹ با تصویب قانون تعاونیکردن تولید، شرکتهای تعاونی تولید روستایی با هدف بهره برداری حداکثری از منابع آب و خاک کشور از طریق احداث شبکههای نوین آبیاری و تسطیح اراضی مزروعی، تأسیس شد، افزود: در اوایل انقلاب اسلامی، همزمان با فرایند خلع ید از بزرگمالکان ارضی و انحلال واحدهای جمعی نظیر شرکتهای سهامی زراعی و کشت و صنعت، با تشدید مسائل ناشی از خردی و پراکندگی اراضی، دوباره واحدهای بهرهبرداری جمعی و هدایت و سازماندهی دهقانان در چارچوب تشکلهای نوین و به ویژه شرکتهای تعاونی تولید روستایی با تأکید بر حفظ مالکیت و استقلال عمل کشاورزان پدید آمد.
مدیر کل دفتر نظامهای بهره برداری و حفاظت آب و آبفا با بیان این مطلب که تشکل آببران به عنوان یک نظام بهرهبرداری منابع آب و در راستای واگذاری مدیریت بهرهبرداری از منابع آب و با هدف مشارکت روستاییان در زمینه احداث و نگهداری شبکههای انتقال آب، مدیریت توزیع آب در روستا، حل مسائل آبیاری، نگهداری شبکه و مواردی نظیر اینها شکل گرفت، اظهار داشت: در این خصوص اداره کل تعاون برخی از استانها با همکاری سازمانهای آب منطقهای به منظور نیل به اهداف از پیش تعیینشده خود تصمیم به طراحی و تشکیل شرکتهای تعاونی آببران در سطح روستاهایی که تمام یا بخشی از زمینهای آنها در پایاب سدها و بندهای احداث شده یا در دست احداث قرار داشتهاند کردند.
*ایجاد شرکتهای بهرهبرداری از شبکههای آبیاری و زهکشی
وی با بیان اینکه نخستین اقدام قانونی به منظور بهبود امور بهرهبرداری تاسیسات آبی ایجاد شرکتهای بهره برداری از شبکههای آبیاری و زهکشی بود، افزود: در سالهای اخیر برنامهریزی و اقدام دولت برای جلب مشارکت مردم و خصوصیسازی به ویژه به استناد تفسیر اصل ۴۴ قانون اساسی صورت گرفت که به واگذاری امور دولتی در سطح بالاتر تاکید داشت.
جواد میبدی آنگاه با اشاره به اینکه، با نگاهی به سیر تاریخی تدوین قوانین و آئیننامههای مرتبط با آب درمییابیم که به تدریج از اختیارات کشاورزان کاستهشده و بر مسئولیتهای دولت افزوده شدهاست، گفت: با اجرای پروژههای توسعه منابع آب و خاک، در عمل وظایف بهرهبرداری و نگهداری از تاسیسات آبی و هزینههای سنگین آن بر عهده دولت قرار گرفت و احساس مالکیت نسبت به منابع و تاسیسات آبی در مردمان و جوامع محلی ذینفع از بین رفت بهطوریکه در نتیجه این فرآیند، کشاورزان و بهرهبرداران اغلب بدون داشتن سازمان مدیریتی و اجرایی بهعنوان دریافتکننده خدمات بوده و کماکان دستگاههای دولتی بهعنوان دست اندرکار اصلی مدیریت منابع و تاسیسات آبی عمل میکنند.
*وضعیت کنونی این تشکلها
وی در ادامه با بیان اینکه در شرکتهای سهامی زراعی، بهرهبرداران پس از عضویت در شرکت فقط بهعنوان سهامدار و نیروی کار در داخل شرکت حضور داشته و نقشی در مدیریت کشاورزی و آبیاری نداشتهاند، گفت: شرکتهای تعاونی تولید یکی از اهداف اصلی و یازدهگانه خود را به افزایش راندمان آبیاری در حوزه تحت پوشش شرکت اختصاص داده و هر گاه که مدیریت تعاونی جهت پیادهسازی اهداف تعاونی موفق بوده، به تبع مسائل آبیاری و آب حوزه تحت پوشش تعاونی نیز بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و بالعکس، لذا چون تعاونیهای تولیدعهدهدار وظایف زیادی هستند، در مناطقی که آب حالت بحرانی ندارد، کمتر موفق بودهاند.
مدیر کل دفتر نظامهای بهره برداری و حفاظت آب و آبفا سپس تعداد تعاونیهای مختلف موجود را، حدودهزار تعاونی تولید و ۳۰ شرکت سهامی زراعی که الگوی نظام بهرهبرداری آب و زمین را پیادهسازی و مدیریت میکنند ذکر کرد ودر ادامه با بیان اینکه ازاین تعداد فقط ۱۰۷ مورد با شرکتهای آب منطقهای قرارداد دارند، افزود: تشکلهای آببران صرفاً بهمنظور تأمین، توزیع و انتقال آب توسط کشاورزان و با هدف کاهش تصدیگری دولت در بخش آب ایجاد شدهاند و در مناطقی که مردم مشکلات عدم استفاده درست از آب را درک کرده و از نظر اجتماعی قابلیت ایجاد تشکل را داشتهاند موفق بودهاند.
وی با بیان اینکه شرکتهای تعاونی آببران اعم از سطحی و زیرزمینی، دارای اساسنامههایی هستندکه توسط وزارت تعاون مورد تأیید قرار گرفته است، گفت: جدای از اینکه این تشکلها (تعاونیها) توسط وزارت نیرو و وزارت جهادکشاورزی و با حمایت آنها ایجاد میشوند اما سازمان حمایت کننده اصلی آنها وزارت تعاون است.
میبدی در ادامه با اشاره به اینکه ایجاد تشکلهای صنفی میتواند در افزایش مشارکت مردم در امور سیاسی و اجتماعی کشورها، مؤثر باشد و در اکثر کشورهای توسعهیافته این تشکلها در تصمیم گیریهای اقتصادی و سیاستگذاریهای مرتبط با آن نقش ویژهای دارند، گفت: تشکلهای صنفی میتوانند خواستههای خود را به سیاستگذاران انتقال دهند و زمینههای تدوین قوانین و مقررات مناسب و مطلوب برای توسعه اقتصادی را فراهم کنند و همچنین در سیاستگذاری و برنامهریزیها، میتوانند در زمینه انتقال اطلاعات و تجارب تخصصی و ارتقاء سطح دانش عمومی اعضاء مؤثر واقع شوند.
وی در ادامه اضافه کرد: واقعیت این است که بخش کشاورزی ایران از نظر تعداد و تنوع تشکلهای اجتماعی- صنفی ضعیفترین بخش اقتصادی و اجتماعی کشور است وعلل عدم شکلگیری سازمانهای حرفهای و صنفی را میتوان در خصوصیات و ماهیت بخش کشاورزی و زندگی مناطق روستایی و همچنین عوامل بیرونی نظیر نحوه سیاستگذاری دولت در حمایت از این بخش و عدم توجه به بهرهگیری از مشارکت مردم در الگوهای مختلف توسعهای و برنامهریزی برای بخش کشاورزی و یا توجه به ضرورت بهرهمندی از مشارکت مردم در قالب توجه صرف به تشکلهای جمعی بدون توجه به اهداف جمعی دانست.
*کمکهای دولت به تشکل آب بران
مدیر کل دفتر نظامهای بهره برداری و حفاظت آب و آبفا کمکهای دولت را به تشکل آب بران از دو منظر سطح کلان و سطح دو وزراتخانه نیرو و جهادکشاورزی که با مسائل آب و زمین ارتباط مستقیم دارند مورد بررسی قرار داد و در ادامه اذعان داشت: هماهنگی و تعامل و پیوند بین سیاستهای مدیریتی و اجرایی با عرصههای کشاورزی در کشور مهمترین اصلی است که در سطح کلان باید موردتوجه تصمیم سازان قرارگیردو در کنار این امر ایجاد یک نظام مدیریت مشارکتی پایدار در تمام دستگاههای کشور بخصوص بخش آب باهدف یکپارچهسازی و قانونمند نمودن فعالیتهای مدیریت مشارکتی آب و ثبات در سیاستگذاریها، قوانین و مقررات موجود و مرتبط به ایجاد تشکلها و پشتیبانی از آنها امری ضروری است.
وی ادامه داد: اجرای برنامههای توانمندسازی تشکلها بهگونهای که بتدریج مسئولیت اداره امور را به دستگیرند و ارائه مشوقهای مختلف جهت یکپارچهسازی اراضی از دیگر مواردی است که باید همواره به آن توجه نمود.
*هدایت تشکلهای آب بران توسط وزارتخانههای نیرو و جهادکشاورزی
جواد میبدی ضمن تاکید بر اهمیت اقدامات وزارتخانههای نیرو و جهادکشاورزی در سازماندهی و توانمندسازی و هدایت فعالیت تشکلهای آببران، اظهار داشت: گسترش همکاریهای مشترک به منظور استفاده بهینه از ظرفیتها و امکانات طرفین در جهت پیشبرد اهداف و برنامههای منابع آب و خاک کشور از طریق پیادهسازی مدیریت مشارکتی آب و تقویت تشکلها، تدوین و تهیه دستورالعملها، آئیننامهها واستانداردهای لازم فنی و اجرایی، تنظیم تفاهمنامههای همکاری دولت (وزارت نیرو و جهاد کشاورزی) با تشکلهای آببران و پیادهسازی آنها در عرصه آب و کشاورزی، کمک شگرفی به اجراییکردن برنامههای حفاظت از منابع آب میکند.
وی ادامه داد: استفاده از سایر ظرفیتهای تشکلهای قانونی و رسمی کشور در راستای تقویت نهادهای مردمی و تحقق مدیریت مشارکتی آب و پرهیز از ایجاد تشکلهای موازی، ارائه راهکارهای مناسب در جهت اعمال مدیریت تقاضا و تحویل حجمی آب، توسعه و پیادهسازی مدیریت مشارکتی منابع آب به عنوان الگوی نظام بهرهبرداری جدید در دشتهای فاقد الگوی نظام بهرهبرداری مناسب، ارائه الگوی کشتاقتصادی متناسب با شرایط هر منطقه توسط وزارت جهادکشاورزی، ارتقای سرمایهاجتماعی در بخش کشاورزی و جامعه روستایی و بسترسازی برای پذیرش وظایف تصدیگری مرتبط با حفاظت و بهرهبرداری، از منابع آب توسط تشکلها و واگذاری تصدی فعالیتهای غیر حاکمیتی به کشاورزان، در راستای کاهش تصدیگری از دیگر وظایف این تشکلها است.
وی با بیان این مطلب که تشکل آب بران سازمانی برای مدیریت و استفاده بهینه از آب با تأکید بر مشارکت تمامی گروههای ذینفع است که وظیفه آن تغییر روش “بالا به پایین ” دولتی و سازمانی به رهیافت مدیریت مشارکتی آب است، گفت: درصورتیکه فرآیند تشکیل تشکلهای آببران و واگذاری مسئولیتها و وظایف مدیریت آبیاری به آنها، بهطور صحیح و از طریق مطالعات اجتماعی، مشارکتی و میدانی مناسب انجام پذیرد، این تشکلها نقش کلیدی در توسعه پایدار و مدیریت بهینه مصرف آب کشاورزی خواهند داشت.
وی ادامه داد: از آنجا که ذینفعان و بهره برداران، اساس نظام بهره برداری را تشکیل میدهند و بدون مشارکت آنان مدیریت منابع آب امکان پذیر نیست، رویکرد مدیریت مشارکتی در حفاظت و بهره برداری از منابع آب با مشارکت بهره برداران در قالب تشکلها و تعاونیها اجتناب ناپذیر بوده و اگر تشکلهای آببران با محوریت و مدیریت بهره برداران تشکیل شود، میتوان به احیا منابع آبی امیدوار بود.
*وظیفه و کارکرداصلی تشکلها در ایران
مدیر کل دفتر نظامهای بهره برداری و حفاظت آب و آبفا دو عنصر اساسی در رویکرد مدیریت مشارکتی منابع آب را بهره برداران از منابع (به عنوان شریک اجتماعی) و نهادهای دولتی – غیردولتی مرتبط با منابع آب دانست و افزود: در این فرآیند بهره برداران در پایینترین سطح و نهادهای دولتی و غیردولتی در سطوح مختلف محلی، منطقه ای، استانی و ملی قرار دارند.
وی کاهش هزینههای اجرای پروژهها، حل اختلاف و درگیری میان بهره برداران و ذینفعان، ایجاد بستر لازم جهت اعتمادسازی میان بهرهبرداران و نهادهای دولتی و سلامت و حفاظت بیشتر منابع آب و سرمایههای اجتماعی درجوامع را از پیامدهای عملیاتی نمودن مدیریت مشارکتی موفق دانست و ادامه داد: کشاورزان به عنوان مصرف کنندگان اصلی منابع آب نقش کلیدی در مدیریت مشارکتی این منابع دارند و تشکلهای آببران بهعنوان یکی از روشهای مدیریت مشارکتی، راه خوبی برای حذف مشکلات شبکههای آبیاری و زهکشی و مدیریت مصرف آب است.
میبدی با اشاره به اینکه، تشکلهای آببران در مدیریت مشارکتی منابع آب دربرگیرنده تشکیلاتی محلی است که هدف آنها بهبود راندمان در مصرف آب کشاورزی با افزایش دانش، نگرش و مهارت کشاورزان است، اظهار داشت: هرچند مدیریت مشارکتی آب در عمل منجر به کاهش هزینههای دولتی، افزایش مسئولیتپذیری کشاورزان و مشارکت در نگهداری و استفاده از زیرساختها و در نهایت ارتقاء بهرهوری آب میشود، اما در عینحال موجب آشنایی بهرهبرداران و ارتقا دانش آنان با تکنولوژیها و فرآیندهای مدرن مورد استفاده در مدیریت منابع آبی به منظور افزایش بهره وری آب خواهد بود.
*جایگاه تشکلها در برنامههای وزارت نیرو
وی بحران منابع آب وتبعات ناشی از آن را یکی از دغدغههای مهم صنعت آب کشور دانست و اضافه کرد: در زمان کنونی بخش آب بهدلیل بهرهبرداری نامناسب با چالشهایی نظیر، افت آبهای زیرزمینی و کاهش حجم ذخیره آنها، خشکشدن چشمهها و قنوات، تغییرات کیفیت آب و شورشدن آبهای زیرزمینی، اتلاف آب و فقدان انگیزه کافی برای صرفهجویی آن، نشست زمین و تخریب منابع خاک و بهرهبرداری بیرویه و بیش از حد توان آبخوانها در بسیاری از دشتهای کشور روبرو است.
مدیر کل دفتر نظامهای بهره برداری و حفاظت آب و آبفا افزود: وزارت نیرو مسئله تحقق مدیریت مشارکتی را به عنوان یکی از راهکارهای اصلی برونرفت از این بحران میداند و دراین راستا یکی از پروژههای اصلی طرح احیا و تعادلبخشی منابع آب را پروژه پیادهسازی مدیریت مشارکتی تعیین کرده است.
وی گفت: ازجمله راههای ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضا در منابع آب و جلوگیری از برداشتهای بیرویه، دادن آگاهی به کشاورزان و ذینفعان، کاهش تصدیگری دولت و انتقال مدیریت آب از طریق تشکل آببران به منظور استفاده بهینه از منابع آب با تأکید بر مشارکت تمامی گروههای ذینفع است.
جواد میبدی همچنین ضرورت حفظ و صیانت از منابع آب، توجه به مدیریت بهینه آب از طریق حضور و نقشآفرینی مردم و سازماندهی بهرهبرداران در قالب سازمانهای اجتماعی (مدیریت مشارکتی آب) در سطح شبکههای آبیاری و زهکشی و منابع آبهای زیرزمینی کشور را اجتنابناپذیر دانست و افزود: در سالهای اخیر سیاستها و رویکردهای جلب مشارکت مردمی هم در سطح کلان و حکمرانی و هم در سطح عملیات و بهرهبرداری مورد توجه وزارت نیرو قرار گرفته است.
وی با اشاره به اینکه این موضوع در برنامهها و راهبردهای وزیر نیرو در دولت دوازدهم به مجلس شورای اسلامی ارائه شده است افزود: در این برنامه بر استقرار حکمرانی خوب آب بر اساس اصول و فرآیند مدیریت بهمپیوسته منابع آب مبتنی بر مدیریت تقاضا در سطوح ملی، حوضههای آبریز و محلی و همچنین ایجاد و توسعه نهادها و تشکلهای مردمی، نهاییکردن تدوین و تصویب سند جامع آب کشور با مشارکت همه ذینفعان، هماهنگی و همکاری با سازمانها و مراکز مرتبط و ذینفعان جهت برنامهریزی و اعلام “دهه همکاری ملی برای آب ” با هدف، بازنمودن کانالهای تصمیمسازی بر روی ذینفعان و توسعه مشارکتپذیری در اجرای برنامهها، تقویت همکاریهای بینرشتهای و چندانضباطه در داخل سازمان دولت و نیز با خارج از آن، بازسازی حکمرانی در عرصه آب با رویکرد جامعهمحور و حضور فعال بخش خصوصی، شفافسازی، پاسخگویی و گردش آزادانه اطلاعات تاکید شده است.
* جایگاه تشکلها در برنامههای توسعه کشور
مدیر کل دفتر نظامهای بهره برداری و حفاظت آب و آبفا با بیان اینکه در برنامههای پنجساله توسعه نیز، در قانون برنامههای اول توسعه، توجه دولت به مشارکت مصرفکنندگان معطوف گردیده بهگونهای که بخش آب وکشاورزی در سال ۱۳۷۰، جلب مشارکت مصرفکنندگان آب را در بهره برداری و نگهداری شبکههای آبیاری در دستور کار خود قرار داده است، افزود: در این راستا با توافق وزارتخانههای نیرو و کشاورزی و سازمان برنامه و بودجه، شرکتهای بهره برداری از شبکههای آبیاری با هدف جلب مشارکت مصرفکنندگان آب تشکیل شد ولی در عمل مشارکت واقعی کشاورزان در مدیریت و بهره برداری این تاسیسات اتفاق نیفتاد.
وی ادامه داد: در قانون برنامه سوم تا پنجم توسعه نیز سعی شد تا زمینه و ساز و کار قانونی لازم برای تشکل کشاورزان فراهم گردد، بهطوریکه در بند (الف) ماده ۱۰۶ قانون برنامه سوم به دولت اجازه داده شد تا برای بهرهبرداری بهینه، آب را در انهار و شبکههای آبیاری و ایستگاههای پمپاژ و چاههای عمیق و نیمه عمیق بر اساس الگوی مصرف بهینه آب کشاورزی تخصیص داده و نسبت به تدوین و اجرای نظام بهره برداری، مشارکت بخش غیردولتی (حقابه داران و مالکان) در بهره برداری آب و خاک اقدام نماید. میبدی اضافه کرد: این تکلیف قانونی مجدداً در ماده ۱۷ قانون برنامه چهارم توسعه تنفیذ گردید و دولت مکلف شد اصلاح ساختار مصرف آب و استقرار نظام بهره برداری مناسب را برای دستیابی به افزایش بهره وری آب فراهم کند.
وی با بیان این مطلب که، اهمیت و ضرورت این مهم دولت را بر آن داشت که در سال ۱۳۸۷ با تصویب آییننامه اجرایی ماده (۱۱) قانون تشکیل وزارت جهادکشاورزی، به تفصیل به ابعاد و چارچوب استقرار نظام بهره برداری از آب کشاورزی و ارتقاء نقش مردم در شبکههای آبیاری و تعیین وظایف وزارتخانههای جهاد کشاورزی و نیرو در شکل گیری تشکلهای آب بران بپردازد گفت: در ماده (۶) این آئین نامه دو وزارتخانه موظف شدهاند قبل از ایجاد هرگونه سازه تأمین آب کشاورزی و شبکههای آبیاری و زهکشی، هماهنگی و اقدامات لازم را برای ایجاد و ساماندهی نظامهای بهره برداری، به منظور مشارکت و تعامل مؤثر بهره برداران در کلیه مراحل مطالعه، اجرا و نیز پذیرش مسئولیتها و اختیارات بهره برداری، نگهداری و مدیریت آبیاری از سازههای یادشده به عمل آورند.
مدیر کل دفتر نظامهای بهره برداری و حفاظت آب و آبفادر ادامه اضافه کرد: در برنامه ششم توسعه ماده ۳۱ بند ر وظیفه “تکمیل زنجیره تولید محصولات کشاورزی از طریق اعطای کمکهای فنی- اعتباری به تشکلهای فراگیر کشاورزی و روستایی با هدف کمی ایجاد و ساماندهی ۱۳۸۰ تشکل آب بران تا پایان برنامه ششم ” برعهده وزارت جهادکشاورزی گذاشته شده است.
*اقدامات اجرایی شده و در دست اجرا
وی با اشاره به اینکه در سیاستها و رویکردهای مورد اشاره، اقداماتی جهت تحقق و پیگیری این راهبردها و برنامهها و همچنین بسترسازی در زمینه مشارکت بهرهبرداران و کشاورزان در مدیریت مشارکتی آب و خاک در حال انجام است گفت: اهم این اقدامات شامل درسگرفتن از تجربههای دو دهه گذشته و همچنین به دنبال تجربه اجرای پروژه الگویی “اجرای سیستم مدیریت مشارکتی آب در شبکه آبیاری تازهآباد- گلستان با همکاری فنی جایکا”، و به منظور عملیاتینمودن سیاستها و راهبردهای جدید وزارت نیرو مبنی بر تقویت ” رویکرد مدیریت مشارکتی” و ارتقاء ” نقش کشاورزان ذینفع در مدیریت منابع و تاسیسات آبی “، دستورالعمل ” توسعه و پیادهسازی مدیریت مشارکتی منابع آب زیرزمینی ” به عنوان یکی از زیرپروژههای طرح احیاء و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی، در سال ۱۳۹۴ تهیه و توسط وزیر وقت نیرو ابلاغ شده است.
جواد میبدی با بیان اینکه، به منظور تدوین الگویی در زمینه پیادهسازی مدیریت مشارکتی در آبهای زیرزمینی، پروژهای تحت عنوان “پروژه استقرار مدیریت مشارکتی جامع و پایدار منابع آب زیرزمینی” در شرکت مدیریت منابع آب ایران با همکاری موسسه مورانومیرای ژاپن تعریف شده است گفت: قرار است ایجاد مدیریت مشارکتی در منابع آب زیرزمینی در چهار دشت پایلوت شامل اسدآباد، رفسنجان، نیشابور و ارسنجان با استفاده از تکنیک “فراتسهیل گری ” و با تاکید بر آموزش و توانمندسازی کشاورزان و جامعه محلی، انجام گیرد که در مورد دشت نیشابور در استان خراسان جنوبی و ارسنجان در استان فارس انتخاب مشاور داخلی صورت گرفته است.
وی استفاده از ابتکار عملهای محلی که گاهاً با پیشنهاد برخی از تشکلهای بهرهبرداران و کشاورزان به شرکتهای آب منطقهای در قالب انعقاد توافقنامه همکاری مشترک با شرکتهای آب منطقهای شکل میگیرد را مورد توجه وزارت نیرو دانست و افزود: اقداماتی در این خصوص در استان خراسان رضوی و کرمان (نظیر توافقنامه همکاری انجمن صنفی چاهداران مشهد و نیشابور با شرکت آب منطقه ای خراسان رضوی، توافق شرکت احیای آب کویر با شرکت آب منطقهای کرمان در دشت رفسنجان و …) در حال پیگیری است.
مدیر کل دفتر نظامهای بهره برداری و حفاظت آب و آبفا تصریح کرد: با توجه به پیچیدگیهای کار مدیریت مشارکتی و عدم وجود تجربیات کافی در بخش آب زیرزمینی، تجربیات به دست آمده از این اقدامات میتواند در چارچوب “یادگیری در عمل ” به سایر دشتهای کشور تعمیم دادهشود.
دسته بندی:خبر
برچسبها بحران کمبود آب, حفظ منابع آبی, خبر, دانش آموز, صرفه جویی, فاضلاب،, مدیریت مصرف, منابع آب ایران
مدیرعامل آبفای استان تهران گفت: در رشد جمعیت نقشی نداریم اما تمام مشکلات آن به ما برمیگردد از جمله اینکه ما چشمانداز آبی برای پردیس و پرند نداریم.
محمد پرورش در جلسه مشترک هماهنگی مدیران صنعت آب و برق استانهای تهران و البرز، اظهار داشت: سرانه منابع آب تجدیدپذیر استانهای تهران و البرز ۳۰۰ مترمکعب در سال کمتر از میانگین است و با توجه به اینکه نصف این منابع را از جاهای دیگر وارد حوضه تهران میکنیم کمتر از ۲۰۰ مترمکعب در سال منابع تجدیدپذیر داریم که اگر برنامهریزی کلانی برای این دو استان نشود در آینده در موضوع آب و برق با چالشهای زیادی روبرو خواهیم شد.
پرورش با اشاره به اینکه جلسات انسجامبخشی که در استان تهران برگزار میشود بسیار مفید است گفت: از خروجی این جلسهها این است که وقتی مدیران شرکتهای آب و برق کنار هم قرار میگیرند دغدغههایشان مشترک میشود و در حوادث و بحرانهای مختلف هر کدام که دچار مسئلهای شوند این مسئله برای بقیه هم دغدغه میشود.
وی ادامه داد: گرچه مشکلات برونسازمانی و ناهماهنگی بین سازمانی از جمله بین شهرداری داریم ولی در موضوع داخلی بین شرکتهای آب و برق در سطح استان تهران که بیش از ۲۵درصد از حجم فعالیتهای آب و برق کشور را شامل میشوند، خوشبختانه ناهماهنگی نداریم.
پرورش با اشاره به مشکلات آبفای استان تهران گفت: یکی از مباحث اصلی، بحث منابع آب و طرح جامع آب شهرهای استان تهران است که بحثی است بسیار جدی که شرکت آب منطقهای به جد دنبال میکند.
مدیرعامل آبفای تهران گفت: ما در شرکتهای آبفای جنوبغرب استان تهران و آبفای شهرها و شهرکهای غرب تهران با توجه به کاهش شدید منابع آبی هنوز چشماندازی برای تامین بلندمدت نداریم که این مورد جزو دستورات کار جلسات انسجامبخشی آب و آبفاست و جلسات منظمی تشکیل میشود که مشکلات کلان آب که حدود یکمیلیارد و ۳۵۰ میلیون مترمکعب برای آب شرب شهری است و ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون مترمکعب برای آب شرب روستایی است چارهاندیشی شود.
وی افزود: یکی دیگر از مسائل آبفای استان تهران بحث اقتصاد آب و قیمت تمامشده است؛ اگر بخواهیم سرمایهگذاریها، پروژههای انجامشده و استهلاک را حساب کنیم شاید هزینهها به بیش از ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ تومان در هر مترمکعب آب برسد در حالیکه ما به طور متوسط ۴۴۰ تومان به ازای هر مترمکعب آب از مشترک دریافت میکنیم.
پرورش با اشاره به رشد جمعیت گفت: ما در رشد جمعیت نقشی نداریم اما تمام مشکلات آن به ما برمیگردد از جمله اینکه ما چشمانداز آبی برای پردیس و پرند نداریم.
پرورش تاکید کرد: بحث بازسازی تاسیسات آب چه در حوزه آب و فاضلاب و چه در حوزه برق از دیگر مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد و با کمک شواری شهر و نمایندگان مجلس شورای اسلامی از صندوق ذخیره منابعی کسب شود تا بسیاری از زیرساختهای ما که بیش از ۴۰ یا ۵۰ سال سن دارند بازسازی شوند چون بازسازی نه ردیف اعتباری و نه منابع مالی دارد.
مدیرعامل آبفای استان تهران طلبهای این سازمان را از دیگر مشکلات این شرکت دانست و گفت: تنها بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان از یکی از سازمانها طبلکاریم و به همان میزان ما هم به شرکت آب منطقهای بدهکاریم که این وضعیت نشان میدهد نیاز به تصمیمگیریهای بالادستی برای اصلاح این وضعیت است.
پرورش با بیان اینکه در سال ۱۴۱۰ حدود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون مترمکعب پساب از فاضلاب تهران و شهرهای استان تهران خواهیم داشت افزود: برای این کار بیش از ۱۴ هزار میلیارد تومان منابع نیاز داریم که در پروژههای فاضلاب تاکنون بیش از ۱۰هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری به قیمت روز شده است و اتفاق خوب در این زمینه این است که از بانک زیرساخت آسیایی حدود ۶۰۰ میلیون دلار وام میگیریم که طرح فاضلاب شهرهای استان تهران را که کمتر از متوسط کشوری است به جای مناسبی برسانیم.
برچسبها آب شرب, آب و انرژی, آب و طبیعت, آب،, بحران آب،, بحران کمبود آب, خشکسالی, دانش آموز, صرفه جویی, کشاورزی, کشاورزی،, کودک, کودک و انرژی, کودک و نوجوان, مصرف صحیح آب, منابع آب ایران, نوروز, وضعیت بحرانی
یکی از اولویتهای دولت دوازدهم احداث شبکههای آبرسانی به روستاهای مناطق ساحلی، مرزی و کویری معرفی شده که در دولت یازدهم زمینه تولید ۲۰ هزار مترمکعب آب شرب از طریق آب شیرین کن فراهم شد و طبق وعده مسوولان تا پایان دولت دوازدهم این مقدار به ۷۰ هزار متر مکعب خواهد رسید.
در مقیاس جهانی، تقاضا برای نمکزدایی آب با سرعتی شتابان رو به گسترش است و رشد سالانهٔ آن طی دورهٔ ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ معادل ۹ درصد با مجموع سرمایهگذاری ۸۸ میلیارد دلار اعلام شده این رشد شتابان، بر دو مطلب دلالت دارد، نخست آن که سهم دریاها در تأمین آب مورد نیاز سواحل بیشتر شده و دوم آن که کیفیت آبهای زیرزمینی در سرزمینهای داخلی رو به زوال نهاده است.
در ایران زمان نصب و به کارگیری نخستین تأسیسات نمکزدایی آب به درستی مشخص نیست، به نظر میرسد که نخستین تأسیسات نمکزدایی آب کشور، در سال ۱۳۴۰ و هم زمان با توسعهٔ صادرات نفت، در جزیرهٔ خارک نصب شده باشد و از آن پس، به کارگیری تدریجی این تأسیسات، برای تأمین آب شرب جزایر و برخی شهرهای ساحلی جنوبی کشور، به صورت محدود، به کار گرفته شد.
نیاز به سرمایهگذاری به نسبت زیاد، همراه با محدودیتهای فنی در نگهداری و راهبری تأسیسات گران قیمت نمکزدایی آب، از محدودیتهای توسعهٔ این تأسیسات تا پیش از سالهای ۱۳۸۸ به شمار میرود اما از نیمهٔ سال ۱۳۸۸، با به کارگیری شیوههای نوین مالی که فرصت و امکان مشارکت بخش خصوصی را در طرحهای آب و فاضلاب، به ویژه طرحهای نمکزدایی آب فراهم ساخت تا احداث تأسیسات نمکزدایی در مناطق مختلف کشور با تمرکز بر نوار ساحلی جنوب کشور قوت و رونق یابد.
در بخش آب و فاضلاب، بر اساس اطلاعات موجود در پایان آبان ماه سال ۱۳۹۶، در مناطق ساحلی جنوب و شمال کشور ۵۵ واحد تأسیسات نمکزدایی با مجموع ظرفیت ۱۲۸.۷ هزار مترمکعب در روز و با سرمایهگذاری بالغ بر ۵۷۱۵ میلیارد ریال نصب و در حال کار بوده است و بخشی قابل توجهی از نیاز آب شرب شهرها و روستاهای استانهای ساحلی را تأمین میکند.
ایجاد و توسعهٔ تأسیسات نمکزدایی آب، بر اساس رویکرد بهرهگیری از ظرفیت دریا برای تأمین نیاز آب شرب در مناطق ساحلی و حفظ آبهای شیرین درون سرزمینی و متناسب با نیازهای محلی در هر منطقه، به تدریج و در قالب انعقاد قراردادهای جداگانه با بخش خصوصی انجام و توسعه مییابد.
در همین راستا علی اصغر قانع معاون برنامهریزی و توسعه شرکت مهندسی آبفای کشور همچنین از تامین آب شرب شهرها و روستاهای ساحلی ۵۵ واحد تأسیسات نمکزدایی خبر داد و گفت:در بخش روستایی استان هرمزگان، طی سالهای گذشته، ۱۸ واحد تأسیسات نمکزدایی با مجموع ظرفیت تولید روزانهٔ ۲۹ هزارو ۲۵۰ مترمکعب نصب شده که ۹ واحد با مجموع ظرفیت تولید روزانهٔ ۱۳ هزارو ۷۵۰ مترمکعب در دست ساخت است و دو واحد نیز با مجموع توان تولید روزانهٔ ۴۳۰۰ مترمکعب در مرحلهٔ عقد قرارداد، سه واحد با مجموع توان تولید روزانهٔ ۳۵۵۰ مترمکعب در مرحلهٔ انتخاب سرمایهگذار و هشت واحد در مرحلهٔ مطالعات اولیه قرار دارد.
بهگفته وی یکی از طرحهای بزرگ نمکزدایی آب در مناطق ساحلی جنوب کشور که هم اکنون در حال احداث است، تأسیسات نمکزدایی آب در شهر بندرعباس است که قرارداد احداث این طرح با ظرفیت تولید روزانه یکصد هزار مترمکعب آب شرب، با سرمایهگذاری به مبلغ ۲۰۴ میلیون دلار، در تابستان سال ۱۳۹۱ منعقد شده و طبق برنامه مقرر است در مرحلهٔ نخست با ظرفیت ۵۰ درصد و در مرحلهٔ بعد با ظرفیت کامل (یکصد هزار مترمکعب در روز) تکمیل و بهرهبرداری شود.
قانع اظهار کرد: طرح نمکزدایی و انتقال آب از خلیج فارس به استانهای هرمزگان، کرمان و یزد نیز با هدف هدف انتقال سالانه ۶۵۰ میلیون مترمکعب آب به منظور تأمین آب مورد نیاز صنایع و البته تأمین بخشی از نیاز آبی اجتماعات انسانی در مسیر (به میزان ۷۰ میلیون مترمکعب در سال) در نظر گرفته شده که با طول خط انتقال ۹۷۵ کیلومتر، از تأسیسات نمکزدایی بندرعباس تا اردکان یزد و چادرملو اجرایی میشود.
وی با اشاره به نمونه دیگری در منطقهٔ مکران که بخشی از مناطق ساحلی استانهای هرمزگان و سیستان و بلوچستان را در بر میگیرد، گفت: چهار طرح نمکزدایی در مناطق رأس المیدانی، سیریک، چابهار و پسابندر با مجموع توان تولید روزانه ۲۳ هزارو ۲۵۰ مترمکعب، با سرمایهگذاری بخش خصوصی احداث و در حال کار است.
همچنین حمیدرضا جانباز مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب در این زمینه با بیان اینکه در حال حاضر میتوان بیش از ۶۰ درصد آب شیرینکنهای مورد نیاز را به صورت ساخت داخل تولید کرد، اظهار کرد:در حال حاضر تولید ۵۰۰ هزار مترمکعب از طریق آب شیرین کنها در حال برنامهریزی یا اجرا است که براساس برنامه ریزیهای صورت گرفته قرار است که حجم تولیدی آب از طریق این روش توسعه یابد.
به گفته وی، با توجه به پتانسیل ایران در این زمینه قرار شده که تولید آب از طریق آب شیرین کنها به بیش از یک میلیون مترمکعب برسد که تدابیر لازم برای این مساله در حال انجام است.
تعداد و ظرفیت تأسیسات نمکزدایی آب در کشور فراتر و بیشتر از آن مقداری است که در بخش آب شرب در مناطق ساحلی وجود دارد، در بخش شرب در برخی مناطق مرکزی و درون سرزمینی نیز، حسب نیاز، از این تأسیسات استفاده میکنیم و شماری از این دستگاهها در استانهای خراسان رضوی، خراسان جنوبی، مرکزی، اصفهان، کرمان و برخی دیگر از استانهای کشور نصب و هم اکنون در حال کار هستند که بایستی تأسیسات نمکزدایی که در صنایع کشور با هدف تأمین آب فرآیندی و یا تأمین نیازهای شرب و بهداشتی کارکنان شاغل در واحدهای صنعتی احداث شدهاند را نیز به آن اضافه کرد
برچسبها آب شرب, آب و انرژی, آب و فاضلاب, آب،, آلودگی آب, آموزش, اطلاعیه, بحران آب, خبر, دریا, صرفه جویی, صرفه جویی آب, کمبود آب, گزارش, مدیریت مصرف, منابع آب ایران
تمام موجودات، گیاهان و انسان ها برای ادامه حیات نیازمند آب تمیز و سالم هستند زیرا در چرخه حیات اگر گیاهان با آب آلوده آبیاری شده و رشد کنند، خوراک حیوانات شده و از طریق آنها می توانند انواع بیماری ها و آلودگی ها را به انسان ها منتقل کنند و به این صورت چرخه حیات به مخاطره می افتد.
با تغییر شیوه های زندگی انسان ها شاهد استفاده از انواع و اقسام کودها و سموم شیمیایی برای کشت محصولات کشاورزی هسیتم و همچنین به دلیل بی توجهی جوامع انسانی بسیاری از زباله ها و فاضلاب ها به رودها و … رها شده و به این ترتیب منابع تامین آب آشامیدنی آلوده می شوند.
به دلیل خشکسالی های اخیر و برداشت بی رویه از آب های زیر زمینی با کمبود منابع تامین آب سالم در کشور مواجه هستیم این در حالی است که بی توجهی به طبیعت و نحوه صحیح دفع زباله ها و همچنین نبود سیستم فاضلاب شهری مناسب سبب شده تا اکنون بخش عظیمی از آبرفت ها در دل تهران با حجم عظیمی از پساب فاضلاب ها انباشته شوند و علیرغم برخی ادعا بدون هیچ گونه تخصصی می تواند مدعی شده که این آلودگی ها قابلیت نقوذ به سفره های زیر زمینی و حتی نفوذ به چاه های آب آشامیدنی را خواهند داشت.
در مقابل به دلیل بی توجهی ما انسان ها نسبت به سلامت خود و محیط اطرافمان، در نزدیکی رودخانه ها و سدها م یتوان رد پای انسان ها را در قالب زباله های فراوان مشاهده کرد که برای مشاهده این مدعا مسوولان محترم وزارت نیرو می توانند به رودخانه های منتهی به سد جاجرود و در نزدیکی فشم و لواسان مراجعه کده و انواع و اقسام زباله های برجا مانده از تفریحات شهروندان را ملاحظه کنند.
در کنار این موارد می توان به سایر علل آلودگی آب ها نیز اشاره کرد.
فلزات سنگین
فعالیتهایی مانند حفر معدن و ساختمانسازی ممکن است مقادیر زیادی از فلزات سنگین را به منابع آب زیرزمینی مجاور وارد کند. برخی از باغهای قدیمی ممکن است حاوی مقادیر زیادی آرسنیک باشند که زمانی به عنوان آفتکش به کار میرفت. این فلزات در مقادیر بالا برای سلامتی خطرناک هستند.
سرب و مس
وسایل لولهکشی خانگی شایعترین منبع سرب و مس در آب آشامیدنی هستند. آب ممکن است به تدریج باعث خورده شدن لولهها شود و این مواد به درون آب خانه نشت کند. میزان اسیدی یا قلیایی بودن آب خانه ها در میزان خورده شدن لولهها موثر است. درجه حرارت یا میزان مواد معدنی آب هم در این زمینه نقش دارد. سرب و مس در لولهها، سهراهیها یا سایر وسائل مربوط به آب مانند شیرها و سینک ظرفشویی به کار میروند.
فاضلابهای خانگی
دفع نادرست ترکیبات خانگی که به طور بسیار رایجی مورد استفاه قرار میگیرد، ممکن است آبهای زیرزمینی را آلوده کند. از جمله این مواد حلالها، روغن موتور استفاده شده، رنگها، حلالهای رنگها. حتی صابون و مواد شوینده و پاککننده ممکن است نهایتا آب آشامیدنی را آلوده کنند. این وضعیت معمولا هنگامی که چاههای فاضلاب و سپتیک تانکها نامناسبی مورد استفاده میگیرد، رخ میدهد.
کودها و آفتکشها
کشاورزان برای افزایش رشد محصولات وجلوگیری از آسیب حشرات از کودها و حشرهکشها استفاده میکنند. این ترکیبات همچنین در باغهای حومه شهر نیز به کار میرود. مواد شیمایی در این ترکیبات ممکن است نهایتا به آبهای زیرزمینی راه یابد. این نوع آلودگی به انواع و مقادیر مواد شیمیایی مورد استفاده و کاربرد آنها بستگی دارد. شرایط محیطی محلی مانند نوع خاک یا میزان بارش باران و برف فصلی نیز بر این نوع آلودگی موثر است.
بسیاری از کودها حاوی اشکالی از نیتروژن هستند که میتواند به صورت ماده زیان بار نیترات درآید. این نیترات به سایر منابع نیترات که در بالا ذکر شد،اضافه میشود. برخی از سیستمهای زهکشی زیرزمینی در کشاورزی کودها و آفتکشها را در خود جمع میکنند. این آب آلوده میتواند باعث آلودگی آبهای زیرزمینی و نهرها و رودخانههای محلی شود. به علاوه مواد شیمیایی مورد استفاده برای نابود کردن حشرات و سایر بندپایان مزاحم در ساختمانها نیز ممکن است آلاینده باشد. باز میزان مشکل ایجاد شده به مقدار و نوع ماده شیمیایی مورد استفاده برای این کار دارد. همچنین نوع خاک و مقدار آبی که از خاک میگذرد، در میزان آلودگی موثر است.
فضولات انسانی و حیوانی
در فضولات انسانی و حیوانی، نیترات و باکتری به عنوان دو ماده آلاینده بسیار مهم یافت میشوند.
چاههای فاضلاب میتوانند باعث آلودگی باکتریایی و نیتراتی آب شوند. همچنین دامداریهای که از تعداد فراوانی از حیوانات مستعد تولید این دو ماده هستند.
فاضلابهای صنعتی
بسیاری از مواد شیمیایی زیانبار به طور گستردهای در صنایع و کارخانجات محلی استفاده می شوند که در صورت دفع نامناسب ممکن است باعث آلودگی آب آشامیدنی شوند.
کارخانههای محلی: اینها شامل کارخانههای مجاور، طرحهای صنعتی، و حتی کسبوکارهای کوچکی مانند پمپ بنزین و خشکشوییها میشود. در همه این مکانها به انواع گوناگونی از مواد شیمیایی به کار میرود که به دفع با مراقبت دقیق دارد. دفع نادرست و رها شدن این مواد شیمیایی یا پسماندههای صنعتی میتواند منابع آب زیرزمینی را تهدید کند.
نشت تانکها و لولههای زیرزمینی: فراوردههای نفتی، مواد شیمیایی و فاضلابهایی که در محفظهها یا لولههای زیرزمینی ذخیره میشوند، ممکن است نهایتا به آبهای زیرزمینی راه یابند. این لولهها و تانکها اگر به درستی ساخته یا نصب نشوند، نشت خواهند داد. تانکها یا لولههای فولادی ممکن است به مرور زمان خورد شوند. امکان نشت تانکهای حاوی نفت یا مواد شیمیایی در مزارع قدیمی و به حال خود رها شده بسیار زیاد است.
محلهای جمعآوری فاضلاب: بسیاری از محلهای جدید جمعآوری فاضلابها و پسماندها طوری ساخته شدهند که نشت نکنند. اما بروز سیلابها ممکن است از این موانع بگذرد و آب آلوده شود. در محلهای قدیمی نگهداری فاضلاب که به درستی ساخته نشدهاند، ممکن است انواع مختلفی از مواد آلاینده به آبهای زیرزمینی نشت کند.
باتوجه به موارد گفته شده بهتر است :
*در مصرف آب صرفه جویی شود زیرا این کار مانع کمبود آب سالم شده و همچنین میزان آب آلوده ای که نیاز به تصفیه دارد را کاهش می دهد.
* رنگ، روغن و مواد زباله را درون سینک ظرفشویی، راهآب حمام و دستشویی و یا توالت نریزید.
* از پودر لباسشویی، مواد تمیز کننده خانگی و صابون و شامپو استفاده کنید.
* از کودها و یا حشره کش ها زیاد استفاده نکنید.
*زباله ها را در رودخانه، دریاچه، جوی آب و … نریزید.
*هر از چندی وضعیت لوله کشی داخلی را از نظر پوسیدگی و نشت و هدر رفت آب کنترل کنید.
در فضای مجازی آزمایشی با استفاده از جریان الکترولیز برای بی کیفیت نشان دادن آب آشامیدنی و آب معدنی وسلامت آب مقطر استفاده شده است.
در این آزمایش از دستگاه الکترولیز که شامل دو الکترون از جنس دو فلز مثلا مس و آلومینیوم است استفاده شده که وقتی در آبی که دارای املاح باشد قرار می گیرد در اثر ردو بدل شدن جریان الکترولیز الکترون ها به حرکت درمی آیند و رنگ املاح موجود در آب تغییر می کند چیزی که در آزمایش فضای مجازی از آن به عنوان لجن موجود درآب یاد شده است ؛ که این در حقیقت همان اکسید شدن املاح مفید آب در اثر جریان الکترولیز است.
رییس گروه کنترل کیفیت و بهداشت آب استان تهران می گوید: تمام منابع آبی اعم از آب چشمه ، چاه و یا آب سطحی دارای املاح معدنی مفید برای بدن هستند که بااستفاده از این آب بدن انسان بخشی از املاح مورد نیاز را می تواند براحتی دریافت کند و امکان جذب این املاح مفید از طریق دیگر امکان پذیر نیست.
استفاده از آب بدون املاح یا آب مقطر موجب می شود املاح داخل بدن در آب مقطرمصرف شده حل و از بدن خارج شود و مصرف کننده آب مقطر حتی اگر در دوره کوتاه از آن استفاده کند دچار بیماری ها قلبی و عروقی ، تیروئید و بیماری های گوارشی می شود که دراین بین کودکان نیز با استفاده از آب مقطر دچار اختلال در رشد خواهند شد.
کارشناسان آزمایشگاه کیفیت آب توصیه می کنند: از آب مقطر که فاقد املاح مفید مانند کلسیم ، منیزیم ، پتاسیم و سدیم است و ارزش غذایی مناسب ندارد استفاده نشود.
به نظر می رسد این نوع تبلیغ ها حقه ای برای فروش دستگاه تصفیه آب است با استفاده از این ترفند علمی برای نشان دادن ناسالم بودن آب شرب در دسترس مردم اعم از آب شهری وروستایی و آب معدنی ها درصدد تشویق مردم برای خرید دستگاه تصفیه آب هستند ،که البته مسئولان آب کشور هیچ کدام از این دستگاه ها را تایید نکردند.
مسئولان آب کشور بارها به همه مشترکانی که به آب تصفیه شده شهری و روستایی دسترسی دارند اطمینان دادند که شاخص های استاندارد در آب تصفیه شده رعایت می شود و نیازی به استفاده از دستگاه تصفیه آب نیست.
رییس گروه کنترل کیفیت و بهداشت آب استان تهران می گوید: با استفاده مکرر حتی در دوره کوتاه مدت از آب مقطر برای دم کردن چای و پخت غذا بیماری ها گوارشی برای مصرف کنند بوجود می آید.
طبق اعلام سازمان استاندارد جهانی ۹۹ و ۹۹ صدم درصد آبی که نیم ساعت بعد از کلرزنی که خاصیت گندزدایی دارد، اگر نیم تا هشت میلیگرم کلر در آن باشد و ph یا سختی آب و با کدورت آب از یک کمتر باشد از لحاظ میکروبی پاک و فاقد آلاینده میکروبی است.
کارشناسان آزمایشگاه کیفیت آب معتقدند : تمام مناطقی که دسترسی به آب آشامیدنی سالم دارند نیازی به جوشاندن آب نیست چون جوشاندن آب بیش از ۳ دقیقه موجب افزایش املاح معدنی موجود در آب می شود که این موضوع نیز طعم آب را عوض و مشکلات دیگری بوجود می آورد.
در استان تهران ۷۱ آزمایشگاه تخصصی کنترل و کیفیت آب وجود دارد که آب تصفیه شده تصفیه خانه ها را کنترل می کنند همچنین آب تصفیه شده قبل از رسیدن بدست مشترک اگر در مسیر تصفیه خانه تا مشترک آب از نظر کیفی دچار مشکل شود نیز با سیستم های لحظه ای کیفی کنترل آب از نظر کیفیت بررسی و کنترل می شوند و در صورت بروز مشکلی در کیفیت، آب منطقه از مدار خارج و آب جایگزین وارد مدار می شود.
حدود ۸۱۱ آزمایشگاه کنترل و کیفیت آب در کشور وجود دارد که سلامت آب آشامیدنی مشترکان را کنترل می کند پس نگران سلامت آب آشامیدنی نباشید.
برچسبها آّب, آب شرب, آب و انرژی, آب و طبیعت, آب،, آبرسانی روستایی, آبفا, آشامیدنی, آلودگی آب, بحران آب, بحران کمبود آب, خشکسالی, سلامت, صرفه جویی, کودک و انرژی, کودک و نوجوان, کیفیت
بر اساس آخرین آمار تهرانی ها تنها در روز گذشته ۲میلیون و ۶۰۱ هزار و ۳۳۳ متر مکعب مصرف آب داشته اند که در قیاس با مدت مشابه سال قبل افزایش قابل توجهی نداشته است.
در حال حاضر متوسط نیاز آب شرب شهر تهران یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون متر مکعب برنامه ریزی میشود که با توجه به وضعیت آب و هوا، بارش، ذخیره برفی و منابع آب زیرزمینی بخشی از این نیاز از منابع آبی سطحی (سدهای پنجگانه تهران) و بخشی دیگر از منابع آب زیرزمینی تأمین میشود.
براساس آمارهای به دست آمده در سال گذشته جمعیت کشور نسبت به سال ۱۳۹۰ در حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر افزایش یافته، ولی به رغم این افزایش جمیعت مصرف آب تهران ۱.۷۲ درصد کاهش داشته است.
علاوه بر این در حال حاضر ۲۲ درصد از آب مصرفی استان تهران از سدها، ۲۰ درصد از روانآبها و ۵۸ درصد از آبهای زیرزمینی تامین میشود و بر اساس آمار سالانه با ۱۵۰ میلیون متر مکعب کسری مخازن زیرزمینی مواجه هستیم و طی ۱۱ سال سطح آب آبخوان تهران با افت ۱.۹ متری روبرو بوده است.
از سوی دیگر باید به این مساله نیز توجه کرد که از ۴۰۰ میلیارد متر مکعب منابع آبی در سال ۳۰۰ میلیارد متر مکعب تبخیر و از ۱۰۰ میلیارد متر مکعب باقیمانده، ۹۰ میلیارد در حوزه کشاورزی و ۱۰ میلیارد متر مکعب در حوزه آب شرب مصرف میشود.
بر اساس آخرین آمار میزان درصدتغییرات تجمعی نسبت به سال گذشته در روز قبل ۱.۱ درصد ثبت شده همچنین میزان برداشت از منابع سطحی ۲۰.۰۱۹.۶۰۴ مترمکعب که معال ۷۳.۷ درصد است ثبت شده همچنین میزان برداشت از منابع زیرزمینی نیز ۷۲۰.۰۸۳ مترمکب معادل ۲۶.۳ تخمین زده می شود.
علاوه بر این بر اساس آمار میزان آب شرب تأمین شده شهرتهران در سال آبی ۹۶-۹۵ حدود ۱ میلیارد و ۲۵ میلیون متر مکعب تخمین زده شده که حدود ۲۷۲ میلیون متر مکعب از این حجم آب از طریق منابع آب زیرزمینی و ۷۵۳ میلیون متر مکعب نیز از طریق سدهای پنجگانه تهران تأمین شده که بدین ترتیب در سال آبی گذشته بیش از ۷۳ درصد از آب شرب استان تهران از طریق منابع آب سطحی تأمین شده است.
به طور کلی تأمین و انتقال آب استان تهران از طریق دو سامانه شرق و غرب صورت میگیرد که سامانه شرق شامل سدهای لار، لتیان و ماملو و سامانه غرب شامل سدهای امیرکبیر و طالقان میشود، بر اساس آمار طی سال آبی گذشته حدود یک میلیارد و ۲۵ میلیون مترمکعب آب از منابع آبی سطحی و زیرزمینی برای تأمین آب شرب استان تهران اختصاص یافت.
سدهای پنجگانه تهران بخش عمده ای از آب شرب شهر تهران و شهر کرج را تأمین میکنند، آب سد طالقان از طریق یک خط لوله ۶۲ کیلومتری به قطر ۱۸۰۰ میلی متر به آبگیر بیلقان کرج منتقل و همراه با آب انتقالی از سد امیرکبیر به سمت تصفیه خانههای تهران هدایت میشود.
آب شرب انتقالی از سد لار نیز از طریق تونل و خط لوله به سمت تهران ارسال میشود که بخشی از آن به تصفیه خانه پنجم تهران و بخشی دیگر نیز به دریاچه سد لتیان منتقل میشود و آب انتقالی از سد لتیان به تصفیه خانههای شماره ۳ و ۴ تهرانپارس و آب شرب انتقالی از ماملو به تصفیه خانه شماره هفتم منتقل شده و پس از انجام فرآبندهای تصفیه به شبکه توزیع آب شرب شهر تهران تزریق میشود.
برچسبها آّب, آب شرب, آب مجازی, آب و انرژی, آب و فاضلاب, بحران آب،, تصفیه،, حفظ منابع آبی, خبر, خشکسالی, خشکسالی،, دانش آموز, صرفه جویی, کشاورزی،, کودک و انرژی, کودک و نوجوان, مدیریت مصرف, منابع آب ایران, وضعیت بحرانی
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی از کمبود ۳۱ درصدی بارش کشور از ابتدی سال آبی جدید خبر داد و افزود: از ابتدای مهر تا تاریخ ۴ آذرماه، پنج استان قم، اصفهان، خراسان جنوبی، مرکزی و یزد بیشتر از ۸۰ درصد کمبود بارش داشتند.
شاهرخ فاتح ، وضعیت بارش کشور را از ابتدای سال آبی جدید تشریح کرد و گفت: از اول مهرماه ۹۶ تا پایان ۴ آذرماه در کل کشور ۲۰.۷ میلیمتر بارش دریافت شده است، این در حالی است که بارش بلندمدت کشور در این بازه زمانی ۳۰ میلیمتر برآورد شده است، بنابراین بارندگی امسال در مقایسه با بارش بلندمدت، ۳۱ درصد کاهش دارد.
وی همچنین با اشاره به میزان بارش سال گذشته کشور اظهار کرد: در سال گذشته در همین بازه زمانی دو ماهه؛ بارش کل کشور ۱۵.۳ میلیمتر بود؛ بنابراین بارش امسال نسبت به سال گذشته ۳۶ درصد افزایش را تجربه کرد.
با وجود بارشهای خوب روزهای گذشته هنوز ۳۱ درصد کاهش بارش نسبت به میانگین بلندمدت داریم
رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی در مورد تاثیر بارشهای چند روز اخیر کشور تاکید کرد: بارشهای روزهای اخیر قطعا در کاهش کمبود بارشی کشور اثرگذار بوده است اما نباید فراموش کنیم که بارشهای رگباری با حجم وسیع، آن هم در بازه زمانی کوتاه بیشتر باعث وقوع حوادثی مانند سیلاب و آبگرفتگی میشود، بنابراین بهتر آن است بارشها به موقع و به تدریج باشد و توزیع زمانی مناسبی داشته است. با وجود بارشهای خوب روزهای گذشته هنوز ۳۱ درصد کاهش بارش نسبت به میانگین بلندمدت داریم.
کاهش ۷۴ درصدی بارش تهران نسبت به میانگین بلندمدت
فاتح در ادامه به شرایط بارشی استان تهران اشاره کرد و گفت: تهران از ابتدای مهر تا تاریخ ۴ آذرماه، ۱۰.۳ میلیمتر بارش دریافت کرده و با توجه به اینکه بارش این استان در سال گذشته؛ ۱۸.۸ میلیمتر و بارش بلندمدت؛ ۳۹.۶ میلی متر است؛ نسبت به سال قبل ۴۵.۲ و نسبت به میانگین بلندمدت ۷۴ درصد کاهش بارش داشته است.
در دوماه اول پاییز ۵ استان بیشتر از ۸۰ درصد کمبود بارش داشتند
وی همچنین با اشاره به استانهای کم بارش کشور طی دو ماه گذشته، اظهار کرد: از ابتدای مهر تا تاریخ ۴ آذرماه، پنج استان قم، اصفهان، خراسان جنوبی، مرکزی و یزد بیشتر از ۸۰ درصد کمبود بارش داشتند.
رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی در پایان تاکید کرد: دو ماه ابتدایی پاییز امسال در فقر بارشی شدید سپری شد. امیدواریم در یک ماه باقی مانده این فصل، کمبارشیها تا حدی جبران شود. البته بر اساس پیش بینیهای پژوهشکده اقلیمشناسی صورت گرفته بارشهای آذر، دی و بهمن، مجموع بارش کشور را به سمت نرمال نزدیک خواهد کرد اما بعید است بارشها به حدی باشد که کل کمبارشهای کشور جبران شود.
برچسبها آب شرب, آب و انرژی, آب و فاضلاب, آب،, باران, بحران آب،, خشکسالی, دانش آموز, صرفه جویی, کمبود آب, کودک, کودک و انرژی, کودک و نوجوان, مدیریت مصرف, منابع آب ایران