توصیه هایی در مصرف آب در ساختمان های مسکونی:
۱- استفاده از ماشین لباسشویی و ظرفشویی با ظرفیت کامل
برخی از بررسی ها،نشان داده انجام این توصیه می تواند ۴۴۵۰ لیتر در ماه صرفه جویی پذیرد.
۲-کوتاه کردن زمان دوش گرفتن
بعضی از بررسیها نشان می دهد با کاهش یک دقیقه دوش گرفتن موجب ۶۸۰ لیتر کاهش مصرف در ماه می شود.
۳-نصب دوش های خوب و کارآ (کم مصرف)
۴-خیساندن ظروف کثیف هنگام شستشو ،باز نگذاشتن آب موقع شستن
روش کار بدینگونه است که ظرفشویی را پر از آب کرده و ظرف را داخل آب میگذاریم آن را داخل ظرفشویی پاک کرده سپس عمل آبکشی را انجام میدهیم.
۵-استفاده از یک تشت برای شستشوی میوه ها و سبزیجات
۶-جارو کردن زمین به جای شستن آن
۷-استفاده از استخر سر پوشیده برای جلوگیری از تبخیرآب
۸-دقت در عدم وجود نشتی از لوله ها و شیر آلات
۹-استفاده از کارواش برایشستشوی ماشین
۱۰-بستن آب به هنگام مسواک زدن ،وضو گرفتن
مطالعات نشان میدهد با انجام این کار هر ماه ۱۲۰لیتر آب صرفه جویی می شود.
۱۱-شستن لباسهای تیره با آب سرد
شستن لباسهای تیره با آب سرد باعث صرفه جویی ،کاهش مصرف انرژی وثابت ماندن رنگ و چروکیده نشدن آنها میگردد.
۱۲-عایق بندی لوله های آب گرم وسرد
در محیط هایی که تبادل حرارتی زیاد دارند بطور مثال جایی که لوله با محیط بیرون ارتباط دارد یا روکار باشد.
۱۳-گرفتن دوش بجای وان
استفاده از وان به ۲۵۰ لیتر آب نیاز دارد . در صورتیکه با دوش به ۱۰۰ لیتر آب نیاز میباشد.
۱۴- استفاده از وسایل خانگی جدید کم مصرف
مانند فلاش تانک توالت،ظرفشویی،لباسشویی،کولر و غیره.
توصیه هایی در مصرف آب در ساختمان های اداری:
۱. استفاده از کولرهای کم آب بر
۲. جابجایی کولرها به محل هایی که کمتر در معرض تابش آفتاب باشند
۳. استفاده از سایه بان برای کولرهای آبی
۴. در صورت امکان استفاده از سیستم های سرمایش موضعی به جای سیستم های مرکزی
۵. کنترل مصرف آب برای ظرفشویی و پخت و پز در اداراتی که رستوران دارند و نصب کنتور برای این محل ها
۶. استفاده از گیاهان همخوان با اقلیم برای فضای سبز ادارات
۷. استفاده از کودهای متراکم شده به جای فضولات حیوانی در فضای سبز
۸. انتخاب زمان آبیاری گیاهان فضای سبز در اوایل روز یا شب
۹. استفاده از کودهای گیاهی آلی برای باغچه ها
۱۰. جلوگیری از نشت شیر آلاتی که امکان جایگزینی آنها با شیرهای کاهنده نیست
۱۱. استفاده از درفشان (پرلاتور) برای کلیه شیرهای قدیمی
۱۲. کاهش تعداد دفعات چمن زنی
۱۳. تنظیم تیغه ماشین زنی در حالت ماکزیمم برای حفظ حد اکثر رطوبت خاک و در نتیجه حداقل نیاز به آبیاری فضای سبز
۱۴. کنترل سرریز و نشت فلاش تانک ها
۱۵. کنترل نشت شیر آلات و اتصالات
۱۶. عدم آبیاری باغچه ها در روزهای بارانی
۱۷. سعی در پرورش گیاهان مشابه از لحاظ نیاز آبی در کنار باغچه ها زیرا به زمانی یکسان برای آبیاری نیاز دارند.
۱۸. وجین علف های هرز فضای سبز تا از آب و مواد مغذی استفاده نکنند
۱۹. خودداری از کاشتن گیاهان تزئینی و نصب فواره هایی که آب را در هوا پخش می کنند.
۲۰. از شست و شوی وسایل نقلیه با آب شرب جلوگیری شود.
۲۱. برای شیرهای معمولی حداقل درفشان نصب گردد.
۲۲. کلیه لوله ها با توجه به شرایط آب و هوایی عایق کاری گردد تا در تایستان برای رسیدن به آب سرد مقدار زیادی آب هدر داده نشود و در زمستان برای رسیدن به آب گرم
۲۳. محل قرار گرفتن آب گرمکن در آبدار خانه با محل مصرف حد اقل باشد.( به علت جلوگیری از هدر رفتن آب سرد داخل لوله)
۲۴. از سر دوش های کاهنده برای دوش ها استفاده شود.
توصیه هایی جهت بهینه سازی مصرف در مکان های نظامی و انتظامی (پادگان و غیره):
۱.نصب تجهیزات و شیر آلات (فلاش تانک ها،پرلاتور ها ،شیرهای پدالی و غیره)
۲.جدا سازی آبیاری فضای سبز از آب شرب و استفاده از آبیاری قطره ای ،بارانی و تغییر زمان آبیاری از روز به شب جهت جلوگیری از تبخیر آب در روز
۳.کاشت گیاهان با مصرف آبی کم و سازگار با محیط های کم آب در فضای سبز
۴.استفاده از سیستم کارواش جهت شستشوی وسایل نقلیه و غیره در داخل پادگان
۵.استفاده از مخزن ذخیره جهت انتقال آب مصرفی در اوج مصرف با سایر ساعت ها
۶.جدا سازی انشعابات ساختمان های مسکونی از آب مصرفی پادگان
۷.استفاده از سایه بان برای کولر جهت جلوگیری از تبخیر آب
۸.عایق بندی لوله هایی که در معرض محیط قرار دارند
۹.استفاده از سیستم های مکانیزه ظرف شویی در آشپز خانه با ظرفیت کامل
۱۰. استفاده از مایع ظرفشویی به صورت کف در سرویس های بهداشتی جهت جلوگیری از مصرف آب زیاد
۱۱.انجام فعالیتهای تبلیغاتی در پادگان و تذکر در برنامه های صبحگاهی
۱۲.استفاده از شیوه های با حد اقل آب جهت نظافت اماکن و استفاده از جارو برقی و دستی قبل از شستشو مکان مورد نظر با آب
۱۳.استفاده از ماشین لباسشویی استاندارد و با ظرفیت کامل جهت شستشوی لباسهای سربازها به جای شستشوی مستقل و دستی فعلی
۱۴.بکار گیری سیستم های تصفیه جهت استفاده مجدد از پساب خروجی برای آبیاری فضای سبز
رئیس پژوهشکده عمران، آب و محیط زیست گفت: سرانه مصرف آب ایران ۲ برابر استاندارد جهانی است لذا بایستی حتی نسبت به بحث آب مجازی نیز حساس باشیم.
“نعمت حسنی” رئیس پژوهشکده عمران، آب و محیط زیست و استاد دانشگاه شهید بهشتی در نشست تخصصی توانمندی‌های داخلی تولید و کاربرد انواع لوله در بخش آب کشور در سالن همایش‌های وزارت نیرو با بیان این مطلب که متوسط بارش‌های کشور از ۲۴۰ میلیمتر به ۲۲۰ میلیمتر تقلیل یافته است، افزود: به همین خاطر ۱٫۳ مساحت کشور دارای آب، ۱٫۳ در شرایط نیمه خشک و ۱٫۳ مابقی مساحت کشور در شرایط آب و هوایی خشک قرار دارد.
وی میزان حجم بارش‌های جوی را ۴۰۰ میلیارد متر مکعب ذکر کرد و افزود: از این میزان ۷۰ درصد برابر ۲۸۰ میلیارد مترمکعب تبخیر می‌شود و پیش بینی می‌شود تا پایان قرن ۲۱ میزان نزولات جوی با توجه به افزایش اثرات گازهای گلخانه ای و تغییر اقلیم به کمتر از ۱۸۰ میلیمتر برسد.
حسنی با اشاره به اینکه ما با خشکسالی مواجه نیستیم بلکه با خشک قرنی مواجه ایم و بایستی صرفه جویی در قطرات آب را مد نظر داشته باشیم، اظهار داشت: با تمام این کمبودها، سرانه مصرف آب ایران ۲ برابر استاندارد جهانی است لذا بایستی حتی نسبت به بحث آب مجازی نیز حساس باشیم.
وی از ژاپن به عنوان اولین وارد کننده آب مجازی جهان یاد کرد و با بیان اینکه ما باید در این موارد تلاش کنیم تا بهترین الگو در زمینه مصرف و استفاده از آب شرب باشیم، تصریح کرد: استفاده از پساب در صنعت می‌تواند نقش اساسی را ایفا کند ولی متاسفانه در کشور ما، فقط از یک میلیارد متر مکعب از ۳۰ میلیارد متر مکعب پساب موجود استفاده می‌شود.
رئیس پژوهشکده عمران، آب و محیط زیست با اشاره به اینکه فاصله بین هزینه آب تمام شده و پولی که از مشترک اخذ می‌شود بسیار زیاد است، تصریح کرد: این موضوع می‌تواند مدل‌های تأمین مالی را به مخاطره انداخته و پروژه‌ها را با شکست مواجه کند.
وی با اشاره به اینکه قیمت آب در ترکیه ۱۳ برابر، کانادا ۱۹ برابر، دانمارک، فرانسه و اروپا تا ۳۱ برابر قیمت آب در ایران است، افزود: قیمت آب در کشور حداقل بایستی ۳ تا ۴ برابر قیمت کنونی باشد، زیرا قیمت بنزین به آسانی افزایش می‌یابد، قیمت آب معدنی به سهولت افزایش می‌یابد ولی قیمت آب شهری همچنان ثابت است.
نعمت حسنی با اشاره به اینکه کمبود منابع اعتباری می‌تواند صدمات جدی به بدنه آب کشور وارد کند، گفت: میزان متوسط آب بدون درآمد در کشور ما ۳۰ درصد است که با قیمت تمام شده ۱۵۰۰ تومان برای هر متر مکعب آب، ۳۶۰۰ میلیارد تومان خسارات آب هدر رفته به کشور تحمیل می‌شود.
وی با اشاره به اینکه میزان پرت آب در شهرهای بزرگ و مهم کشور ژاپن مانند توکیو ۳ درصد و در سایر نقاط آن نیز کمتر از ۶ درصد است، تصریح کرد: میزان آب بدون درآمد و هدر رفته در شهرهای جنوبی ما بسیار بالاست.
استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان این مطلب که آب، انتقال آب، تصفیه و توزیع آن و همچنین استفاده از پساب برای کشور بسیار حیاتی است، افزود: به دلیل داشتن سه اقلیم تر، نیمه خشک و خشک در کشور و نیاز آبی این مناطق، انتقال بین حوضه ای، نشت آب، آبربایی قابل توجه و عمر کوتاه برخی لولهها سبب شده تا سالانه هزینه بالایی را بپردازیم.
وی تاکید کرد: استفاده از لوله در بخش انتقال آب نیاز به بررسی نوع خط لوله، نوع اجرا و شرایط توپوگرافی منطقه دارد.
حسنی کیفیت نامناسب بعضی لولهها، عدم رعایت استانداردهای لازم، عدم بازرسی دقیق، عدم آموزش کافی و مناسب بازرسان، عدم آشنایی جامع کشاورزان با انواع لوله و کاربرد آن را از عمده چالش‌های این بخش دانست و اضافه کرد: در خصوص اجرا و نصب لولهها با مشکلاتی همچون مشکل پوشش در محل، پوشش در جوشکاری، پوشش در انعطاف پذیری زیاد و دوپهن شدگی در اجرا مواجه هستیم.
وی با تاکید بر اینکه پوشش لوله نبایستی تأثیر منفی بر آب داشته باشد، افزود: لولهها بایستی در برابر سیل، زلزله، رانش زمین و آسیب‌های عمدی مقاوم باشند و کمترین آسیب را به محیط زیست برسانند.
رئیس پژوهشکده عمران، آب و محیط زیست و استاد دانشگاه شهید بهشتی با بیان اینکه زلزله دارای اثرات استاتیکی و دینامیکی است و لولهها تابع رفتار خاک هستند لذا بایستی در مقابل اثرات زلزله و رانش زمین مقاوم باشند، گفت: در تأمین لوله بایستی عمر مفید و طولانی لوله و صرفه اقتصادی نیز مد نظر قرار گیرد.
کل آب موجود در کره زمین ۱۳۸۶ میلیون کیلومتر مکعب است، که در سه لایه : اتمسفر (بالای زمین ) ، بیوسفر یا زیست کره (روی زمین) ، لیتوسفر یا سنگ کره (زیرزمین) ، دیده می شود.
اتمسفر: در لایه بالایی یا اتمسفر، ابرها، جلوه وجود آب هستند. این آب ناشی از حرکت رطوبت ، تراکم و تبرید است . آب به صورت رطوبت حتی در هوای صاف و بدون ابر هم وجود دارد که به علت تبخیر از لایه سطحی اقیانوس ها سطح خاک و تبخیر تعریق گیاهان بدست می آید.۹۰% از تبخیر جهان تنها از سطح اقیانوس ها صورت می گیرد جنگلهای جهان حدود ۸% از رطوبت را به وجود آورده و بقیه از سایر سطوح حاصل می شود. این چرخه ، مداوم ادامه دارد و حجم آن ثابت است .آبهای موجود در اتمسفر را معادل ۱۲ هزار و ۹۰۰ کیلومترمکعب تخمین زده اند که معادل یک هزارم کل آب موجود در جهان است. این مقدار آب اگر به یک باره فرو ریزد می تواند کل سطح کره زمین، که حدود ۵۱۶ میلیارد کیلومتر مربع است را در یک لایه به ارتفاع ۵/۲ سانتیمتری، بپوشاند.
روی کره یا آب های سطحی:
آبهای سطحی دنیا حدود یازده میلیون و ۶۳۰ هزار کیلومتر مکعب است . حجم آبهای شیرین کره زمین معادل ۳۵۰۳۰ هزار کیلومتر مکعب بوده که ۲ هزار و ۱۲۰ کیلومتر آن در رودخانه ها جاری و ۱۰۲ هزار کیلومتر مکعب آن در دریاچه ها و باتلاق های محصور در خشکی ها هستند. ۲ درصد از این آب ها تنها در یک دریاچه به نام بایکال و ۲۰ درصد در دریاچه های ۳گانه آمریکا، هورون، میشیگان ، سوپریور و بقیه در دریاچه های پراکنده جهان در فنلاند، روسیه، سوئد، آلمان، سوئیس ، آفریقا و … پراکنده اند. سهم ایران برای دریاچه های بختگان با وسعت با وسعت ۶۱۰ کیلومتر مربع فقط معادل ۹۱۵% کیلومتر مکعب ، برای دریاچه های گهر ۶ هزارم کیلومترمکعب، دریاچه تار ۷ هزارم کیلومترمکعب و دریاچه ارومیه ۵۰ کیلومترمکعب است. ملاحظه می شود که چه حجم ناچیزی از آبهای دریاچه ای جهان، در کشور ایران وجود دارد.آبهای سطحی که قسمتی از آبهای تجدیدشونده هستند در رودخانه های بزرگ، کوچک، دره ها و درز و شکاف کوهها وجود دارد.از میزان آب تجدیدشونده قابل استحصال در سطح جهان سالانه حدود ۵۵ درصد برای منظورهای مصرفی و غیرمصرفی استفاده می شود و بر طبق بررسی های انجام شده ظرف ۳۰ سال آینده این رقم تا حداکثر ۶۵ درصد منابع آب تجدیدشونده قابل افزایش است .همانطور که ذکر شد حجم آب اقیانوسها معادل ۱۳۳۸ میلیون کیلومتر مکعب یا ۵/۹۷% از کل آب جهان است . آب اقیانوسها در حوالی مصب رودخانه های بزرگ شیرین تر بوده و کیفیت آب و درجه شوری آن در نواحی دورتر بدتر می شود. به عنوان نمونه شعاع تأثیر جریان های ورودی از رودخانه آمازون تا ۳۰۰ کیلومتری مصب آن کاملا مشخص بوده و به وضوح دیده می شود.علاوه بر این ، در داخل اقیانوسها، جریانهای قوی رودخانه ای وجود دارد که می توان آنها را رودخانه های جاری در اقیانوس نامید. این جریانات که میلیاردها مترمکعب آب در اقیانوس جابجا می کند، در چرخه هیدرولوژی و تغییر کیفیت آب در اقیانوسها بسیار مؤثرند. بزرگترین آن جریان عظیم کوروشیو در سواحل ژاپن ، است که روزانه مساحتی در حدود ۴۰ تا ۱۲۱ کیلومتر را طی می کند. سرعت این جریان معادل ۸/۴ تا ۴/۱ کیلومتر در ساعت یا معادل حداکثر ۳۳/۱ متر در ثانیه است . قابل توجه است که سرعت سیلاب در جریانهای رودخانه ای ، حدود ۲ تا ۵/۲ متر در ثانیه است.
لیتوسفر یا سنگ کره:
در داخل لیتوسفر نیز بالغ بر ۲۳ میلیون و ۴۰۰ هزار کیلومتر مکعب آب وجود دارد که تقریبا ۴۶% آن آب شیرین و ۵۴% آن آب شور است . به عبارت دیگر حدود ۱۰ میلیون و ۵۳۰ هزار کیلومتر مکعب آب زیرزمینی شیرین و ۱۲ میلیون و ۸۷۰ هزار کیلومتر مکعب آب شور، وجود دارد.
• آب های سطحی که کمتر از ۱۰۰۰ میلیگرم در لیتر مواد حل شده داشته باشند آب شیرین نامیده می شوند. کل آبهای شیرین دنیا ۳% از کل آبهاست . بنابراین بنظر می رسد که این مقدار آب شیرین نسبت به کل آب جهان در حد چند قطره بزرگ بیشتر نباشد!با همه این موارد، بارندگی و ابعاد فراگیر آب و همچنین توزیع منابع و مصارف آب در دنیا، یکنواخت نبوده و توزیع نامناسب مکانی و فصلی بارزی دارد. بعضی از کشورها آب تجدیدشونده بسیار بالایی دارند و بعضی دیگر از کمبود آب در رنج هستند. جزایر گرینلند در شمال غرب کانادا، ایالت آلاسکای آمریکا و گینه فرانسه به ترتیب با سرانه ای معادل ۸۵۷/۸۶۷/۱۰ مترمکعب ، ۱۶۸/۵۶۳/۱ مترمکعب و ۱۲۱/۸۱۲ مترمکعب بالاترین و کویت، نوار غزه، امارات و جزیره باهاماس و قطر به ترتیب با سرانه ای معادل ۱۰ مترمکعب، ۵۲ مترمکعب ، ۵۸ مترمکعب ، ۶۶ مترمکعب و ۹۴ مترمکعب کمترین آب تجدیدشونده را دارند.علاوه بر عوامل فوق این کمبود آب در اثر رشد جمعیت، افزایش مصارف بخش های مختلف به وجود آمده است. به عنوان مثال سرانه آب تجدیدشونده کشور ایران از ۴۰ سال قبل تاکنون از ۱۷ هزار مترمکعب در سال به ۱۹۹۰ مترمکعب کاهش یافته است . این مقوله تقریبا در تمامی سطح جهان دیده می شود. به طوری که تنشهای اجتماعی بعدی جهان را در میزان دسترسی به آب کشورها پیش بینی می کنند.سازمانهای بین المللی و از جمله کمیسیون ملی توسعه پایدار به طور کلی و حسب گزارشهای ملل مختلف جهان را از نظر میزان منابع تجدیدشوند و تواناییهای آنها برای تجهیز منابع مالی به چهار دسته مشخص زیر تقسیم شده است:
– کشورهای با درآمد سرانه بالا و تنش آبی کم
– کشورهای با درآمد بالا و تنش آبی زیاد
– کشورهای با درآمد کم و تنش آبی کم
– کشورهای با درآمد کم و تنش آبی زیاد
به این ترتیب بعضی از کشورهای خاورمیانه و آفریقا که در دسته چهارم طبقه بندی مذکور قرار دارند، اولین قربانیان بحران آب در جهان محسوب خواهند شد.علت کاهش سرانه ها افزایش جمعیت دنیاست که در طول قرن بیستم از ۲ میلیارد نفر به حدود ۶ میلیارد نفر رسیده است و پیش بینی می شود تا سال ۲۰۲۵ به بیش از ۸ میلیارد نفر بالغ شود با نرخ رشد موالید سه نفر در ثانیه). افزایش جمعیت از یک طرف و کاهش سرانه مصرف آب شیرین از طرفی دیگر شرایطی را فراهم آورده است که منابع آب شیرین از یک منبع تجدیدشونده به یک منبع نیمه تجدیدشونده و میرا تبدیل شود. در حالی که ۷۳ درصد جمعیت دنیا در کشورهای آفریقایی و آسیایی متمرکز است ، سهم این دو قاره از منابع آب تجدیدشونده دنیا تنها ۴۷ درصد می باشد و قاره آسیا که ۶۰ درصد جمعیت دنیا در آن ساکن هستند، ۳۶ درصد از منابع آب تجدیدشونده جهان را دریافت می کند یا حوزه آبریز رودخانه آمازون که ۱۴ درصد منابع آب تجدیدشونده دنیا را شامل می شود، فقط ۴/۰ درصد جمعیت جهان را در برمی گیرد. مطالعات نشان می دهد که تا ۱۹۹۴ ، ۸۰% از مردم آسیا و اقیانوسیه و ۸۸ درصد از مردم آسیای غربی و ۸۰ درصد مردم آمریکای لاتین و حوزه دریای کارائیب و تنها ۴۶% مردم آفریقا به آب شرب سالم دسترسی داشته اند که می توان گفت تقریبا معادل ۱/۱ میلیارد نفر از مردم جهان از دسترسی به آب سالم محرومند. در طی سالهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۵۰ جمعیت و مصارف آب در سطح دنیا ۲ برابر شده است و سهم مصارف شرب و صنعت از ۲۰ درصد کل مصارف به بیش از ۳۰ درصد رسیده است . در سال ۱۹۵۰ تنها ۸۳ شهر با جمعیت بیش از یک میلیون نفر در سطح دنیا وجود داشت در حالی که در سال ۱۹۹۵ این تعداد به ۲۸۰ شهر رسیده است . این امر باعث شده که سالانه حدود ۲ میلیون هکتار از سطح اراضی آب به دلایل مختلف کاسته شده و پیش بینی می شود رشد خالص اراضی آبی در آینده احتمالا منفی شود.سطح آب زیرزمینی نیز در مناطق وسیعی از دنیا به طور مستمر در حال افت است . سطح زیرکشت غلات به ازای هر نفر در سال از رقم ۲۴/۰ هکتار در سال ۱۹۵۰ به ۱۲/۰ هکتار در سال ۱۹۹۶ کاهش پیدا کرده است . اراضی آبی ۱۶ درصد اراضی زیر کشت دنیا را تشکیل می دهند، در حالی که ۴۰ درصد مواد غذایی دنیا را تولید می کنند. این موارد پی آمد اجتماعی و اقتصادی گوناگونی را به دنبال دارد.بیماریهای ناشی از آب نیز ۸ درصد کل بیماری ها را در کشورهای در حال توسعه تشکیل می دهند که نشان می دهد سالانه حدود ۲ میلیارد نفر در جهان به نوعی تحت تأثیر بیماری های ناشی از آب قرار می گیرند. گزارش ها نشان می دهد که سالانه حدود ۴ میلیون نفر از کودکان جان خود را بدین لحاظ از دست می دهند. این در حالیست که سهم سرانه تجدیدشونده و سهم سرانه مصرف، روزبه روز کمتر شده و در عوض میزان پس آب ها و آب های آلوده ، حجم منابع آب قابل دسترس، ذخیره سدها به علت رسوب گذاری ، عمر مفید شبکه های آب شرب شهری و فرسودگی شبکه های انتقال آب و غیره مشکلات جدید و جدیدتری را به وجود می آورند.
به طور متوسط هر انسان در روز نیاز به ۲۳۰۰ سی سی آب دارد. از این مقدار ۱۰۰۰ سی سی آن از آب موجود در مواد غذایی، ۱۰۰۰ سی سی از طریق نوشیدنی های مختلف و ۳۰۰ سی سی از اکسید شدن مواد تامین می شود. کارشناسان نوشیدن حداقل دو لیتر آب سالم و گوارا در روز را ضروری می دانند. جالب است بدانید که بدن ، به طور مرتب در معرض از دست دادن آب است. پوست بدن و ریه ها روزانه ۸۰۰ میلی لیتر ، مدفوع ۱۰۰ میلی لیتر و ادارا ۵۰۰ تا ۹۰۰ میلی لیتر آب را از بدن دفع می کنند.
میزان نیاز بدن انسان به آب سالم ، متفاوت است. این میزان بستگی به معیارهایی از قبیل سن، سطح فعالیت و محیط بستگی دارد. افراد سالم و طبیعی ، با از دست دادن کوتاه مدت آب بدن ، با مشکلات چندانی برخورد نمی کنند چراکه در این صورت کلیه ها حجم ادرار را کاهش می دهند و آب بدن را حفظ می کنند. افراد سالم وبالغ که روزانه سه هزار کالری مصرف می کنند، حداقل میزان آبی که باید بنوشند حدود ۳ لیتر است که می تواند از طریق نوشیدن آب سالم و یا انواع نوشیدنی ها و یا از طریق مواد غذایی تامین شود. البته برای کسانی که فعالیت بیشتری دارند ، مثل کشاورزان و سربازان ، این میزان بیشتر می شود.
وظایف آب سالم در بدن انسان
برای دانستن اهمیت آب در بدن انسان کافی است بدانیم که:
» %۸۳ خــون از آب تشکیل شده است.
» %۷۵ عـضـلات از آب تشکیل شده است.
» %۷۴ مــغز از آب تشکیل شده است.
» %۲۲ استخوانها از آب تشکیل شده است.
» %۲۵ چربیهای بدن از آب تشکیل شده است.
در مجموع %۷۲ حجم بدن انسان از آب تشکیل شده است.
فواید آب سالم و تصفیه شده در بدن انسان
• حفظ سلامتی و کارایی سلولهای بدن.
• به عنوان یک حلال بسیار قوی در بدن عمل می کند.
• رقیق سازی جریان خون برای سهولت جریان خون در رگ ها
• تنظیم درجه حرارت و خنک سازی بدن توسط تعرق.
• حفظ رطوبت غشای مخاطی واقع در دهان و ریه ها.
• روانکاری مفاصل و سیستم گوارشی.
• کاهش عفونت و ورم مثانه با شستشوی باکتریها از مثانه.
• کمک به هضم غذا و جلوگیری از یبوست.
• حمل مواد غذایی و اکسیژن به سلولها ی بدن.
• مرطوب کننده پوست، چشمها، دهان و مجاری تنفسی.
• به عنوان یک ضربه گیر در چشم،نخاع و کیسه آمنیوتی پیرامون جنین در شکم مادر.
• حمل و پاکسازی مواد زائد حاصل از متابولیسم درون بدن مانند اوره و دی اکسید کربن.
• تنظیم الکترولیتهای درون بدن مانند سدیم و پتاسیم
• افزایش انرژی بدن.
• افزایش عملکرد فیزیکی و ذهنی .
• زدودن سموم از بدن.
• کمک به کاهش وزن
• کاهش سردرد و سرگیجه های روزمره.
• نوشیدن آب کافی از ایجاد عارضه های پوستی مانند اگزما، پسوریازیس، خشکی و چین و چروک پوست پیشگیری میکند.
عوارض کم آبی در بدن
عدم نوشیدن آب کافی در بدن عوارض زیر را به دنبال دارد:
• سردرد
• رخوت و بی حالی
• واکنش های ذهنی کند و عکس العمل ضعیف.
• خشکی مخاط بینی
• خشکی و ترک خوردگی لب ها
• ادرار زرد رنگ و تیره رنگ
•ضعف و رخوت و خستگی
• عدم تمرکز کافی
سطح سلامتی خانواده خود را ارتقا دهید.
با توجه به نکات ذکر شده ، نقش آب در زندگی روزمره ما بسیار اساسی است. مطابق آمار سازمان بهداشت جهانی حداقل ۱۰ درصد از بیماری های رایج مرتبط با آب ناسالم است. شاید به جرات بتوان گفت یکی از بهترین روشهای نوین برای ارتقای کیفیت زندگی و سطح سلامتی خانواده ها ، تمرکز بیشتر بر بهداشت و سلامتی آب مصرفی و آشامیدنی خانواده است.
دستگاه های تصفیه آب خانگی ، این فرصت را فراهم می کند که با تصفیه آب آشامیدنی خانواده و فرزندان خود، گامی بزرگ در جهت حفظ بیشتر سلامتی آنها و رشد فکری و جسمی بهتر خود و خانواده تان بردارید.
یکی از اولویت‌های دولت دوازدهم احداث شبکه‌های آبرسانی به روستاهای مناطق ساحلی، مرزی و کویری معرفی شده که در دولت یازدهم زمینه تولید ۲۰ هزار مترمکعب آب شرب از طریق آب شیرین کن فراهم شد و طبق وعده مسوولان تا پایان دولت دوازدهم این مقدار به ۷۰ هزار متر مکعب خواهد رسید.
در مقیاس جهانی، تقاضا برای نمک‌زدایی آب با سرعتی شتابان رو به گسترش است و رشد سالانهٔ آن طی دورهٔ ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۶ معادل ۹ درصد با مجموع سرمایه‌گذاری ۸۸ میلیارد دلار اعلام شده این رشد شتابان، بر دو مطلب دلالت دارد، نخست آن که سهم دریاها در تأمین آب مورد نیاز سواحل بیشتر شده و دوم آن که کیفیت آبهای زیرزمینی در سرزمین‌های داخلی رو به زوال نهاده است.
در ایران زمان نصب و به کارگیری نخستین تأسیسات نمک‌زدایی آب به درستی مشخص نیست، به نظر می‌رسد که نخستین تأسیسات نمک‌زدایی آب کشور، در سال ۱۳۴۰ و هم زمان با توسعهٔ صادرات نفت، در جزیرهٔ خارک نصب شده باشد و از آن پس، به کارگیری تدریجی این تأسیسات، برای تأمین آب شرب جزایر و برخی شهرهای ساحلی جنوبی کشور، به صورت محدود، به کار گرفته شد.
نیاز به سرمایه‌گذاری به نسبت زیاد، همراه با محدودیت‌های فنی در نگهداری و راهبری تأسیسات گران قیمت نمک‌زدایی آب، از محدودیت‌های توسعهٔ این تأسیسات تا پیش از سالهای ۱۳۸۸ به شمار می‌رود اما از نیمهٔ سال ۱۳۸۸، با به کارگیری شیوه‌های نوین مالی که فرصت و امکان مشارکت بخش خصوصی را در طرح‌های آب و فاضلاب، به ویژه طرح‌های نمک‌زدایی آب فراهم ساخت تا احداث تأسیسات نمک‌زدایی در مناطق مختلف کشور با تمرکز بر نوار ساحلی جنوب کشور قوت و رونق یابد.
در بخش آب و فاضلاب، بر اساس اطلاعات موجود در پایان آبان ماه سال ۱۳۹۶، در مناطق ساحلی جنوب و شمال کشور ۵۵ واحد تأسیسات نمک‌زدایی با مجموع ظرفیت ۱۲۸.۷ هزار مترمکعب در روز و با سرمایه‌گذاری بالغ بر ۵۷۱۵ میلیارد ریال نصب و در حال کار بوده است و بخشی قابل توجهی از نیاز آب شرب شهرها و روستاهای استان‌های ساحلی را تأمین میکند.
ایجاد و توسعهٔ تأسیسات نمک‌زدایی آب، بر اساس رویکرد بهره‌گیری از ظرفیت دریا برای تأمین نیاز آب شرب در مناطق ساحلی و حفظ آبهای شیرین درون سرزمینی و متناسب با نیازهای محلی در هر منطقه، به تدریج و در قالب انعقاد قراردادهای جداگانه با بخش خصوصی انجام و توسعه می‌یابد.
در همین راستا علی اصغر قانع معاون برنامه‌ریزی و توسعه شرکت مهندسی آبفای کشور همچنین از تامین آب شرب شهرها و روستاهای ساحلی ۵۵ واحد تأسیسات نمک‌زدایی خبر داد و گفت:در بخش روستایی استان هرمزگان، طی سالهای گذشته، ۱۸ واحد تأسیسات نمک‌زدایی با مجموع ظرفیت تولید روزانهٔ ۲۹ هزارو ۲۵۰ مترمکعب نصب شده که ۹ واحد با مجموع ظرفیت تولید روزانهٔ ۱۳ هزارو ۷۵۰ مترمکعب در دست ساخت است و دو واحد نیز با مجموع توان تولید روزانهٔ ۴۳۰۰ مترمکعب در مرحلهٔ عقد قرارداد، سه واحد با مجموع توان تولید روزانهٔ ۳۵۵۰ مترمکعب در مرحلهٔ انتخاب سرمایه‌گذار و هشت واحد در مرحلهٔ مطالعات اولیه قرار دارد.
به‌گفته وی یکی از طرح‌های بزرگ نمک‌زدایی آب در مناطق ساحلی جنوب کشور که هم اکنون در حال احداث است، تأسیسات نمک‌زدایی آب در شهر بندرعباس است که قرارداد احداث این طرح با ظرفیت تولید روزانه یکصد هزار مترمکعب آب شرب، با سرمایه‌گذاری به مبلغ ۲۰۴ میلیون دلار، در تابستان سال ۱۳۹۱ منعقد شده و طبق برنامه مقرر است در مرحلهٔ نخست با ظرفیت ۵۰ درصد و در مرحلهٔ بعد با ظرفیت کامل (یکصد هزار مترمکعب در روز) تکمیل و بهره‌برداری شود.
قانع اظهار کرد: طرح نمک‌زدایی و انتقال آب از خلیج فارس به استان‌های هرمزگان، کرمان و یزد نیز با هدف هدف انتقال سالانه ۶۵۰ میلیون مترمکعب آب به منظور تأمین آب مورد نیاز صنایع و البته تأمین بخشی از نیاز آبی اجتماعات انسانی در مسیر (به میزان ۷۰ میلیون مترمکعب در سال) در نظر گرفته شده که با طول خط انتقال ۹۷۵ کیلومتر، از تأسیسات نمک‌زدایی بندرعباس تا اردکان یزد و چادرملو اجرایی می‌شود.
وی با اشاره به نمونه دیگری در منطقهٔ مکران که بخشی از مناطق ساحلی استان‌های هرمزگان و سیستان و بلوچستان را در بر می‌گیرد، گفت: چهار طرح نمک‌زدایی در مناطق رأس المیدانی، سیریک، چابهار و پسابندر با مجموع توان تولید روزانه ۲۳ هزارو ۲۵۰ مترمکعب، با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی احداث و در حال کار است.
همچنین حمیدرضا جانباز مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب در این زمینه با بیان اینکه در حال حاضر می‌توان بیش از ۶۰ درصد آب شیرین‌کن‌های مورد نیاز را به صورت ساخت داخل تولید کرد، اظهار کرد:در حال حاضر تولید ۵۰۰ هزار مترمکعب از طریق آب شیرین کن‌ها در حال برنامه‌ریزی یا اجرا است که براساس برنامه ریزی‌های صورت گرفته قرار است که حجم تولیدی آب از طریق این روش توسعه یابد.
به گفته وی، با توجه به پتانسیل ایران در این زمینه قرار شده که تولید آب از طریق آب شیرین کن‌ها به بیش از یک میلیون مترمکعب برسد که تدابیر لازم برای این مساله در حال انجام است.
تعداد و ظرفیت تأسیسات نمک‌زدایی آب در کشور فراتر و بیشتر از آن مقداری است که در بخش آب شرب در مناطق ساحلی وجود دارد، در بخش شرب در برخی مناطق مرکزی و درون سرزمینی نیز، حسب نیاز، از این تأسیسات استفاده می‌کنیم و شماری از این دستگاه‌ها در استان‌های خراسان رضوی، خراسان جنوبی، مرکزی، اصفهان، کرمان و برخی دیگر از استان‌های کشور نصب و هم اکنون در حال کار هستند که بایستی تأسیسات نمک‌زدایی که در صنایع کشور با هدف تأمین آب فرآیندی و یا تأمین نیازهای شرب و بهداشتی کارکنان شاغل در واحدهای صنعتی احداث شده‌اند را نیز به آن اضافه کرد
تمام موجودات، گیاهان و انسان ها برای ادامه حیات نیازمند آب تمیز و سالم هستند زیرا در چرخه حیات اگر گیاهان با آب آلوده آبیاری شده و رشد کنند، خوراک حیوانات شده و از طریق آنها می توانند انواع بیماری ها و آلودگی ها را به انسان ها منتقل کنند و به این صورت چرخه حیات به مخاطره می افتد.
با تغییر شیوه های زندگی انسان ها شاهد استفاده از انواع و اقسام کودها و سموم شیمیایی برای کشت محصولات کشاورزی هسیتم و همچنین به دلیل بی توجهی جوامع انسانی بسیاری از زباله ها و فاضلاب ها به رودها و … رها شده و به این ترتیب منابع تامین آب آشامیدنی آلوده می شوند.
به دلیل خشکسالی های اخیر و برداشت بی رویه از آب های زیر زمینی با کمبود منابع تامین آب سالم در کشور مواجه هستیم این در حالی است که بی توجهی به طبیعت و نحوه صحیح دفع زباله ها و همچنین نبود سیستم فاضلاب شهری مناسب سبب شده تا اکنون بخش عظیمی از آبرفت ها در دل تهران با حجم عظیمی از پساب فاضلاب ها انباشته شوند و علیرغم برخی ادعا بدون هیچ گونه تخصصی می تواند مدعی شده که این آلودگی ها قابلیت نقوذ به سفره های زیر زمینی و حتی نفوذ به چاه های آب آشامیدنی را خواهند داشت.
در مقابل به دلیل بی توجهی ما انسان ها نسبت به سلامت خود و محیط اطرافمان، در نزدیکی رودخانه ها و سدها م یتوان رد پای انسان ها را در قالب زباله های فراوان مشاهده کرد که برای مشاهده این مدعا مسوولان محترم وزارت نیرو می توانند به رودخانه های منتهی به سد جاجرود و در نزدیکی فشم و لواسان مراجعه کده و انواع و اقسام زباله های برجا مانده از تفریحات شهروندان را ملاحظه کنند.
در کنار این موارد می توان به سایر علل آلودگی آب ها نیز اشاره کرد.
فلزات سنگین
فعالیت‌هایی مانند حفر معدن و ساختمان‌سازی ممکن است مقادیر زیادی از فلزات سنگین را به منابع آب زیرزمینی مجاور وارد کند. برخی از باغ‌های قدیمی ممکن است حاوی مقادیر زیادی آرسنیک باشند که زمانی به عنوان آفت‌کش به کار می‌رفت. این فلزات در مقادیر بالا برای سلامتی خطرناک هستند.
سرب و مس
وسایل لوله‌کشی خانگی شایع‌ترین منبع سرب و مس در آب آشامیدنی هستند. آب ممکن است به تدریج باعث خورده شدن لولهها شود و این مواد به درون آب خانه نشت کند. میزان اسیدی یا قلیایی بودن آب خانه ها در میزان خورده شدن لولهها موثر است. درجه حرارت یا میزان مواد معدنی آب هم در این زمینه نقش دارد. سرب و مس در لولهها، سه‌‌راهی‌ها یا سایر وسائل مربوط به آب مانند شیرها و سینک ظرفشویی به کار می‌روند.
فاضلاب‌های خانگی
دفع نادرست ترکیبات خانگی که به طور بسیار رایجی مورد استفاه قرار می‌گیرد، ممکن است آبهای زیرزمینی را آلوده کند. از جمله این مواد حلال‌‌‌ها، روغن موتور استفاده شده، رنگ‌ها، حلال‌های رنگ‌ها. حتی صابون و مواد شوینده و پاک‌کننده ممکن است نهایتا آب آشامیدنی را آلوده کنند. این وضعیت معمولا هنگامی که چاه‌های فاضلاب و سپتیک تانک‌ها نامناسبی مورد استفاده می‌گیرد، رخ میدهد.
کودها و آفتکشها
کشاورزان برای افزایش رشد محصولات وجلوگیری از آسیب حشرات از کودها و حشره‌کش‌ها استفاده می‌کنند. این ترکیبات همچنین در باغ‌های حومه شهر نیز به کار می‌رود. مواد شیمایی در این ترکیبات ممکن است نهایتا به آبهای زیرزمینی راه یابد. این نوع آلودگی به انواع و مقادیر مواد شیمیایی مورد استفاده و کاربرد آنها بستگی دارد. شرایط محیطی محلی مانند نوع خاک یا میزان بارش باران و برف فصلی نیز بر این نوع آلودگی موثر است.
بسیاری از کودها حاوی اشکالی از نیتروژن هستند که می‌تواند به صورت ماده زیان بار نیترات درآید. این نیترات به سایر منابع نیترات که در بالا ذکر شد،اضافه می‌شود. برخی از سیستم‌های زهکشی زیرزمینی در کشاورزی کودها و آفتکشها را در خود جمع می‌کنند. این آب آلوده می‌تواند باعث آلودگی آبهای زیرزمینی و نهرها و رودخانه‌های محلی شود. به علاوه مواد شیمیایی مورد استفاده برای نابود کردن حشرات و سایر بندپایان مزاحم در ساختمان‌ها نیز ممکن است آلاینده باشد. باز میزان مشکل ایجاد شده به مقدار و نوع ماده شیمیایی مورد استفاده برای این کار دارد. همچنین نوع خاک و مقدار آبی که از خاک می‌گذرد، در میزان آلودگی موثر است.
فضولات انسانی و حیوانی
در فضولات انسانی و حیوانی، نیترات و باکتری به عنوان دو ماده آلاینده بسیار مهم یافت می‌شوند.
چاه‌های فاضلاب می‌توانند باعث آلودگی باکتریایی و نیتراتی آب شوند. همچنین دامداری‌‌های که از تعداد فراوانی از حیوانات مستعد تولید این دو ماده هستند.
فاضلاب‌های صنعتی
بسیاری از مواد شیمیایی زیانبار به طور گسترده‌ای در صنایع و کارخانجات محلی استفاده می شوند که در صورت دفع نامناسب ممکن است باعث آلودگی آب آشامیدنی شوند.
کارخانه‌های محلی: اینها شامل کارخانه‌های مجاور، طرح‌های صنعتی، و حتی کسب‌وکارهای کوچکی مانند پمپ بنزین و خشک‌شویی‌ها می‌شود. در همه این مکان‌ها به انواع گوناگونی از مواد شیمیایی به کار می‌رود که به دفع با مراقبت دقیق دارد. دفع نادرست و رها شدن این مواد شیمیایی یا پسمانده‌های صنعتی می‌تواند منابع آب زیرزمینی را تهدید کند.
نشت تانک‌ها و لولههای زیرزمینی: فراورده‌های نفتی، مواد شیمیایی و فاضلاب‌هایی که در محفظه‌ها یا لولههای زیرزمینی ذخیره می‌شوند، ممکن است نهایتا به آبهای زیرزمینی راه یابند. این لولهها و تانک‌ها اگر به درستی ساخته یا نصب نشوند، نشت خواهند داد. تانک‌ها یا لولههای فولادی ممکن است به مرور زمان خورد شوند. امکان نشت تانک‌های حاوی نفت یا مواد شیمیایی در مزارع قدیمی و به حال خود رها شده بسیار زیاد است.
محل‌های جمع‌آوری فاضلاب: بسیاری از محل‌های جدید جمع‌آوری فاضلاب‌ها و پسماندها طوری ساخته شده‌ند که نشت نکنند. اما بروز سیلاب‌ها ممکن است از این موانع بگذرد و آب آلوده شود. در محل‌های قدیمی نگهداری فاضلاب که به درستی ساخته نشده‌اند، ممکن است انواع مختلفی از مواد آلاینده به آبهای زیرزمینی نشت کند.
باتوجه به موارد گفته شده بهتر است :
*در مصرف آب صرفه جویی شود زیرا این کار مانع کمبود آب سالم شده و همچنین میزان آب آلوده ای که نیاز به تصفیه دارد را کاهش می دهد.
* رنگ، روغن و مواد زباله را درون سینک ظرفشویی، راه‌آب حمام و دستشویی و یا توالت نریزید.
* از پودر لباسشویی، مواد تمیز کننده خانگی و صابون و شامپو استفاده کنید.
* از کودها و یا حشره کش ها زیاد استفاده نکنید.
*زباله ها را در رودخانه، دریاچه، جوی آب و … نریزید.
*هر از چندی وضعیت لوله کشی داخلی را از نظر پوسیدگی و نشت و هدر رفت آب کنترل کنید.
این روزها مسئله کمبود آب در سراسر جهان به بحرانی عمومی تبدیل شده است. به همین علت، اقدام برای صرفه‌جویی در مصرف آن نه تنها هزینه‌ها را کاهش میدهد، بلکه برای کشور و نسل‌های آینده نیز مفید خواهد بود. در این اینفوگرافیک، راه های صرفه جویی در مصرف آب به تصویر درآمده است.
شرکت آب و فاضلاب کشور برای جبران بخشی از کم آبی های کشور نکات ریز اما قابل توجه را به مشترکان خود توصیه می کند تا هر مشترک به نحوی در صر فه جویی و به عبارت دیگر مصرف بهینه آب سهیم باشد. این توصیه ها بدین شر ح است:
۱- موقع مسواک زدن شیرآب تصفیه شده را باز نگذارید.
۲- موقع شامپو زدن و شستن موهای سر در هنگام استحمام، شیر آب را ببندید.تلاش کنید مدت استحمام کوتاه باشد. آب پخش کن دوش حمام را با نوع جدید آن (سردوش مصرف) تعویض کنید. برای دوش گرفتن در حمام، زمان بگیرید و آن را به کمتر از ۵ دقیقه برسانید.با این روش ماهیانه حدود ۴۰۰۰ لیتر آب صرفه جویی خواهد شد.
۳-برای آب دادن به درختان، درختچه ها، بوته ها و گل ها از روش آبیاری قطره ای استفاده کنید.
۴- بهتر است برای شستن سبزی ها ابتدا آنها را در ظرفی خیس کنید و سپس آب بکشید.
۵- از جریان آب به منظور آب شدن یخ گوشت یا دیگر مواد غذایی منجمد استفاده نکنید، برای آب شدن یخ مواد خوراکی منجمد ، آن را در هوای آزاد قرار دهید.
۶- فرزندان خود را در مورد نیاز به حفاظت از آب آگاه کنید.از خرید اسباب بازی ها و سرگرمی هایی که به یک جریان ثابت آب نیاز دارند، دوری کنید.
۷- هنگام استفاده از دستشویی شیر آب را به طور مداوم باز نگذارید چون جریان دائم آب موجب هدرروی آن می شود.
۸- اگر دوش حمام شما در کمتر از ۲۰ ثانیه یک ظرف چهارلیتری را پر از آب می کند در آن صورت حتما آن را با یک سردوش کاهنده مصرف عوض کنید.
۹- برای نظافت حیاط به جای مصرف آب، بهتر است در صورت امکان از جارو استفاده شود.
۱۰- در باغچه خانه ، درختان ، بوته ها و چمن های بومی و مقاوم به خشکی که به آب کمتری نیاز دارند و تحمل ماه های گرم تابستان را دارند ، بکارید. این گونه ها هنگام کاشت، نیازی به آبیاری مرتب ندارند و معمولا یک دوره خشکی را بدون آبیاری به خوبی تحمل می کنند.
۱۱- تمام شیلنگ ها ، اتصالات و شیرها را به طور مرتب کنترل کنید تا از نشتی آب جلوگیری شود.
۱۲- ضروری است برای اطمینان از سلامت لوله ها و شیرهای آب، آنها مرتبا کنترل شوند.
۱۳- به هنگام شستن ظرفها با دست، از حداقل میزان مایع ظرفشویی استفاده کنید.این کار موجب می شود آب کمتری به هنگام آبکشی ظرفها مصرف شود.اگر از ماشین ظرفشویی استفاده می کنید تلاش کنید ظرفیت ماشین ظرفشویی تکمیل شود.
۱۴- از نصب شبکه های آب تزئینی (مثل فواره ها) پرهیز کنید، مگر اینکه آب در شبکه بازیافت شود.همچنین شبکه را در جایی نصب کنید که تلفات کمی در اثر تبخیر و بادداشته باشد.
۱۵- لوله های آب منزل خود را عایق بندی کنید، عایق کاری لوله های گرم ، روشی است که هدر رفتن آب را قبل از خروج آب گرم کاهش می دهد.
۱۶- تمامی شیرهای منزلتان را به ادوات کاهنده مصرف آب مجهیز کنید.
۱۷- هرگز آبی را که می توان به مصارفی مانند آبیاری و یا شستشو رسانید، فاضلاب حساب نکنید.
۱۸- ماشین های لباسشویی معمولا مقدار زیادی آب مصرف می کنند.بنابراین اگر از تعداد دفعات کاربرد ماشین لباسشویی بکاهید، عملا در مصرف آب صرفه جویی کرده اید.نیازی نیست که از میزان شست و شوی لباس ها بکاهید، بلکه فقط صبر کنید تا مقدر لباس های کثیف به اندازه ظرفیت کامل ماشین برسد.
۱۹- یک بطری پر از آب با یک کیسه نایلونی پر از شن و کاملا در بسته را در مخزن آب توالت فرنگی و یا فلاش تانک قرار دهید تا مصرف آب را در هر بار کشیدن سیفون کاهش دهید.(لازم است این وسایل را در جایی از مخزن قرار دهید که با کار وسایل و اجزای عمل کننده درون مخزن تداخل نداشته باشد).
۲۰- آب خنک مورد مصرف خود را همواره در یخچال نگهدارید تا هر گاه که یک لیوان آب خنک می خواهید ، مجبور نباشید شیرآب را برای مدت زیادی باز بگذارید.
۲۱- برای نوشیدن آب به جای آنکه شیر آب را به مدت زیادی باز بگذارید، بهتر است، ابتدا چند قطعه یخ در لیوان قرار دهید و سپس شیر آب را باز کنید.
۲۲- به کودکان آموزش دهیم تا با بستن بموقع شیر ، آب را هدر ندهند.
۲۳- می توان آبی را که برای شستن سبزی ها و دست و صورت استفاده می شود به وسیله لوله کشی به سمت فلاش تانک هدایت کرد تا از آن به عنوان آب فلاش تانک در توالت استفاده شود.
۲۴- نشت احتمالی فلاش تانک توالت را با افزودن مواد رنگی به آب آن بیابید.اگر فلاش تانک دارای نشت باشد، ماده رنگی ظرف مدت ۳۰ ثانیه از محل نشت پدیدار می شود.به محض اینکه آزمایش انجام شد، فلاش تانک را بکشید چون ممکن است ماده رنگی به مخزن آب آن آسیب برساند.فلاش تانک هایی که نشتی دارند آب را به داخل کاسه دستشویی هدر می دهند.
۲۵- به جای شستن اتومبیل با شیلنگ آب، از یک سطل آب استفاده کنید.
۲۶- در حالی که کمبود آب در شهر احساس می شود لزومی به شستشوی پیاده روی مقابل مغازه و منزل نیست.
۲۷- هنگام احداث ساختمان از کارگران ساختمانی بخواهید از آب تصفیه شده استفاده نکنند.
۲۸- زمانی که سرگرم آب دادن باغچه و گل های منزل هستید با شنیدن صدای زنگ تلفن یا زنگ در ، بهتر است ابتدا شیر آب را ببندید و بعد به آنها پاسخ دهید.
۲۹- تا حد امکان از آب شرب برای فضای سبز استفاده نشود.باغچه را در شب یا صبح زود آبیاری کنید تا از تبخیر آب جلوگیری شود.
۳۰- نصب کولر در سایه و با استفاده از پوشش مناسب و جلوگیری از نشت آب کولرهای آبی، باعث صرفه جویی زیادی در مصرف آب می شود.
۳۱-زمانی که به مسافرت می روید، ضروری است شیر فلکه بعد از کنتور آب را ببندید تا از وقوع هر گونه حادثه پیشگیری شود.
۳۲- در مراکز آموزشی و مدارس به اطفال و دانش آموزان محدودیت منابع آب و روش های صرفه جویی آن را آموزش دهیم.
۳۳- لازم است گاهی اوقات از لوله کشی ساختمان خود ارزیابی مجدد کنید.توصیه می شود تمام شیرهای آب را ببندید و سپس کنتور را کنترل کنید.کار کردن کنتور در زمانی که همه شیرهای آب بسته است دلیل اتلاف آب از لوله های داخل ساختمان است که در نتیجه آن مقدار زیادآب به هدر می رود و هزینه گزاف آن را شما خواهید پرداخت.
۳۴- در مراکز آموزشی، دانش آموزان را به حفاظت از آب تشویق کنید.همچنین پیشنهاد کنید موضوع های حفاظت از آب در فعالیت های عملی و آموزشی آنها گنجانده شود.
۳۵- گروه های فرهنگی، غیردولتی را به ایجاد و ارتقای فرهنگ حفاظت از آب در میان کودکان و بزرگسالان تشویق کنید.
۳۶- از همه قوانین و محدودیت های حفاظت آب که ممکن است در محل زندگی شما اعمال شود، آگاه شوید و از آن تبعیت کنید.
۳۷- از آب حفاظت کنید، چون زندگی ما به آن وابسته است.هیچگاه به دلیل اینکه فرد دیگری مسئول پرداخت آب بهاست، آب را هدر ندهید.
۳۸- هر گونه اتلاف قابل توجه آب را (شکستگی لوله ها، باز بودن لوله ها، هدرروی آب در هر نقطه) به مرکز ارتباطات مردمی (تلفن ۱۲۲) اطلاع دهید.
۳۹- تعویض واشر شیر آب برای جلوگیری از چکه کردن آب کار دشواری نیست.
۴۰- صرفه جویی هنر زندگی برترین هاست و فقط محدود به این روشها نیست از روشهای ابتکار خود هم استفاده کنیدو به دیگران هم توصیه کنید.
۴۱- در منطقه زندگی خود ،از تمامی روش های نگهداری آب و قواعد کمتر مصرف کردن آن به صورت موثر، آگاه شده و آن روش ها را رعایت کنید و به دیگران آموزش دهید.
۴۲- همکاران خود را در محل های کار تشویق کنید، با روش های موثر، آب را بیشتر محافظت کنند.
۴۳- هر جا صحنه های هدر رفتن آب مانند لوله های شکسته آب، آب نماهای خراب، منابع آبی دارای نشت که به حال خودرها شده اند و…می بینید به شرکت آب و فاضلاب آن منطقه و مسئولان مربوطه گزارش دهید تا رسیدگی های لازم انجام شود.
۴۴- وقتی در جایی غیر از منزل خود اقامت دارید ،مثل هتل ها ،اماکن اداری، موسسات آموزشی و…به صرف این که قبض آب را شخص دیگری پرداخت می کند، آب را اسراف نکنید و در صرفه جویی آن بکوشید.
۴۵- به دنبال تدوین برنامه هایی باشیدکه روش های نگهداری و صرفه جویی از آب را به زائران و مسافران شهر شما نشان می دهد.
۴۶- به دنبال تدوین برنامه هایی باشید که روش های احیای آب از دست رفته را برای آبیاری و استفاده های مفید دیگر آموزش می دهند.
۴۷- همواره شیرهای آب ،لوله ها و اتصالات آن ها را کنترل کنید تا چکه نکند.این کار باعث ذخیره ۸۰ لیتر آب در هفته می شود.
۴۸- لوله های آب منزل خود را عایق کنید.به این صورت هنگام نیاز به آب گرم ، زودتر به آن دسترسی خواهید داشت.
۴۹- هنگامی که می خواهید دمای آب را تنظیم کنید با کم کردن جریان آب سرد یا گرم انجام دهید نه با زیاد کردن جریان آب سرد یا گرم.
۵۰- همیشه به جای این که موقع نوشیدن آب، شیر را باز کنید، یک بطری آب سرد از قبل در یخچال خود داشته باشید و از آن استفاده کنید.این کار باعث ذخیره ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ لیتر آب در ماه می شود.
۵۱- هنگامی که شیرآب را باز می کنید و منتظر هستید آب گرم در لوله جریان یابد ، مقدار آب سردی را که از لوله می رود در ظرفی بریزید تا بعداً از آن در آبیاری گیاهان خانگی استفاده کنید.این کار ۴۰۰ تا ۱۲۰۰ لیتر آب را در ماه ذخیره می کند.
۵۲- هنگام شستن ظرف ها، ابتدا ظرف مناسبی را نیمه پر از محلول آب و مایع ظرف شویی کنید و ظرف ها را در آن بشویید و سپس زیر جریان آب، آبکشی کنید.
۵۳- هنگام شستن ظرف ها به جای این که شیر آب را کاملا بر روی ظرف ها باز کنید، از جریان کم آب برای شستشوی آنها استفاده کنید و برای خیساندن ظروف موقع شستشو با یک آب پاش کوچک آن ها را بخیسانید.این روش باعث ذخیره آب بین ۸۰۰ تا ۲۰۰۰ لیتر درماه می شود.
۵۴- هنگام شستشوی ظرف ها، از حداقل مواد شوینده ممکن استفاده کنید تا هنگام آبکشی ظرف ها آب کمتری مصرف شود.این روش باعث ذخیره آب ۲۰۰ تا ۶۰۰ لیتر در ماه می شود.
۵۵- برای شستن میوه و سبزی، ابتدا ظرف مناسبی را تا نیمه از آب و ماده ضد عفونی پر کنید و سپس سبزی و میوه را در آن بخیسانید و پس از مدت زمان مورد نظر برای ضدعفونی، زیر جریان کم آب، سبزی و میوه را آبکشی کنید.
۵۶- فقط در صورتی از ماشین لباسشویی یا ظرفشویی استفاده کنید که ظرفیت آن ها کاملا پر شده باشد.این کار باعث ذخیره ۳۰۰ تا ۸۰۰ لیتر آب در هفته می شود.
۵۷- کولرهای آبی را هر چند وقت یک بار بازدید کنید و در صورت اتلاف آب، از شیرهای شناور با دوام و محکم استفاده کنید.
۵۸- در فصل تابستان و به خصوص در گرم ترین ساعات روز که مصرف آب، بیشترین میزان را دارد، تلاش کنید مصارف غیر ضروری را کاهش دهید تا آب در دسترس همگان باشد و جریان آب قطع نشود.
۵۹- تلاش کنید غذاهای منجمد درون فریزر خود را بدون استفاده از آب، از حالت انجماد خارج کنید یا اینکه یک شب قبل از مصرف، مواد غذایی را از فریزر بیرون اورید و در طبقات یخچال قرار دهید.برای این کار از میکروفر هم می توان استفاده کرد.این کار باعث ذخیره آب ۲۰۰ تا ۶۰۰ لیتر آب در ماه می شود.
۶۰- دهانه آبپاش وسایل آبیاری خود را به نحوی تنظیم کنید که هنگام آبیاری، آب فقط روی چمن ها و گیاهان بپاشد نه این که لبه پیاده روها یا خیابان ها را هم خیس کنید.این روش باعث ذخیره ۲۰۰۰ لیتر آب در ماه می شود.
۶۱- در روزهای سرد و بارانی مقدار آبیاری گیاهان را کمتر کنید یا از آب پاش های خودکار که آب کمتری مصرف می کنند در این مواقع استفاده کنید.این کار باعث ذخیره ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ لیتر آب در هر دفعه می شود.
۶۲- برای تبخیر کندتر آب، در قسمت های خشک باغ ها از کاه و برگ های تر و تازه استفاده کنید.این کار باعث ذخیره ۴۰۰۰ لیتر آب در ماه می شود.
۶۳- از نصب آب نماهای تزئینی خودداری کنید، مگر در صورتی که برای آن ها از آب در گردش استفاده کنید.
۶۴- اگر در منزل خود استخر دارید، از یک صافی جدید استفاده کنید.زیرا صافی های قدیمی بر اثر فشار گردش آب به تدریج مقدار آب زیادی را استفاده و هدر می دهند.( ۷۲۰ تا ۱۰۰۰ لیتر آب یا بیشتر).برای جلوگیری از تبخیر آب استخرها، روی آن را بپوشانید.این کار باعث می شود استخر شما تمیزتر بماند و نیاز کمتری به استفاده از مواد شیمیایی در آب داشته باشد.
ایران کشوری است که بر روی کمربند خشک کره زمین قرار دارد و جزو کشورهای کم آب و خشک به حساب می آید. میزان بارش در سرزمین ما یک سوم میزان بارندگی در دنیا است. با نگاهی به این ویژگی، منطقی است که بهره‌وری آب را افزایش دهیم و در ایجاد فضای سبز دقت نظر بالایی داشته باشیم. امروز در ایجاد فضای سبز شهری ناچاریم به سمت کاشت گیاهان و درختانی برویم که کمترین نیاز آبی را داشته باشند. استفاده از درخت و درختچه های بومی و سازگار با هر منطقه به جای چمن، منطقی ترین و عاقلانه ترین جایگزین است. احتمالا هنوز «بحران آب» برای ما مفهومی ندارد. شاید بدانید که چمن کاری مستلزم صرف هزینه‌های بسیار سنگین است و نیاز چمن به آب باور نکردنی است. به نظر می رسد چمن کاری نوعی بی توجهی به محیط زیست و منابع آبی در این وضعیت بحرانی است. پرویز کردوانی، پدر کویرشناسی ایران، درباره چمن‌کاری به جای ایجاد فضای سبز می‌گوید: «من در این زمینه به همه شهرداری‌ها و شهرداری تهران گوشزدهای لازم را کرده‌ام و گفته‌ام که چمن‌کاری خیانت است و به روند گرم شدن زمین کمک میکند. او ادامه میدهد: تحقیقات علمی ثابت کرده است که چمن‌هایی که در پارک‌ها و فضای سبز شهری کاشته می‌شود در شرایط کم‌آبی و در مجاورت نور خورشید می‌تواند سرطان‌زا باشد و اشاعه‌دهنده این بیماری تلقی شود.»
میزان آب مصرفی در چمن:
«در مطالعات انجام شده در زمینه چمن و میزان آب مصرفی در آن، زمینی با مساحت ۳۰۴ مترمربع به عنوان تیمار انتخاب گردید، که این فضا و چمن های موجود در آن، دست کم ۴۶۵ گالن تا ۲۳۲۵ گالن آب در طول یک هفته، مورد استفاده قرار می دهند. لازم به ذکر است که هر گالن آب از حجمی معادل ۴ لیتر برخوردار بوده است. از این روی، محاسبات انجام گرفته، نشان از مصرف ۱۸۶۰ لیتر تا ۹۳۰۰ لیتر آب در طول هفته دارد.
در بررسی دیگری، مشخص گردید که درختی جوان و نه ساله، در طول یک سال میزان ۵۸ گالن آب، معادل ۲۳۲ لیتر را مصرف می نماید تا با تکمیل مراحل زیستی خود، به رشد و تکامل دست یابد. درخت جوان مذکور نیز در طول یک هفته، ۵/۴ لیتر آب را صرف مراحل نمو خود نموده است.
نتیجه: آمار و ارقام به دست آمده در تحقیقات متنوع، نشان از مصرف بیشتر آب در گونه های متنوع چمن در مقایسه با درختان گوناگون خزاندار، دارد. بیان این مهم در قالب نسبت، میزانی متغیر بین یک سوم تا دو سوم را نمایان می سازد. مطلب اخیر به معنای امکان آبیاری جنگلی به وسعت ۳۰۴ متر مربع، با یک تا دو سوم از میزان آبی ست که برای آبیاری گستره ای مستتر از چمن طبیعی بهره برده می شود.»
برخی از فواید درختان:
– قدرت جذب دی اکسید کربن در هر هکتار درخت بالغ در طول یک سال برابر با زمانی است که شما با ماشین شخصی خود نزدیک به ۴۲۰۰۰ کیلومتر رانندگی کنید.
– یک هکتار از درختان بالغ قادر به تامین اکسیژن مورد نیاز برای ۱۸ نفر در طول یک سال است.
– برگهای ریخته شده از درختان موجب تقویت مواد آلی خاک می شوند. ریشه درختان موجب افزایش نفوذپذیری خاک می شود. هر ساله۱۰۰ درخت بالغ ۳۵۰۰۰۰ لیتر آب باران را ذخیره می کنند.
– هر ساله ۱۰۰ درخت بالغ ۶۰ کیلوگرم آلاینده را از طبیعت می گیرند.
– کاهش آلودگی صدا بعضا تا ۵۰٪ با جذب صوت٬ کاشت ردیف های زیادی از درختان در امتداد اتوبان ها باعث گرفتن آلودگی صوتی به وجود آمده اتوبان ها می شود و هم چنین درختان همانند صداخفه کن در شهرها و مناطق شهر نشین عمل کرده و باعث جذب صداهای آزار دهنده که برای گوش انسان ها مضرر است، می شوند.
– درختان با فیلتر کردن آلاینده های هوا برد باعث کاهش شرایط بیماری آسم و دیگر بیماری های تنفسی می شود.
و ده ها فایده ی دیگر که می توان به آن ها نیز پرداخت.
اما آیا چمن کاری این فواید را داراست؟ بی تردید چمن کاری فایده هایی دارد، اما قابل مقایسه با فواید درختکاری نیست. با درختکاری «حجم سبز» تولید می کنیم و با چمن «سطح سبز»، میزان مصرف آب در چمن کاری وحشتناک است.
علیرغم این که زیبایی شهرها بسیار ضروری ست، اما نباید سلامت جامعه و هم چنین منابع اولیه و تجدید ناپذیر خود را فدای زیبایی چمن کنیم. بهتر است راهی مناسب برای ایجاد زیبایی ها در محیط شهری به کار بندیم. قطعا عاقلانه تر این است که راهی جایگزین برای زیبایی شهر یافت. نباید به قیمت زیبایی شهر، منابع آب را نابود کرد.