برچسب: محیط زیست

باتوجه به اختتامیه جشنواره نقاشی آب=زندگی و معرفی برترین های این جشنواره نمایشگاه نقاشی این جشنواره توسط دانش آموزان، مسئولان آبفای منطقه ۳، معاونان فرهنگی، اجتماعی شهرداری و آموزش و پرورش مناطق ۲،۵ و ۲۲ افتتاح شد.

مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران از کاهش ۷۰ درصدی آب ورودی به برخی سدهای کشور خبر داد و گفت: باید مراقبت های ویژه‌ای را در منابع آبی کشور اعمال کنیم.

محمد حاج رسولیها مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با اشاره به اینکه از ابتدای سال آبی جاری، کشور از بارش های خوبی برخوردار نبوده است، گفت: در روز ۱۴ فروردین عدد بارش های کشور سه رقمی شده و به ۱۰۰ میلیمتر رسیده است که در طول سال های گذشته بی سابقه بوده و کاهش ۵۰ درصدی نسبت به میانگین درازمدت دارد.

وی با تاکید بر اینکه باید مراقبت های ویژه‌ای را در منابع آبی کشور اعمال کنیم، افزود: وضعیت ورودی آب به سدهای کشور بسیار نامطلوب است، به طوریکه ورودی آب به سدها حدود ۳۶ تا ۳۷ درصد نسبت به سال گذشته کاهش داشته است و برخی از استان ها دارای شرایط بحرانی هستند که بایستی با حساسیت بیشتری آب موجود در آن استان ها مدیریت شود.

 مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران با بیان اینکه هم اکنون مشکل اساسی در بسیاری از شهرها مسئله آب شرب است که بایستی تمهیدات خاصی را در این زمینه به کار گرفت، افزود: ورودی برخی از سدهای کشور نسبت به سال گذشته بیش از ۷۰ درصد کاهش داشته است و سدهای درودزن، ملاصدرا، ‌زاینده رود، سدهای استان خوزستان،‌سدهای شمیل و نیان، سد دوستی، سد چاه نیمه‌ها و سد کوثر دارای شرایط بحرانی هستند.

حاج رسولیها با اشاره به برنامه های شرکت مدیریت منابع آب ایران در خصوص اجرای طرح های سازگاری با کم آبی، گفت: برای کمک به دبیرخانه کارگروه ملی سازگاری با کم آبی، پیشنهادات استان ها را جمع بندی و به دبیرخانه ای که در ستاد وزارت نیرو تشکیل می شود، ارائه خواهیم کرد و به عنوان بازوی فنی در پروژه های اجرایی در کنار این دبیرخانه بوده و با آن همکاری خواهیم کرد.

در سه ماهه پائیز امسال، از ابتدای مهرماه تا ۲۱ آذرماه سالجاری، میزان بارش های کشور به ۲۷٫۶ میلیمتر رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۸ درصد کاهش داشته است.

 شرکت مدیریت منابع آب ایران میزان ریزش های جوی را  براساس آخرین آمار ثبت شده در ایستگاه های باران سنجی کشور، در سه ماهه پائیز، از ابتدای سال آبی امسال یعنی اول مهرماه تا ۲۱ آذرماه سالجاری را ۲۷٫۶ میلیمتر ذکر کرد.

بر اساس این گزارش، این میزان بارش در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۸ درصد و نسبت به مدت مشابه متوسط دراز مدت ۵۱٫۶ میلیمتر با ۴۷ درصد کاهش مواجه بوده است.

این گزارش می افزاید: بیشترین میزان بارش های کشور در میان ۶ حوضه آبریز اصلی مربوط به حوضه آبریز دریای خزر با ۱۱۴٫۵ میلیمتر بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۱۶ میلیمتر، ۱ درصد کاهش داشته است.

بنابراین گزارش حوضه های آبریز اصلی دریاچه ارومیه با ۷۳٫۴ میلیمتر، خلیج فارس و دریای عمان با ۳۳٫۴ میلیمتر، قره قوم با ۱۱٫۸ میلیمتر، فلات مرکزی با ۷٫۴ میلیمتر و مرزی شرق با ۱٫۳ میلیمتر به ترتیب رتبه های دوم تا ششم بارش های کشور را به خود اختصاص داده اند.

گفتنی است، میزان بارش های حوضه های آبریز اصلی ، خلیج فارس و دریای عمان و فلات مرکزی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با ۲۱ و ۵۰ درصد کاهش مواجه بوده اند و حوضه آبریز اصلی دریاچه ارومیه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۸ درصد افزایش بارش داشته است.

میزان بارش ها در حوضه های آبریز اصلی مرزی شرق و قره قوم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تغییری نداشته است.

آلودگی آب مشکل بزرگی است. به طوری که نتایج پژوهش پیرامون آن از صدها بلکه هزاران مقاله ، مجله و کتاب تجاوز می‌کند.

بنظر شما چه کسانی مشکل آلودگی آب را بوجود می‌آورند؟

چه کسانی بهای تمیز کردن آب را خواهند پرداخت؟

در نوامبر سال ۱۹۸۶ بر اثر ریزش موادی شامل جیوه و انواع مواد آلی سمی مانند آفت کشها در رودخانه راین ، تمام آبزیان از شهر بال سوئس تا ساحل هلند کشته شدند. در سالهای اخیر با غرق شدن تانکرهای بزرگ نفتی اقیانوس پیما یا به گل نشستن آنها آسیب هایی به حیات دریایی وارد آمد.

در سال ۱۹۸۳ بر اثر ۱۱۰۰۰ واقعه آلوده کننده در حدود ۱۲۰ میلیون لیتر مواد آلوده کننده در آبهای ایالات متحده تخلیه شده است.

تعریف آلودگی آب

در سال ۱۹۶۹ برای آلودگی آب تعریفی ارائه داد: آلودگی آب عبارت است از افزایش مقدرا هر معرف اعم از شیمیایی ، فیزیکی یا بیولوژیکی که موجب تغییر خواص و نقش اساسی آن در مصارف ویژه‌اش شود.

عوامل آلوده کننده آب

آب یکی از مهمترین و بنیادی‌ترین عامل حیات موجودات زنده است از این نظر جلوگیری از آلودگی آب نیز به همان نسبت مهم و مورد توجه می‌باشد عوامل آلوده کننده آب بسیار گوناگون‌اند و می‌توانند هم منابع آب های زیرزمینی و هم آبهای سطحی را آلوده کنند.

عوامل آلوده کننده آبهای زیرزمینی :

کانیهای موجود در معادن سطحی که در اثر تغییر و تبدیل به عامل آلوده کننده مبدل می‌شود. مثلا آب جاری سطحی ( حاصل از باران و …) هنگام عبور از معادن زغال سنگ ، دی‌سولفید آهن « II» ( پیریت ) همراه با زغال سنگ را در خود حل کرده و سپس در اثر واکنش ، هوا آنرا به اسید سولفوریک تبدیل می‌کند. اسید حاصل ضمن عبور از لایه‌های مختلف مخازن زیرزمینی ، موجب آلوده شده آن می‌شود.جمع شدن فاضلابهای شهری بویژه اگر در یک حوزه آهکی و یا شنی وارد شوند از آن که در معرض باکتریها قرار گیرند و تجزیه شوند، مستقیما و براحتی به مخازن زیرزمینی نفوذ پیدا کرده و موجب آلوده شدن آنها می‌شود.

ضایعات رادیواکتیوی : یکی از عوامل آلوده کننده مهم منابع آبی زیرزمینی است که امروزه یکی از راههای رفع آنها که در حقیقت مشکل بزرگی برای صاحبان تکنولوژی هسته‌ای نیز به شمار می‌رود دفن آنها در زیر زمین است علاوه بر دفن ضایعات رادیواکتیو در زیر زمین ، همه انفجار های هسته‌ای زیر زمینی نیز موجب آلوده شدن آب های زیرزمینی می‌شود.

ضایعات رادیواکتیوی : یکی از عوامل آلوده کننده مهم منابع آبی زیرزمینی است که امروزه یکی از راههای رفع آنها که در حقیقت مشکل بزرگی برای صاحبان تکنولوژی هسته‌ای نیز به شمار می‌رود دفن آنها در زیر زمین است علاوه بر دفن ضایعات رادیواکتیو در زیر زمین ، همه انفجار های هسته‌ای زیر زمینی نیز موجب آلوده شدن آب های زیرزمینی می‌شود.

عوامل آلوده کننده آبهای سطحی:

آلوده کننده‌های صنعتی:
بسیاری از ضایعات صنعتی به آبزیان زیانهای جدی می‌رسانند. این ضایعات برای خنثی شدن مقدار زیادی از اکسیژن محلول در آب را به مصرف رسانیده و موجب کاهش اکسیژن مورد نیاز برای آبزیان می‌شود و تهدید به مرگ می‌کنند. از طرف دیگر بسیاری از خود این ضایعات سمی بوده و موجب مسمومیت آبزیان می‌شوند مانند فلزات سنگین ، جیوه ، سرب ، مس و غیره.

وارد شدن ترکیبات فسفردار و نیتروژن‌دار در آب موجب رشد جلبک‌هائی می‌شود که ضمن ایجاد بو و مزه غیر طبیعی آب ، اکسیژن آب را مصرف کرده و باعث کاهش میزان آن و بروز صدمات و تلفات آبزیان می‌شود.

فاضلاب خانگی:

کلیه پاک کننده‌ها که وارد آبهای سطحی می‌شوند ترکیباتی را در آبها وارد می‌کنند که اگر خنثی نشوند و یا توسط میکرو اورگانیسم‌ها تجزیه و تخریب نشوند بصورت سمی مهلک زیان بسیاری برای آبزیان ببار می‌آورند.

حشره کشها ، سموم دفع آفات نباتی و کودهای شیمیایی:

که از ضروریات توسعه کشاورزی است نا خواسته موجب آلودگی آبهای سطحی می‌شوند. مانند ددت DDT را نام برد.

تمام موجودات، گیاهان و انسان ها برای ادامه حیات نیازمند آب تمیز و سالم هستند زیرا در چرخه حیات اگر گیاهان با آب آلوده آبیاری شده و رشد کنند، خوراک حیوانات شده و از طریق آنها می توانند انواع بیماری ها و آلودگی ها را به انسان ها منتقل کنند و به این صورت چرخه حیات به مخاطره می افتد.

با تغییر شیوه های زندگی انسان ها شاهد استفاده از انواع و اقسام کودها و سموم شیمیایی برای کشت محصولات کشاورزی هسیتم و همچنین به دلیل بی توجهی جوامع انسانی بسیاری از زباله ها و فاضلاب ها به رودها و … رها شده و به این ترتیب منابع تامین آب آشامیدنی آلوده می شوند.

به دلیل خشکسالی های اخیر و برداشت بی رویه از آب های زیر زمینی با کمبود منابع تامین آب سالم در کشور مواجه هستیم این در حالی است که بی توجهی به طبیعت و نحوه صحیح دفع زباله ها و همچنین نبود سیستم فاضلاب شهری مناسب سبب شده تا اکنون بخش عظیمی از آبرفت ها در دل تهران با حجم عظیمی از پساب فاضلاب ها انباشته شوند و علیرغم برخی ادعا بدون هیچ گونه تخصصی می تواند مدعی شده که این آلودگی ها قابلیت نقوذ به سفره های زیر زمینی و حتی نفوذ به چاه های آب آشامیدنی را خواهند داشت.

در مقابل به دلیل بی توجهی ما انسان ها نسبت به سلامت خود و محیط اطرافمان، در نزدیکی رودخانه ها و سدها م یتوان رد پای انسان ها را در قالب زباله های فراوان مشاهده کرد که برای مشاهده این مدعا مسوولان محترم وزارت نیرو می توانند به رودخانه های منتهی به سد جاجرود و در نزدیکی فشم و لواسان مراجعه کده و انواع و اقسام زباله های برجا مانده از تفریحات شهروندان را ملاحظه کنند.

در کنار این موارد می توان به سایر علل آلودگی آب ها نیز اشاره کرد.

فلزات سنگین

 فعالیت‌هایی مانند حفر معدن و ساختمان‌سازی ممکن است مقادیر زیادی از فلزات سنگین را به منابع آب زیرزمینی مجاور وارد کند. برخی از باغ‌های قدیمی ممکن است حاوی مقادیر زیادی آرسنیک باشند که زمانی به عنوان آفت‌کش به کار می‌رفت. این فلزات در مقادیر بالا برای سلامتی خطرناک هستند.

سرب و مس

 وسایل لوله‌کشی خانگی شایع‌ترین منبع سرب و مس در آب آشامیدنی هستند. آب ممکن است به تدریج باعث خورده شدن لوله‌ها شود و این مواد به درون آب خانه نشت کند. میزان اسیدی یا قلیایی بودن آب خانه ها  در میزان خورده شدن لوله‌ها موثر است. درجه حرارت یا میزان مواد معدنی آب هم در این زمینه نقش دارد. سرب و مس در لوله‌ها، سه‌‌راهی‌ها یا سایر وسائل  مربوط به آب مانند شیرها و سینک ظرفشویی به کار می‌روند.

 فاضلاب‌های خانگی

 دفع نادرست ترکیبات خانگی که به طور بسیار رایجی مورد استفاه قرار می‌گیرد، ممکن است آب‌های زیرزمینی را آلوده کند. از جمله این مواد حلال‌‌‌ها، روغن موتور استفاده شده، رنگ‌ها، حلال‌های رنگ‌ها. حتی صابون و مواد شوینده و پاک‌کننده ممکن است نهایتا آب آشامیدنی را آلوده کنند. این وضعیت معمولا هنگامی که چاه‌های فاضلاب و سپتیک تانک‌ها نامناسبی مورد استفاده می‌گیرد، رخ می‌دهد.

کود‌ها و آفت‌کش‌ها

 کشاورزان برای افزایش رشد محصولات وجلوگیری از آسیب حشرات از کودها و حشره‌کش‌ها استفاده می‌کنند. این ترکیبات همچنین در باغ‌های حومه شهر نیز به کار می‌رود. مواد شیمایی در این ترکیبات ممکن است نهایتا به آب‌‌های زیرزمینی راه یابد. این نوع آلودگی به انواع و مقادیر مواد شیمیایی مورد استفاده و کاربرد آنها بستگی دارد. شرایط محیطی محلی مانند نوع خاک یا میزان بارش باران و برف فصلی نیز بر این نوع آلودگی موثر است.

بسیاری از کودها حاوی اشکالی از نیتروژن هستند که می‌تواند به صورت ماده زیان بار نیترات درآید. این نیترات به سایر منابع نیترات که در بالا ذکر شد،اضافه می‌شود. برخی از سیستم‌های زهکشی زیرزمینی در کشاورزی کودها و آفت‌کش‌‌ها را در خود جمع می‌کنند. این آب آلوده می‌تواند باعث آلودگی آب‌های زیرزمینی و نهرها و رودخانه‌های محلی شود. به علاوه مواد شیمیایی مورد استفاده برای نابود کردن حشرات و سایر بندپایان مزاحم در ساختمان‌ها نیز ممکن است آلاینده باشد. باز میزان مشکل ایجاد شده به مقدار و نوع ماده  شیمیایی مورد استفاده برای این کار دارد. همچنین نوع خاک و مقدار آبی که از خاک می‌گذرد، در میزان آلودگی موثر است.

فضولات انسانی و حیوانی

در فضولات انسانی و حیوانی، نیترات و باکتری به عنوان دو ماده آلاینده بسیار مهم یافت می‌شوند.

چاه‌های فاضلاب می‌توانند باعث آلودگی باکتریایی و نیتراتی آب شوند. همچنین دامداری‌‌های که از تعداد فراوانی از حیوانات مستعد تولید این دو ماده هستند.

فاضلاب‌های صنعتی

 بسیاری از مواد شیمیایی زیانبار به طور گسترده‌ای در صنایع و کارخانجات محلی استفاده می شوند که در صورت دفع نامناسب ممکن است باعث آلودگی آب‌ آشامیدنی شوند.

 کارخانه‌های محلی: اینها شامل کارخانه‌های مجاور، طرح‌های صنعتی، و حتی کسب‌وکارهای کوچکی مانند پمپ بنزین و خشک‌شویی‌ها می‌شود. در همه این مکان‌ها به انواع گوناگونی از مواد شیمیایی به کار می‌رود که به دفع با مراقبت دقیق دارد. دفع نادرست و رها شدن این مواد شیمیایی یا پسمانده‌های صنعتی می‌تواند منابع آب زیرزمینی را تهدید کند.

نشت تانک‌ها و لوله‌های زیرزمینی: فراورده‌های نفتی، مواد شیمیایی و فاضلاب‌هایی که در محفظه‌ها یا لوله‌های زیرزمینی ذخیره می‌شوند، ممکن است نهایتا به آب‌های زیرزمینی راه یابند. این لوله‌‌ها و تانک‌ها اگر به درستی ساخته یا نصب نشوند، نشت خواهند داد. تانک‌ها یا لوله‌‌های فولادی ممکن است به مرور زمان خورد شوند. امکان نشت تانک‌های حاوی نفت یا مواد شیمیایی در مزارع قدیمی و به حال خود رها شده بسیار زیاد است.

محل‌های جمع‌آوری فاضلاب: بسیاری از محل‌های جدید جمع‌آوری فاضلاب‌ها و پسماندها طوری ساخته شده‌ند که نشت نکنند. اما بروز سیلاب‌ها ممکن است از این موانع بگذرد و آب آلوده شود. در محل‌های قدیمی نگهداری فاضلاب که به درستی ساخته نشده‌اند، ممکن است انواع مختلفی از مواد آلاینده به آب‌های زیرزمینی نشت کند.

 باتوجه به موارد گفته شده بهتر است :

*در مصرف آب صرفه جویی شود زیرا این کار مانع کمبود آب سالم شده و همچنین میزان  آب آلوده ای که نیاز به تصفیه دارد را کاهش می دهد.

* رنگ، روغن و مواد زباله را درون سینک ظرفشویی، راه‌آب حمام و دستشویی و یا توالت نریزید.

* از پودر لباسشویی، مواد تمیز کننده خانگی و صابون و شامپو استفاده کنید.

* از کودها و یا حشره کش ها زیاد استفاده نکنید.

*زباله ها را در رودخانه، دریاچه، جوی آب و … نریزید.

*هر از چندی وضعیت لوله کشی داخلی را از نظر پوسیدگی و نشت و هدر رفت آب کنترل کنید.

نخستین نشست کمیته راهبری همکاری‌های مشترک وزارتخانه‌های نیرو (ایران) و زیرساخت و محیط زیست هلند با محوریت همکاری در زمینه مدیریت و حکمرانی آب امروز (یکشنبه) در تهران برگزار شد.