رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی از کمبود ۳۱ درصدی بارش کشور از ابتدی سال آبی جدید خبر داد و افزود: از ابتدای مهر تا تاریخ ۴ آذرماه، پنج استان قم، اصفهان، خراسان جنوبی، مرکزی و یزد بیشتر از ۸۰ درصد کمبود بارش داشتند.
شاهرخ فاتح ، وضعیت بارش کشور را از ابتدای سال آبی جدید تشریح کرد و گفت: از اول مهرماه ۹۶ تا پایان ۴ آذرماه در کل کشور ۲۰.۷ میلی‌متر بارش دریافت شده است، این در حالی است که بارش بلندمدت کشور در این بازه زمانی ۳۰ میلی‌متر برآورد شده است، بنابراین بارندگی امسال در مقایسه با بارش بلندمدت، ۳۱ درصد کاهش دارد.
وی همچنین با اشاره به میزان بارش سال گذشته کشور اظهار کرد: در سال گذشته در همین بازه زمانی دو ماهه؛ بارش کل کشور ۱۵.۳ میلی‌متر بود؛ بنابراین بارش امسال نسبت به سال گذشته ۳۶ درصد افزایش را تجربه کرد.
با وجود بارش‌های خوب روزهای گذشته هنوز ۳۱ درصد کاهش بارش نسبت به میانگین بلندمدت داریم
رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی در مورد تاثیر بارش‌های چند روز اخیر کشور تاکید کرد: بارش‌های روزهای اخیر قطعا در کاهش کمبود بارشی کشور اثرگذار بوده است اما نباید فراموش کنیم که بارش‌های رگباری با حجم وسیع، آن هم در بازه زمانی کوتاه بیشتر باعث وقوع حوادثی مانند سیلاب و آبگرفتگی می‌شود، بنابراین بهتر آن است بارش‌ها به موقع و به تدریج باشد و توزیع زمانی مناسبی داشته است. با وجود بارش‌های خوب روزهای گذشته هنوز ۳۱ درصد کاهش بارش نسبت به میانگین بلندمدت داریم.
کاهش ۷۴ درصدی بارش تهران نسبت به میانگین بلندمدت
فاتح در ادامه به شرایط بارشی استان تهران اشاره کرد و گفت: تهران از ابتدای مهر تا تاریخ ۴ آذرماه، ۱۰.۳ میلی‌متر بارش دریافت کرده و با توجه به اینکه بارش این استان در سال گذشته؛ ۱۸.۸ میلی‌متر و بارش بلندمدت؛ ۳۹.۶ میلی متر است؛ نسبت به سال قبل ۴۵.۲ و نسبت به میانگین بلندمدت ۷۴ درصد کاهش بارش داشته است.
در دوماه اول پاییز ۵ استان بیشتر از ۸۰ درصد کمبود بارش داشتند
وی همچنین با اشاره به استان‌های کم بارش کشور طی دو ماه گذشته، اظهار کرد: از ابتدای مهر تا تاریخ ۴ آذرماه، پنج استان قم، اصفهان، خراسان جنوبی، مرکزی و یزد بیشتر از ۸۰ درصد کمبود بارش داشتند.
رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی در پایان تاکید کرد: دو ماه ابتدایی پاییز امسال در فقر بارشی شدید سپری شد. امیدواریم در یک ماه باقی مانده این فصل، کم‌بارشی‌ها تا حدی جبران شود. البته بر اساس پیش بینی‌های پژوهشکده اقلیم‌شناسی صورت گرفته بارش‌های آذر، دی و بهمن، مجموع بارش کشور را به سمت نرمال نزدیک خواهد کرد اما بعید است بارش‌ها به حدی باشد که کل کم‌بارش‌های کشور جبران شود.
آب مهم ترین ماده شیمیایی موجود است و در قرن جاری منابع آب شیرین از چاه های نفت با ارزش تر خواهند بود.
۸۰% سطح زمین از آب پوشیده شده است که ۹۷% از آن شور، ۲% از آب های جهان به صورت یخ های قطبی و تنها ۱% آب جهان شیرین و قابل استفاده است.
منابع آب طبیعت شامل آب های زیر زمینی مثل آب چاه ها و چشمه ها، آب های سطحی مثل رودخانه ها و جویبارها، آب های شور دریاها و اقیانوس ها می باشند.
هر کدام از انواع آب های طبیعت ویژگی خاص خودش را دارد، ویژگی های آب های زیرزمینی اینست که مواد معلق، مواد آلی در آنها معمولاً کم است، Fe2+ و Mn2+ در آنها کم و CO2 نسبتاَ زیاد است، املاح محلول و سختی آنها نسبتاً زیاد است، چاه های کم عمق ممکن است آلوده به میکروب باشند.
ویژگی های آب های سطحی اینست که زلال هستند، معمولاً به میکروارگانیسم ها آلوده هستند، مقدار آمونیاک و نیترات آنها ممکن است زیاد باشد، در صورت عبور از نواحی صنعتی، به مواد شیمیایی آلوده هستند، املاح محلول آنها نسبتاً کم است، pH آنها در حدود ۸-۷ است.
ناخالصی های آب
آب خالص در طبیعت وجود ندارد. ضمن استقرار آب در یک مکان یا جاری شدن در یک منطقه، مواد جامد و گازهای محلول در آب، در آن حل و مواد ریز غیر قابل حل در آن به صورت معلق در می آیند.
ناخالصی های آب سه دسته کلی هستند: ۱- یون ها (کاتیون ها و آنیون ها) ۲- گازهای محلول در آب (اکسیژن، دی اکسید کربن و …) ۳- مواد معلق (گل و لای، باکتری ها و …)
ناخالصی های گازی
مهم ترین ناخالصی های گازی آب به شرح زیر می باشد:
اکسیژن (O₂): منشأ آن اکسیژن هوا است و باعث گوارایی آب و در ضمن خورندگی آن می شود.
دی اکسید کربن (CO₂): منشأ آن تجزیه بی کربنات ها در اثر کاهش pH و CO₂ هوا است.
آمونیاک (NH3): منشأ آن ترکیبات ازت دار آلی و باکتری ها می باشد.
هیدروژن سولفوره (H2S): منشأ آن تجزیه ترکیبات گوگرد بوسیله باکتری ها است و باعث ایجاد طعم وبوی بد آب می شود.
“حمیدرضا تشیعی” رئیس مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع آب و برق وزارت نیرو در دیدار با “تیم پترسون” معاون سفیر استرالیا در تهران از تقویت همکاری‌های ایران و استرالیا در بخش آب، فاضلاب و انرژی‌های تجدید پذیر خبر داد.
وی ضمن تشریح محورهای همکاری در حوزه‌های مختلف بین دو کشور، این همکاری‌ها را شامل مدیریت منابع آب، آب و فاضلاب شهری، مدیریت مصرف آب، شیرین سازی آب، استفاده از سامانه‌های هوشمند در مدیریت آب و فاضلاب شهری، مدیریت دارایی‌های آبی (water assets management) ذکر کرد و افزود: همچنین محورهای همکاری در بخش انرژی‌های تجدید پذیر اعم از نیروگاه‌های بادی، خورشیدی، بیوماس و آموزش از طریق شرکت‌های غیر دولتی (NGO) نیز اجرایی خواهد شد.
حمید رضا تشیعی سپس به همکاری‌های وزارت نیرو با کشورهای ژاپن و آلمان در مقوله آموزشی اشاره کرد و در ادامه اظهار داشت: همکاری متقابل بین متخصصان دو کشور ایران و استرالیا ضمن تبادل اطلاعات فنی و تخصصی بین مهندسان دو کشور می‌تواند موجبات همکاری برای اجرای طرح‌های مشترک را فراهم کند.
وی با اشاره به اینکه در زمینه اجرای یک پروژه پایلوت می‌توان همکاری بین دو دانشگاه ایران و استرالیا را آغاز کرد افزود: برای اجرای این پروژه می‌توان شهر کاشان را به عنوان پایلوت در نظر گرفت.
رئیس مرکز توسعه صادرات و پشتیبانی صنایع آب و برق با اشاره به این که در خصوص (water assets management) با مدیریت‌های آبی می‌توان از بخش‌های خصوصی دو کشور کمک گرفت، افزود: این کمک‌ها می‌تواند در قالب یک پروژه B&B باشد.
“تیم پترسون” معاون سفیر استرالیا در تهران نیز ضمن ابراز خرسندی از این دیدار، با دعوت از وزیر نیرو و قائم مقام وی برای سفر به این کشور گفت: این سفر در ایجاد روابط مستحکم تر و همکاری مفیدتر بین دو کشور بسیار حائز اهمیت است.
در ادامه، ” لینو استرنجیس ” رایزن بازرگانی سفارت استرالیا در تهران نیز ضمن تاکید بر سفر وزیر نیرو و همراهان به منظور تداوم همکاری بین دو کشور افزود: لازم است در این سفر لیستی دقیقی از پروژه‌های قابل همکاری ایران و استرالیا از طرف جمهوری اسلامی ارائه شود.
وی سپس به همکاری‌های دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه ملبورن استرالیا برای حل مشکل دریاچه ارومیه اشاره کرد و در ادامه به زمینه مدیریت آب در حوزه‌های مختلف و نحوه تخصیص آب اشاره و اذعان داشت: استرالیا در زمینه آبیاری و کشاورزی از تجربه‌های ارزشمندی برخوردار است که در بخش کشاورزی می‌توان از فناوری‌های مناسب آن استفاده کرد.
منبع: ایسنا
مسئول تامین آب شرب و بازیافت آب سازمان آب کالیفرنیا گفت: مهم‌ترین عاملی که می‌تواند موجب کاهش مصرف آب در تهران شود بی‌شک فرهنگ‌سازی در این زمینه است که البته تاکنون شهرداری و وزارت نیرو اقدامات خوبی در این زمینه انجام داده است.
حسین اشک تراب در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه شرایط اقلیمی کالیفرنیا شباهت زیادی با ایران دارد، اظهار کرد: با توجه به اقداماتی که صورت گرفت توانستیم در کالیفرنیا از طریق صرفه‌جویی و بازیافت آب ۳۰ درصد صرفه‌جویی داشته باشیم.
وی با اشاره به اهمیت لزوم فرهنگ‌سازی و ایجاد درک درست در موضوع مصرف آب بین عامه مردم، تصریح کرد: اگر فرهنگ مصرف به صورت واضح در ذهن مردم تجلی پیدا کند، بی‌شک وضعیت منابع آبی بسیار بهبود خواهد یافت.
مسوول تامین آب شرب و بازیافت آب سازمان آب کالیفرنیا با اشاره به نقش شهرداری در فرهنگ‌سازی مدیریت مصرف آب در کشور، ادامه داد: آن طور که در سطح شهر مشاهده می‌شود شهرداری گام خوبی را برای آگاهی مردم در زمینه‌ی صرفه‌جویی مصرف آب انجام داده است.
اشک تراب اظهار کرد: با توجه به شرایط بحرانی آب انتظار می‌رود که وزارت نیرو، وزارت آموزش و پرورش و شهرداری در این زمینه گام‌های بیشتری بردارد، چرا که اگر شهروندان به این باور برسند که در ایران وضعیت منابع آبی وخیم است، قطعا نوع دیگری با این مایه پر ارزش برخورد خواهند کرد.
وی تصریح کرد: علاوه بر این مساله باید به مساله بازچرخانی آب نیز توجه شود و باید این موضوع را در نظر گرفت که همه آب‌ها، آب هستند و نباید با عنوان شرب نبودن آب آن را به هدر داد، چرا که در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دارای نیمه‌اقلیم خشک فاضلاب نیز تصفیه و به مصرف شرب می‌رسد.
مسوول تامین آب شرب و بازیافت آب سازمان آب کالیفرنیا با بیان اینکه در حال حاضر آب‌های زیرزمینی در ایران در حال از بین رفتن است، افزود: این مساله می‌تواند شرایط جبران‌ناپذیری را به وجود آورد. لذا انتظار می‌رود که مسوولان آبی، شهرداری‌ها و مردم در این زمینه اتحاد بیشتری داشته باشند.
منبع: ایسنا
آب و سلامتی water-health
۵۰ تا ۶۵ درصد بدن افراد بالغ و ۷۸ درصد بدن نوزادان را آب تشکیل شده است. بر اساس برآورد سازمان جهانی بهداشت، حداقل نیاز افراد به آب برای زندگی، هفت‌ونیم لیتر در شبانه روز است.
در صورتی که قرار باشد پخت‌وپز و مسائل بهداشتی (استحمام ) هم به این رقم اضافه شود حداقل آب مصرفی به ۲۰ لیتر در شبانه روز برای هر نفر افزایش پیدا خواهد کرد. سرانه مصرف آب در ایران ۲۰۰ لیتر در شبانه روز است. رقمی که چندین برابر الگوی جهانی است.
در سرتاسر جهان حدود ۷۵۰ میلیون نفر به آب پاک و قابل شرب دسترسی ندارند. برآورد شده دو و نیم میلیارد نفر نیز از امکانات بهداشتی و تصفیه فاضلاب بی‌بهره‌اند.
آب و طبیعت water-nature
تمامی اکوسیستم‌ها به آب وابسته‌اند؛ جنگل‌ها و تالاب‌ها و مراتع در قلب چرخه آب جای دارند و بیابان‌ها شکننده‌اند و به آب کمتری محتاجند. با این حال همه زیستگاه‌ها و اکوسیستم‌ها بدون آب از کارکرد خود باز می‌مانند. فاضلاب تصفیه نشده مناطق مسکونی و پساب صنعتی و کشاورزی از عوامل نابودی اکوسیستم‌ها هستند.
به گزارش وب‌سایت روز جهانی آب، اکثر مدل‌ها و برآوردهای اقتصادی، کارکرد ضروری آب به خصوص در اکوسیستم‌های آب شیرین را نادیده می‌گیرند. مصرف ناپایدار منابع آب و تخریب اکوسیستم‌ها در بسیاری از برآوردهای اقتصادی دیده نمی‌شود. این همان بلایی است که ایران را نیز تهدید می‌کند.
ارزیابی اکوسیستم‌ها نشان داده که منافع در حفاظت آب بیش از سرمایه‌گذاری آن است. «مدیریت اکوسیستم-محور» راه حل کلیدی و بلند مدت حل بحران آب معرفی می‌شود. رویکردی که در ایران و بسیاری از کشورها همچنان مورد غفلت قرار می‌گیرد.
آب و شهرنشینی water-urbanization
امروزه، نیمی‌از جمعیت جهان در شهرها ساکنند. زندگی در این مناطق نیازمند آبرسانی منسجم، هزاران کلیومتر لوله آب و فاضلاب، راه‌اندازی سیستم‌های تصفیه فاضلاب و مهمتر از همه بهره‌مندی و دسترسی به منابع آب شیرین است. از این‌رو شهرنشینی به یکی از چالش‌های بزرگ قرن ۲۱ بدل شده است.
۹۳ درصد از شهرسازی و شهرنشینی در کشورهای در حال توسعه و فقیر رخ می‌دهد و حدود ۴۰ درصد شهرها در مناطق فقیرنشین، کثیف و پرجمعیت توسعه می‌یابند. برآوردها نشان می‌دهد بیش از دو و نیم میلیارد نفر تا سال ۲۰۵۰ به مناطق شهری مهاجرت کنند. در ایران ۷۳ درصد جمعیت کشور در شهرها به سر می‌برند. این رقم بیش از ۵۸ میلیون نفر را در برمی‌گیرد.
آب و صنعت water-industry
تمام صنایع برای تولید به آب نیاز دارند؛ برخی بیشتر و برخی کمتر. باور کردنی نیست که برای تولید یک صفحه کاغذ ۱۰ لیتر و برای تولید نیم‌کیلو پلاستیک ۹۱ لیتر آب مصرف می‌شود. صنعت، بی‌تردید نقشی انکارناپذیر در توسعه، تولید، ایجاد مشاغل و درآمد دارد. با این حال اولویت صنایع در سراسر جهان به جای آن که بهره‌وری، کاهش مصرف و حفاظت آب باشد، تولید بیشتر محصولات است.
پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که مصرف آب در بخش صنعت ظرف ۵۰ سال یعنی از سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۵۰ بیش از ۴۰۰ درصد رشد داشته باشد. بیشترین رشد و مصرف در کشورهای در حال توسعه دیده خواهد شد. با این حال نمی‌توان تلاش‌های تولیدکننده‌های بزرگ را برای کاهش مصرف آب نادیده گرفت.
صنایع در ایران کمترین مصرف آب را در مقایسه با بخش کشاورزی و شهری به خود اختصاص می‌دهد. به گفته قائم مقام وزارت نیرو فقط دو درصد آب در بخش صنعت مصرف می‌شود.
آب و انرژی water-energy
آب و انرژی را «شرکای طبیعی» می‌نامند. برای تولید انرژی، آب مصرف می‌شود و برای انتقال آب، انرژی. در سراسر جهان نیروگاه‌های حرارتی بیش از ۸۰ درصد انرژی الکتریکی را تولید می‌کنند. میلیاردها لیتر آب برای سیستم‌های خنک‌کننده این وسایل مصرف می‌شود. در این میان سدها فقط ۱۶ درصد برق سراسر جهان را تولید می‌کنند. این رقم در ایران ۱۳ درصد است.
انتظار می‌رود با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های نوین، آب کمتری برای تولید انرژی یا خنک کردن دستگاه‌ها مصرف شود. همچنین گزینه دیگر، استفاده از منابع آبی جایگزین، مثل فاضلاب‌ها و آب دریاهاست. استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر (مثل انرژی باد، جزر و مد، گرمایش زمین و باران) که به آب کمتری نیاز دارند نیز می‌تواند فشار بر منابع آب شیرین را کاهش دهد.
آب و غذا water-food
کشاورزی تا سال ۲۰۵۰ باید بیش از ۶۰ درصد امروز تولید داشته باشد و این رقم در کشورهای در حال توسعه ۱۰۰ درصد است. در سراسر جهان کشاورزی ۷۰ درصد منابع آب را مصرف می‌کند و در ایران ۹۲ درصد.
با رشد اقتصادی و افزایش درآمدهای فردی، رژیم غذایی از محصولات گیاهی (با ترکیب نشاسته) به محصولات گوشتی و لبنی تغییر می‌کند که افزایش مصرف آب را به همراه دارد. برای تولید یک کیلو برنج، سه هزار و ۵۰۰ لیتر آب مصرف می‌شود و برای تولید یک کیلو گوشت گاو ۱۵ هزار لیتر. این تغییر رویکرد در رژیم غذایی، ظرف ۳۰ سال گذشته بیشترین اثر را در مصرف آب داشته است و به نظر می‌رسد تا اواسط قرن ۲۱ نیز ادامه داشته باشد. تولید پساب کشاورزی و اثرات مخرب آن، حتی از مصرف آب در این بخش نیز خسارت‌بارتر است.
تجربه کشورهای پردرآمد نشان می‌دهد، ترکیبی از قوانین بازدارنده، مشوق‌ها، فشارها و یارانه‌های هدفمند توانسته است میزان مصرف آب را در بخش کشاورزی و تولید محصولات غذایی به طرز چشمگیری کاهش دهد.
آب و برابری water-equality
در کشورهای در حال توسعه و فقیر به دست آوردن آب و آوردن آن به خانه وظیفه روزانه زنان و دختران است. اینان ۲۵ درصد از وقت خود را فقط صرف این کار می‌کنند. این رقم معادل ۲۰۰ میلیون ساعت در هر روز است. به علاوه با تغییرات اقلیمی، اثراتی منفی بر منابع آب بیشتر خواهد شد. با توجه به رشد روزافزون در تقاضای آب، می‌توان پیش‌بینی کرد چالش‌های پیش‌روی جوامع در حال توسعه بیشتر شود و بدین ترتیب زنان ناچارند رنج بیشتری را برای جمع‌آوری و انتقال آب تحمل کنند. به گزارش سازمان جهانی بهداشت روزانه سه و نیم میلیون نفر به دلیل مصرف آب آلوده می‌میرند.
در شرایطی که دسترسی به آب سالم به صورت عادلانه‌ای انجام پذیرد می‌توان انتظار داشت که این تبعیض‌ها، بیماری‌ها و روند مرگ و میر کاهش یابد.
آب و ایران water-drop-home
منابع آبی در ایران رو به اتمام است. وزارت نیرو ۳۱۷ دشت کشور را ممنوعه اعلام کرده است. یعنی نیمی از دشت‌های کشور با تشنگی مفرط روبه‌رو هستند. دشت‌هایی که به دلیل فقدان آب نشست کرده‌اند. همچنین بیش از ۷۳ درصد آب‌های زیرمینی مصرف شده و امید اندکی برای این منابع وجود دارد. تالاب‌های ایران نیز حال خوشی ندارد. ارومیه، گاوخونی و هامون خشکی مفرط را از سر می‌گذرانند. در مجموع ۶۷ درصد تالاب‌های سراسر ایران خشک شده‌اند.
ایران در کمربند خشک جهان قرار گرفته و وارد دوره طولانی خشکسالی مفرط شده است. مدیریت نابه‌سامان منابع آب نیز شرایط را وخیم‌تر کرده است. با این حال ما تشنگانی هستیم که روز جهانی آب را از یاد برده‌ایم.