طبق پیش‌بینی برنامه بین‌المللی آب‌شناسی تا سال ۲۰۵۰ بیش از یک‌چهارم مردم زمین با مشکلات آبی مواجه خواهند شد مگر آنکه اقداماتی نظیر توسعه پایدار شهرها اجرایی شود.
به گزارش ایسنا، در سپتامبر ۲۰۱۵ سران جهان ۱۷ هدف را برای پایان فقر و تأمین رفاه و رشد برای تمام انسان‌ها رقم زدند که یکی از آن‌ها مدیریت آب بود چراکه تنوع زیستی و منابع آبی کره زمین تحت فشار است، تغییرات زیست محیطی باعث افزایش مشکل آبی جهان شده و چالش‌های بزرگی را رقم می زند.
امروزه حدود ۳ میلیارد و ۹۰۰ میلیون نفر جمعیت کره زمین در شهرها ساکن هستند و تا سال ۲۰۵۰ بیش از ۲.۳ جمعیت کره زمین شهر نشین خواهند شد، توسعه منافع ملی پیش شرطی برای حل مشکلات شهری خواهد بود لذا یونسکو اعلام آمادگی کرده تا در این زمینه با ایران همکاری داشته باشد و قرار شده برای این مساله اطلاعات خود را در خصوص منابع سالم آبی جهان به اشتراک بگذارد. .
این منابع نیازمند مدیریت پایدار و قاطع هستند، زیرا جمعیت کره‌زمین در قرن گذشته دو برابر رشد داشته و کیفیت پایین آب نیز بر اکوسیستم انسانی تأثیر گذاشته به‌طوری‌که آلودگی آب یکی از مشکلات این دوران است و نفوذ فاضلاب‌های سنتی و صنعتی به محیط زیست و منابع آبی سبب خواهد شد تا مشکلات عدیده ای برای انسان‌ها ایجاد شود.
ورود آلاینده‌هایی نظیر نیترات و آمونیاک به رودخانه‌ها خسارات جبران ناپذیری به محیط زیست و سلامت انسان‌ها وارد می‌کند و دولت‌ها بایستی توجه زیادی بر تأمین آب داشته و برای مدیریت آن و جمع‌آوری فاضلاب و استفاده از پساب اهتمام داشته باشند.
استفاده از پساب در کشاورزی می‌تواند تا حد زیادی از مشکلات کم آبی کشور بکاهد، ایران در زمینه تصفیه فاضلاب تلاش‌های زیادی کرده و از نظر فناوری و تکنولوژی از بسیاری کشورها جلوتر است اما باتوجه به توانمندی‌های ایران انتظارت فعالیت بیشتری در این زمینه وجود دارد.
آلودگی تالاب‌ها از آن جهت از اهمیت بسیاری برخوردار است که علاوه‌بر آسیب زدن به اکوسیستم یک تالاب و از بین بردن موجودات زنده‌ای که در آن زندگی می‌کنند، می‌تواند برای سلامت مردم ساکن در مجاورت آن نیز خطرناک باشد.
خشکسالی، تغییر اقلیم، مدیریت نامناسب منابع آب، برداشت بی‌رویه از سرچشمه‌ها و احداث چاه‌های غیرمجاز حیات تالاب‌های کشور را با چالش‌های اساسی روبه‌رو کرده است؛
اما همه این مشکلات نمی‌تواند بر معضل آلودگی تالاب‌ها سایه بیاندازد، زیرا همواره اما و اگرهای بسیاری درباره ورود کودهای شیمیایی، فاضلاب شهری و گاهی فاضلاب‌های خطرناک بیمارستانی و صنعتی به تالاب‌ها و همچنین دفع پسماند در مجاورت آن‌ها وجود داشته است.
آلودگی تالاب‌ها از آن جهت از اهمیت بسیاری برخوردار است که علاوه‌بر آسیب زدن به اکوسیستم یک تالاب و از بین بردن موجودات زنده‌ای که در آن زندگی می‌کنند، می‌تواند برای سلامت مردم ساکن در مجاورت آن نیز خطرناک باشد.
مدیرطرح حفاظت از تالاب‌های ایران، با اشاره به این‌که مساله خشک شدن تالاب‌ها در حال حاضر به اندازه‌ای مهم است که بحث آلودگی آن‌ها در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد، اظهار کرد:
اطلاعات چندانی درباره وضعیت آلودگی تالاب‌های کنوانسیون رامسر وجود ندارد در بسیاری از تالاب‌ها آبی وجود ندارد که بخواهیم درباره آلودگی‌هایشان صحبت کنیم؛ اما با وجود این درباره برخی تالاب‌ها همچون تالاب انزلی مساله آلودگی پررنگ است.
نقش فعالیت‌های کشاورزی در آلودگی تالاب انزلی
تالاب انزلی در استان گیلان یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های پرندگان به حساب می‌آید که در سال‌های اخیر خطر خشک شدن آن نگرانی‌های بسیاری را به وجود آورده است.
آلودگی‌های ناشی از فعالیت‌های کشاورزی، بخش عمده آلودگی تالاب انزلی و به‌طور کلی آب‌های شمال کشور است، علاوه‌بر آن فاضلاب‌های صنعتی و شهری نیز بر این مشکل می‌افزایند.
قرمز شدن دریاچه ارومیه ربطی به آلودگی ندارد
مدیرطرح حفاظت از تالاب‌های ایران، تالاب کانی‌برازان و تالاب‌های اقماری دریاچه ارومیه را از دیگر تالاب‌هایی دانست که با مشکل آلودگی آب روبه‌رو است. او در این‌باره گفت:
به علت ورود کودهای شیمیایی نیترات و فسفات به این تالاب نوعی از جلبک در این تالاب رشد می‌کنند که اکوسیستم تالاب را بر هم می‌زند.
وی درباره این‌که آیا قرمزشدن آب دریاچه ارومیه به‌دلیل افزایش آلودگی است، پاسخ داد: بالارفتن شوری آب دریاچه سبب بروز نوعی واکنش در میکرو ارگانیسم‌های این دریاچه شد که به قرمز شدن آب انجامید و این مساله ارتباطی با آلودگی آب ندارد.
تغییر کاربری زمین‌های اطراف مهم‌ترین دلایل ایجاد آلودگی
علاوه‌بر تالاب‌های کنوانسیون بین‌المللی رامسر، برخی تالاب‌های ساحلی کشور نیز با مشکل آلودگی آب روبه‌رو هستند که ازجمله آن‌ها می‌توان به خلیج گرگان یا میانکاله اشاره کرد.از حدود یک‌سال پیش مشکل پس‌رفت آب در این خلیج و آلودگی آب آن، در کانون توجه قرار گرفته است، به‌طوری‌که برخی کارشناسان عنوان کردند که سرنوشت تالاب میانکاله همانند سرنوشت دریاچه ارومیه خواهد شد.
بنابر اعلام مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان، تاکنون اقدامات عملی برای حل مشکلات خلیج گرگان انجام شده است و کارگروهی برای نجات آن آغاز به کار کرده‌اند که در حال انجام مراحل مطالعاتی هستند.
مدیریت خاک یکی دیگر از مسائل دخیل در افزایش آلودگی تالاب میانکاله است؛ زیرا شاهد افزایش ورود مواد مغذی به تالاب به‌دلیل فرسایش خاک زمین‌های کشاورزی حوزه بالادست تالاب هستیم که بر آلودگی آن می‌افزاید.
خلیج چابهار آلودگی چندانی ندارد
مدیرکل دفتر بررسی آلودگی‌های دریایی سازمان حفاظت محیط زیست، همچنین درباره خلیج چابهار دیگر تالاب ساحلی کشور که در سال‌های اخیر برای اجرای برنامه‌های توسعه اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است، توضیح داد:
در حال حاضر مساله حادی از نظر آلودگی درباره خلیج چابهار وجود ندارد؛ اما سازمان حفاظت محیط زیست با توجه به طرح‌های توسعه‌ای، مانند توسعه منطقه آزاد، پتروشیمی‌ها و… که در آنجا در حال اجراست، نظارت و تعامل لازم را دارد تا کمترین صدمه به این خلیج وارد شود.