محمدرضا بختیاری مدیرعامل آبفای استان تهران در جلسه با نمایندگان مجمع امید با اشاره به وضعیت بارندگی در استان تهران اظهار داشت: امسال وضعیت بارندگی‌ها در استان خوب بوده و وضعیت سدها نیز مدیریت شده است.
او گفت: امسال شاهد بارندگی ۳۹۲ میلیمتر در تهران بودیم که این میزان در سال گذشته ۱۰۶ میلیمتر و در درازمدت ۱۸۸ میلیمتر بوده است.
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران ادامه داد: ۶۵ تا ۷۰ درصد سدهای استان پُرشدگی دارند و مخازن سدها نیز پر شده‌اند؛ ضمن اینکه ذخیره بالادست سدها خوب است و امیدواریم که سال خوبی را به لحاظ آبی پیش رو داشته باشیم.
بختیاری همچنین در مورد کمک به سیل‌زدگان گلستانی خاطرنشان کرد: در استان گلستان گروه‌های امدادی آب و فاضلاب مستقر هستند و اقدامات لازم را انجام می‌دهند.
باروری ابرها تا چندین ماه گذشته چندان مورد توجه و استقبال دولت نبود تا جایی که افراد مشغول در این حوزه مدام گله‌مند بودند و بعضا این تکنولوژی برچسب‌های منفی متعددی را به خود جلب کرده بود.
دولت دوازدهم و وزارت نیرو رویکرد خود را به این انرژی تغییر داده‌اند و با مطرح شدن کمک سپاه برای توسعه باروری ابرها پای این فناوری قرص شده اما این در حالی است که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان این طرح به اشتباه به‌عنوان راهکاری برای حل بحران آبی کشور شناخته می‌شود؛ چراکه این فناوری پژوهشی در واقع تاثیر معناداری در حل بحران آب ندارد.
نمی‌توان این حقیقت را منکر شد که دستکاری در امور طبیعی ممکن است پاسخی طبیعی و بحران‌زا را در آینده به دنبال داشته باشد، همچنین که درباره فناوری باروری ابرها شائبه‌هایی همچون سرطان زا بودن و تاثیرگذاری در ایجاد زلزله و امور تایید نشده دیگری از این قبیل مطرح شده است، تا جایی که معمولا در گفت‌وگو های عامیانه و حتی از زبان برخی مسولان شنیده می‌شد که وقوع سیل در برخی نقاط ازجمله تهران نیز به این فناوری بی ارتباط نیست.
البته باید به این نکته نیز توجه کرد که بارورسازی ابرها به دو روش طبیعی )کلاسیک) و یونیزاسیون صورت می‌گیرد و اکثر ابهامات مطرح شده در مورد روش دوم است و علی‌رغم اینکه چندین سال است که این فناوری در تمام کشورهای دنیا مورد تحقیق و تفحص است اما هنوز نتیجه قطعی از شرایط آن منتشر نشده، اما بر اساس گفته‌های جوادیان زاده، مدیرعامل سابق مرکز باروری ابرها نباید از یک فناوری انتظار بالایی داشت چرا که این مساله ظلم به فناوری و مردم است.
به گفته وی، در قانون آب و نحوه ملی شدن آن مصوب سال ۱۳۴۷وزارت آب و برق آن زمان موظف شده است از طرق مختلف از جمله بارور کردن ابرها برای کشور تامین آب کند که همین امر انتظارات را از باروری ابرها بالا برد. ولی باید به این مساله توجه کرد که در زمان خشکسالی به دلیل کمبود ابر و کاهش توانایی باروری ابرها موفقیت‌آمیز نیست. باید در نظر گرفت باروری ابرها به عنوان یک استراتژی مدیریت منابع آب به کار گرفته می‌شود.
در این بین فرمانده نیروی هوافضای سپاه از آمادگی این نیرو برای کمک به بارورسازی ابرها خبر داده که این مساله نیز با استقبال وزیر نیرو مواجه شده است اما اینکه این فناوری تا چه میزان بتواند چالش‌های آبی کشور را برطرف کند موضوعی است که جای سوال دارد و باید منتظر نتیجه کار ماند.
بر اساس آخرین آمار ۲۸ استان کشور از جمله فارس، قزوین، قم، کردستان، کرمان، کرمانشاه، کهکیلویه و بویر احمد، گیلان، لرستان، اصفهان، البرز، ایلام و تهراندر مقایسه با مدت مشابه سال گذشته دارای کاهش بارش هستند.
طبق آمار ارائه شده استان سیستان و بلوچستان با دو میلیمتر بارندگی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۹۷ درصدی و استان آذربایجان غربی با ۱۲۵ میلیمتر بارش در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش چهار درصدی مواجه بوده است.
در این بین تنها سه استان کشور شامل استانهای بوشهر، گلستان و مازندران در مقایسه با مدت مشابه سال آبی گذشته از افزایش بارش برخوردار بوده‌اند. بوشهر با ۶۹ میلیمتر بارش در مقایسه با مدت زمان مشابه سال آبی گذشته ۸۱ درصد افزایش بارندگی داشته و استانهای گلستان و مازندران نیز در مقایسه با مدت زمان مشابه سال آبی گذشته به ترتیب ۱۶ و سه درصد افزایش بارش در کشور را تجربه کردند.
علاوه بر این میزان بارش‌های کشور از ابتدای مهر تا ۲۰ بهمن‌ماه جاری، به ۴۶.۵ میلیمتر رسید که این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت ( ۱۲۷ میلیمتر) حدود ۶۳.۴ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته ( ۹۰ میلیمتر) حدود ۴۸.۳ درصد کاهش نشان می‌دهد.
همچنین بیشترین بارش‌ها در حوضه آبریز اصلی خزر با ۱۶۸.۶ میلیمتر و کمترین میزان بارش ها در حوضه آبریز مرزی شرق با سه میلیمتر به ثبت رسیده است.
علاوه بر این حجم بارش‌های اول مهر تا ۲۰ بهمن‌ماه جاری معادل ۷۶ میلیاردو ۶۳۳ میلیون مترمکعب بوده است.
آژیر قرمز برای سدهای کشور به صدا در آمده است. حالا بر اساس اعلام وزارت نیرو تنها ۴١درصد ظرفیت سدهای کشور آبگیری شده است و ٩۶ سد از ١٧٧ سد مهم کشور کمتر از ۴٩درصد آب دارند. این در حالی است که سدهای تهران هم وضع نامناسبی را پشت سر می‌گذارند. بر اساس اعلام شرکت آب منطقه‌ای تهران میزان بارندگی در تهران امسال ۶۶درصد کاهش داشته است. این در حالی است که سدهای بزرگی مثل سد دوستی ٩٢درصد و زاینده‌رود ۶٢درصد و خوزستان ۴۶درصد ورودی‌اش کاهش پیدا کرده است. البته بحران سدهای کشور به همین چند مورد ختم نمی‌شود؛ طبق آمار اعلامی از سوی وزارت نیرو تنها ۴١درصد ظرفیت سدهای کشور پر است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش ٩درصدی را نشان می‌دهد. آمارهای ارایه‌شده از سوی دفتر مطالعات پایه منابع آب کشور در حالی از کاهش ٣٢,٢درصدی ریزش‌ها در مقایسه با پارسال و ۶١.۴درصدی نسبت به درازمدت حکایت می‌کند که به اذعان کارشناس و فعالان در این حوزه عزم لازم برای مقابله با بحران کم‌آبی در ایران وجود ندارد. این را می‌توان از حال‌و‌روز طرح‌هایی که قرار است به خروج از این بحران کمک کنند به خوبی فهمید؛ طرح‌هایی که بعضا به دلیل کمبود منابع مالی متوقف می‌شوند یا با پیشرفت ناچیز دنبال می‌شوند. بارورسازی ابرها ازجمله راهکارهای مقابله با کم‌آبی است که به گفته هدایت فهمی، کارشناس منابع آبی وزارت نیرو اجرای‌اش امسال متوقف شده است.
برای بارورسازی ابرها دو دستگاه هواپیمای آنتونوف در کشور وجود داشت که به دلیل فرسودگی بالا حالا دیگر امکان استفاده از آنها وجود ندارد. ضمن اینکه منابع مالی لازم برای اجرای این طرح هم امسال اختصاص نیافته است. هر چند که بازدهی این طرح در کشورهای مستعد برای اجرا ١۵درصد است اما در کشوری همچون ایران باید برای همین مقدار کم اثرگذاری هم برنامه‌ریزی داشت. در این میان هستند مسئولانی که بحران آبی برای ایران را امری طبیعی می‌دانند. علیرضا دایمی، قائم‌مقام وزیر نیرو در امور بین‌الملل در این‌باره می‌گوید: مسأله خشکی و خشکسالی در ذات این کشور است، وقتی تاریخ کشور را می‌خوانیم می‌بینیم، اتفاقاتی که امروز می‌افتد مربوط به امروز نیست، خشکسالی‌های بلندمدت در تاریخ ۸هزار ساله این سرزمین ثبت شده است به همین دلیل می‌بینیم که زمانی که تمدنی وجود نداشت، سازه‌های تاریخی مثل انبارهای نگهداری آب و یا حتی سیلوهایی برای نگهداری غذا داشتیم. او بر این باور است که الگوبرداری از کشورهای اروپایی برای مقابله با بحران آبی اشتباه است؛ اتریش ۸۵۵ میلیمتر و ژاپن بالای ۱۱۰۰ میلیمتر بارندگی دارند، سرزمین ما خشک و نیمه‌خشک است، برنامه‌های ما باید با این وضع سرزمینی انطباق داشته باشد، دنبال محکوم‌کردن و اینکه حتما اتفاق خاصی افتاده که خشکسالی شده نباشیم.
حالا تنها راه باقیمانده برای مقابله با کم‌آبی کاهش مصارف غیرضرور و مدیریت مصرف در همه بخش‌های کشاورزی، صنعت و شرب است. بختیاری، مدیرعامل آب منطقه‌ای تهران با اشاره به کاهش ۶۶درصدی بارندگی در این‌باره می‌گوید: لازم است که در این شرایط مشترکان ۱۰ تا ۱۵درصد مدیریت مصرف داشته باشند؛ چرا که تنها در این صورت است که می‌توان تابستان را بدون مشکل در تأمین منابع آبی پشت سر گذاشت.
وضعیت سدهای تهران وخیم است
٣۵ میلیمتر بارندگی از ابتدای سال آبی امسال در تهران وضع سدهای پایتخت را وخیم کرده است. برای بحرانی‌بودن منابع آبی پایتخت همین بس که میزان بارندگی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش ۶۶درصدی را تجربه کرده است. بختیاری مدیرعامل آب منطقه‌ای تهران که معتقد است برفی که در تهران آمد بسیار ناچیز بود و نمی‌تواند تأثیر چندانی بر میزان منابع داشته باشد، می‌گوید: حجم مخازن سدهای استان تهران نسبت به سال گذشته ۱۶میلیون مترمکعب منفی است. به گفته او، سال گذشته میزان ارتفاع ذخیره برف در تهران ۱.۵متر بود که متاسفانه امسال تقریبا ذخیره برفی صفر است و با توجه به اینکه سدهای تهران رژیم برفی دارند و عمدتا تا تیرماه از ذخیره برفی استفاده می‌کنیم، این موضوع نگرانی‌هایی را به وجود آورده است. آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد، میزان ورودی آب به سدهای پنجگانه از ابتدای سال آبی جاری (مهرماه) تاکنون ١۶٩میلیون مترمکعب بود که نسبت به پارسال ٧درصد کاهش را نشان می‌دهد و میزان خروجی آب نسبت به زمان مشابه پارسال ۴١٣میلیون مترمکعب گزارش شده است که ۵درصد افزایش دارد.
آژیر قرمز در ۹۶ سد کشور به صدا درآمد
۹۶ سد که ۴۰درصد حجم مخازن ۱۷۷ سد مهم کشور را تشکیل می‌دهند، کمتر از ۴۰درصد آب دارند؛ سدهای دز، سفیدرود، لار، زاینده‌رود، ساوه و ملاصدرا از آن جمله هستند. ١٨ سد کشور که ٢۶درصد مخازن ١٧٧ سد مهم کشور را به خود اختصاص داده‌اند بین ۴٠ تا ۵٠درصد آب دارند؛ سدهای کوثر، دامغان، سهند، کارون ٣ و کرخه از آن جمله هستند. ٢٧ سد کشور که ٢۶درصد ظرفیت مخازن ١٧٧ سد مهم کشور را دارند، بین ۵٠ تا ٧٠درصد پر هستند که سدهای طالقان، کرج، جیرفت، البرز و گتوند اولیا قابل ذکر است. ٢٣ سد کشور نیز که ۶درصد از ظرفیت مخازن سدهای مهم را دارند بین ٧٠ تا ٩٠درصد پر هستند، سدهای نیجران، دو برج، تنگه حمام و شیرین دره از آن جمله به شمار می‌آیند و ١٣ سد دیگر که تنها ٢درصد ظرفیت ١٧٧ سد مهم کشور را به خود اختصاص داده‌اند، بین ٩٠ تا ١٠٠درصد پر هستند که سدهای سورال، گاوشان، رودبال، داراب، بافت و داریان از آن جمله هستند.
براساس داده‌های دفتر مطالعات پایه منابع آب، کل ریزش‌های جوی از اول مهر تا ۲۷ دی ماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۳.۲درصد و نسبت به درازمدت ۶۱.۴درصد کاهش نشان می‌دهد. بر اساس یافته‌های دفتر مطالعات پایه منابع آب وابسته به شرکت مدیریت منابع آب ایران در وزارت نیرو، از اول مهر تا ٢٧ دی ماه ٩۶ معادل ۶٠,۴میلیارد مترمکعب بارندگی در کشور صورت گرفته است. بر اساس داده‌های این دفتر بیشترین افت بارندگی‌ها مربوط به حوزه آبی مرزی در شرق کشور با ٧٢.٣ و فلات مرکزی با ۵٩درصد کاهش است؛ اما کمترین کاهش بارندگی مربوط به حوزه دریای خزر ۴.٩درصد است.
همچنین مطالعات دفتر پایه منابع آب نشان می‌دهد بیشترین بارندگی کشور در منطقه در رودخانه‌های بین سفیدرود و هراز با ۵۶,١ میلیمتر و در قره‌سو و گرگان ۵۴.۶ میلیمتر بوده است. همچنین در رودخانه‌های بلوچستان هیچ بارندگی در سال آبی جاری تاکنون ثبت نشده است. در حوزه دریاچه ارومیه ١٣.٧ میلیمتر بارندگی در سالجاری روی داده که نسبت به رقم مشابه سال قبل ٢٠.٩درصد کاهش بارندگی و نسبت به میانگین درازمدت ٢٩درصد کاهش نشان می‌دهد. در حوزه فلات مرکزی ایران در سال جاری آبی ٣.٧ میلیمتر بارندگی اتفاق افتاده که نسبت به سال قبل ۵٩درصد کاهش و نسبت به میانگین درازمدت ٧٨درصد کاهش نشان می‌دهد. از نظر استانی بیشترین بارندگی مربوط به گیلان با ٣۶٢ میلیمتر ثبت شده و کمترین بارندگی در سیستان‌وبلوچستان با ٢.١ میلیمتر و استان یزد با ٢.٩ میلیمتر ثبت شده است.
در سه ماهه پائیز امسال، از ابتدای مهرماه تا ۲۱ آذرماه سالجاری، میزان بارش های کشور به ۲۷.۶ میلیمتر رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۸ درصد کاهش داشته است.
شرکت مدیریت منابع آب ایران میزان ریزش های جوی را براساس آخرین آمار ثبت شده در ایستگاه های باران سنجی کشور، در سه ماهه پائیز، از ابتدای سال آبی امسال یعنی اول مهرماه تا ۲۱ آذرماه سالجاری را ۲۷/۶ میلیمتر ذکر کرد.
بر اساس این گزارش، این میزان بارش در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۸ درصد و نسبت به مدت مشابه متوسط دراز مدت ۵۱/۶ میلیمتر با ۴۷ درصد کاهش مواجه بوده است.
این گزارش می افزاید: بیشترین میزان بارش های کشور در میان ۶ حوضه آبریز اصلی مربوط به حوضه آبریز دریای خزر با ۱۱۴/۵ میلیمتر بوده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۱۱۶ میلیمتر، ۱ درصد کاهش داشته است.
بنابراین گزارش حوضه های آبریز اصلی دریاچه ارومیه با ۷۳/۴ میلیمتر، خلیج فارس و دریای عمان با ۳۳/۴ میلیمتر، قره قوم با ۱۱/۸ میلیمتر، فلات مرکزی با ۷/۴ میلیمتر و مرزی شرق با ۱/۳ میلیمتر به ترتیب رتبه های دوم تا ششم بارش های کشور را به خود اختصاص داده اند.
گفتنی است، میزان بارش های حوضه های آبریز اصلی ، خلیج فارس و دریای عمان و فلات مرکزی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با ۲۱ و ۵۰ درصد کاهش مواجه بوده اند و حوضه آبریز اصلی دریاچه ارومیه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۸ درصد افزایش بارش داشته است.
میزان بارش ها در حوضه های آبریز اصلی مرزی شرق و قره قوم در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته تغییری نداشته است.
وزیر نیرو با تاکید بر اینکه طرح تعادل‌بخشی در منابع آب زیرزمینی توسعه می‌یابد، گفت: با کمک استانداران قادر خواهیم بود در بخش‌های مختلف به ویژه کشاورزی در مصرف آب صرفه‌جویی داشته باشیم.
وی اظهار داشت: ما یک برنامه بلندمدت برای ایمن‌سازی تاسیسات آب و برق داریم. همچنین برنامه‌ای برای ارائه آموزش لازم به مردم برای نحوه رفتار درست در زمان وقوع بلایای طبیعی داریم.
وی در ادامه درباره برنامه‌های وزارت نیرو برای مقابله با خشکسالی، تصریح کرد: ما در شرایط خوبی به سر نمی‌بریم و ۲۰ درصد بارش‌ها تا آخر پاییز امسال نسبت به سال قبل که سال نرمالی هم نبود کمتر شده است. پیش‌بینی ما این است که تا پایان زمستان ۱۱۵ میلیمتر به طور متوسط بارش خواهیم داشت که وضع ما را بهتر می‌کند، ولی تا پایان زمستان هم میزان بارش کمتر از سال‌های نرمال است.
اردکانیان با بیان اینکه این وضعیت، وضعیت جدیدی برای اقلیم خشک و نیمه خشک ایران نیست، خاطرنشان کرد: ما باید از این شرایط برای چگونگی مصرف آب و صرفه‌جویی در مصرف آب به ویژه در بخش کشاورزی استفاده کنیم. وزارت نیرو در این زمینه برنامه دارد و همچنین به دنبال تامین منابع لازم آب در موارد ضروری هم خواهد بود.
وزیر نیرو با بیان اینکه طرحی به نام تعادل‌بخشی در منابع آب زیرزمینی از سال‌ها پیش شروع شده است، گفت: ما اجرای این طرح را در برنامه خود داریم و سعی می‌کنیم با همکاری وزارت جهاد کشاورزی و سازمان برنامه و بودجه، منابع لازم را تامین کرده و این طرح را توسعه دهیم.
وی در پایان تصریح کرد: من معتقدم با کمک مسئولان استانی مخصوصا استانداران قادر خواهیم بود، در بخش‌های مختلف به ویژه کشاورزی در مصرف آب صرفه‌جویی داشته باشیم.
رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی از کمبود ۳۱ درصدی بارش کشور از ابتدی سال آبی جدید خبر داد و افزود: از ابتدای مهر تا تاریخ ۴ آذرماه، پنج استان قم، اصفهان، خراسان جنوبی، مرکزی و یزد بیشتر از ۸۰ درصد کمبود بارش داشتند.
شاهرخ فاتح ، وضعیت بارش کشور را از ابتدای سال آبی جدید تشریح کرد و گفت: از اول مهرماه ۹۶ تا پایان ۴ آذرماه در کل کشور ۲۰.۷ میلیمتر بارش دریافت شده است، این در حالی است که بارش بلندمدت کشور در این بازه زمانی ۳۰ میلیمتر برآورد شده است، بنابراین بارندگی امسال در مقایسه با بارش بلندمدت، ۳۱ درصد کاهش دارد.
وی همچنین با اشاره به میزان بارش سال گذشته کشور اظهار کرد: در سال گذشته در همین بازه زمانی دو ماهه؛ بارش کل کشور ۱۵.۳ میلیمتر بود؛ بنابراین بارش امسال نسبت به سال گذشته ۳۶ درصد افزایش را تجربه کرد.
با وجود بارش‌های خوب روزهای گذشته هنوز ۳۱ درصد کاهش بارش نسبت به میانگین بلندمدت داریم
رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی در مورد تاثیر بارش‌های چند روز اخیر کشور تاکید کرد: بارش‌های روزهای اخیر قطعا در کاهش کمبود بارشی کشور اثرگذار بوده است اما نباید فراموش کنیم که بارش‌های رگباری با حجم وسیع، آن هم در بازه زمانی کوتاه بیشتر باعث وقوع حوادثی مانند سیلاب و آبگرفتگی می‌شود، بنابراین بهتر آن است بارش‌ها به موقع و به تدریج باشد و توزیع زمانی مناسبی داشته است. با وجود بارش‌های خوب روزهای گذشته هنوز ۳۱ درصد کاهش بارش نسبت به میانگین بلندمدت داریم.
کاهش ۷۴ درصدی بارش تهران نسبت به میانگین بلندمدت
فاتح در ادامه به شرایط بارشی استان تهران اشاره کرد و گفت: تهران از ابتدای مهر تا تاریخ ۴ آذرماه، ۱۰.۳ میلیمتر بارش دریافت کرده و با توجه به اینکه بارش این استان در سال گذشته؛ ۱۸.۸ میلیمتر و بارش بلندمدت؛ ۳۹.۶ میلی متر است؛ نسبت به سال قبل ۴۵.۲ و نسبت به میانگین بلندمدت ۷۴ درصد کاهش بارش داشته است.
در دوماه اول پاییز ۵ استان بیشتر از ۸۰ درصد کمبود بارش داشتند
وی همچنین با اشاره به استانهای کم بارش کشور طی دو ماه گذشته، اظهار کرد: از ابتدای مهر تا تاریخ ۴ آذرماه، پنج استان قم، اصفهان، خراسان جنوبی، مرکزی و یزد بیشتر از ۸۰ درصد کمبود بارش داشتند.
رئیس مرکز ملی خشکسالی سازمان هواشناسی در پایان تاکید کرد: دو ماه ابتدایی پاییز امسال در فقر بارشی شدید سپری شد. امیدواریم در یک ماه باقی مانده این فصل، کم‌بارشی‌ها تا حدی جبران شود. البته بر اساس پیش بینی‌های پژوهشکده اقلیم‌شناسی صورت گرفته بارش‌های آذر، دی و بهمن، مجموع بارش کشور را به سمت نرمال نزدیک خواهد کرد اما بعید است بارش‌ها به حدی باشد که کل کم‌بارش‌های کشور جبران شود.
طبق گزارشات وزارت نیرو، حدود ۹۲ درصد منابع آب تجدید پذیر ما در بخش کشاورزی مصرف می شود. کل مصرف آب در بخش خانگی و صنعت ۸ درصد است.
مصارف کشاورزی
با وجود هشدارها نسبت به مصرف بالای آب در مصارف شهری، آمارها نشان می دهد که بیش از ۹۰ درصد از منابع آب در بخش کشاورزی مصرف می شود که در صورت مدیریت بهینه در این حوزه می توان تا اندازه ی زیادی از ابعاد بحران کم آبی کاست.
کشاورزی بیش از همه ی فعالیت های انسان به آب نیاز دارد . تولید تمامی محصولات کشاورزی و دامی به آب وابسته است . اگر در منطقه ای باران کافی ببارد کشاورزان نیازی به آبیاری محصولات خود ندارند . اما اگر بارندگی کافی نباشد آبیاری محصولات ضروری است . باید روش کار کشاورزی متناسب با شرایط اقلیمی مناطق باشد . مثلا” بهتر است در مناطق کم آب گیاهانی که در مقابل خشکی مقاومت بیشتری دارند کاشته شوند زیرا به دلیل نیاز نداشتن گیاه به آب فراوان هم مقرون به صرفه است و هم مانع شوری زمین در اثر آبیاری با آب کم می شود .
هرکس در تمام زندگی خود یک بار دانه ای یا نهالی کاشته باشد ، ارزش حیاتی آب را برای کشاورزی درک کرده است .
برای پیشگیری از هدررفتن آب کشاورزی چه باید کرد ؟
در حال حاضر از هر متر مکعب آب مصرفی در بخش کشاورزی ایران ۵۰۰ گرم محصول بدست می آید این رقم با استاندارد جهانی که ۳ کیلوگرم است فاصله دارد .
- در بعضی مناطق ، آبیاری بارانی و قطره ای از روش های صحیح مصرف آب است .
- برای کاهش تبخیر سریع آب از سطح مزارع و پیشگیری از ترک خوردن خاک ، در صورت امکان بهتر است گیاهان بصورت ردیفی و روی پشته کاشته شوند .
- آبیاری نابهنگام موجب اتلاف آب می شود . بهتر است آبیاری را در هنگام عصرو شب که تبخیر حداقل است انجام داد . برای جلوگیری از اتلاف و تبخیر آب در مناطق گرم و خشک ، باید روی نهرهای آبیاری پوشانده شود .
با گذشت ۵۰ روز از سال آبی جدید، متوسط بارش‌های کشور به ۱۱.۷ میلیمتر رسیده است.
به گزارش روابط عمومی حامیان آب به نقل از وزارت نیرو، بر اساس اطلاعات ایستگاه‌های باران‌سنجی شرکت مدیریت منابع آب ایران، با گذشت ۵۰ روز از سال آبی جدید یعنی از ابتدای مهرماه سال جاری تا پایان روز جمعه ۱۹ آبانماه جاری، متوسط بارش‌های کشور به ۱۱/۷ میلیمتر رسید. این میزان بارش در مقایسه با مدت مشابه سال آبی گذشته ( ۱۲ میلیمتر ) ۸ درصد و در مقایسه با متوسط بلندمدت ( ۲۱ میلیمتر ) ۴۸ درصد کاهش داشته است.
بر همین اساس، بیشترین بارش‌ها در حوضه‌های آبریز اصلی، دریای خزر با ۸۲ میلیمتر، دریاچه ارومیه با ۲۱ میلیمتر، خلیج فارس و دریای عمان، فلات مرکزی و قره قوم با ۲ میلیمتر به ثبت رسیده است. حوضه آبریز اصلی مرزی شرق در مدت زمان مذکور فاقد هر نوع بارش بوده است.
این گزارش می‌افزاید:
ایستگاه رامسر- صفارود در استان مازندران شاهد حداکثر بارندگی به میزان ۵۷۸ میلی‌متربوده و برای ایستگاه‌های آباده تشک در استان فارس، باغستان تربت جام در استان خراسان رضوی، بترک در استان خراسان جنوبی و اهواز در استان خوزستان حداقل بارندگی به میزان صفر گزارش شده است.
گفتنی است، حجم بارش‌های اول مهر تا ۱۹ آبانماه جاری، معادل ۱۹ میلیارد و ۱۲۸ میلیون مترمکعب بوده است.