برچسب: کودک و نوجوان

دولت دوازدهم و وزارت نیرو رویکرد خود را به این انرژی تغییر داده‌اند و با مطرح شدن کمک سپاه برای توسعه باروری ابرها پای این فناوری قرص شده اما این در حالی است که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان این طرح به اشتباه به‌عنوان راهکاری برای حل بحران آبی کشور شناخته می‌شود؛ چراکه این فناوری پژوهشی در واقع تاثیر معناداری در حل بحران آب ندارد.

نمی‌توان این حقیقت را منکر شد که دستکاری در امور طبیعی ممکن است پاسخی طبیعی و بحران‌زا را در آینده به دنبال داشته باشد، همچنین که درباره فناوری باروری ابرها شائبه‌هایی همچون سرطان زا بودن و تاثیرگذاری در ایجاد زلزله و امور تایید نشده دیگری از این قبیل مطرح شده است، تا جایی که معمولا در گفت‌وگو های عامیانه و حتی از زبان برخی مسولان شنیده می‌شد که وقوع سیل در برخی نقاط ازجمله تهران نیز به این فناوری بی ارتباط نیست.

البته باید به این نکته نیز توجه کرد که بارورسازی ابرها به دو روش طبیعی )کلاسیک) و یونیزاسیون صورت می‌گیرد و اکثر ابهامات مطرح شده در مورد روش دوم است و علی‌رغم اینکه چندین سال است که این فناوری در تمام کشورهای دنیا مورد تحقیق و تفحص است اما هنوز نتیجه قطعی از شرایط آن منتشر نشده، اما بر اساس گفته‌های جوادیان زاده، مدیرعامل سابق مرکز باروری ابرها نباید از یک فناوری انتظار بالایی داشت چرا که این مساله ظلم به فناوری و مردم است.

به گفته وی، در قانون آب و نحوه ملی شدن آن مصوب سال ۱۳۴۷وزارت آب و برق آن زمان موظف شده است از طرق مختلف از جمله بارور کردن ابرها برای کشور تامین آب کند که همین امر انتظارات را از باروری ابرها بالا برد. ولی باید به این مساله توجه کرد که در زمان خشکسالی به دلیل کمبود ابر و کاهش توانایی باروری ابرها موفقیت‌آمیز نیست. باید در نظر گرفت باروری ابرها به عنوان یک استراتژی مدیریت منابع آب به کار گرفته می‌شود.

در این بین فرمانده نیروی هوافضای سپاه از آمادگی این نیرو برای کمک به بارورسازی ابرها خبر داده که این مساله نیز با استقبال وزیر نیرو مواجه شده است اما اینکه این فناوری تا چه میزان بتواند چالش‌های آبی کشور را برطرف کند موضوعی است که جای سوال دارد و باید منتظر نتیجه کار ماند.

طبق آمار ارائه شده استان سیستان و بلوچستان با دو میلیمتر بارندگی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۹۷ درصدی و استان آذربایجان غربی با ۱۲۵ میلیمتر بارش در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش چهار درصدی مواجه بوده است.

در این بین  تنها سه استان کشور شامل استان‌‌های بوشهر، گلستان و مازندران در مقایسه با مدت مشابه سال آبی گذشته از افزایش بارش برخوردار بوده‌اند. بوشهر با ۶۹ میلیمتر بارش در مقایسه با مدت زمان مشابه سال آبی گذشته ۸۱ درصد افزایش بارندگی داشته و استان‌های گلستان و مازندران نیز در مقایسه با مدت زمان مشابه سال آبی گذشته به ترتیب ۱۶ و سه درصد افزایش بارش در کشور را تجربه کردند.

علاوه بر این میزان بارش‌های کشور از ابتدای مهر تا ۲۰ بهمن‌ماه جاری، به ۴۶.۵ میلیمتر رسید که این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت ( ۱۲۷ میلیمتر) حدود ۶۳.۴ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته ( ۹۰ میلیمتر) حدود ۴۸.۳ درصد کاهش نشان می‌دهد.

همچنین بیشترین بارش‌ها در حوضه آبریز اصلی خزر با ۱۶۸.۶ میلیمتر و کمترین میزان بارش ها در حوضه آبریز مرزی شرق با سه میلیمتر به ثبت رسیده است.

علاوه بر این حجم بارش‌های اول مهر تا ۲۰ بهمن‌ماه جاری معادل ۷۶ میلیاردو ۶۳۳ میلیون مترمکعب بوده است.

او، در این باره توضیح داد: با توجه به این‌که در شهر تهران بیش از ۶۵۰۰ کیلومتر از ۹۰۰۰ کیلومتر کل شبکه جمع‌آوری و خطوط انتقال فاضلاب اجرا شده است، سیاست شرکت تمرکز بر افزایش ظرفیت تصفیه‌ فاضلاب و احداث و تکمیل تصفیه‌خانه‌های پیش‌بینی‌شده است.

به گفته وی، احداث فاز دوم تصفیه‌خانه فاضلاب پردیس با ظرفیت ۲۴هزار مترمکعب در شبانه‌روز، احداث فاز دوم تصفیه‌خانه فاضلاب پرند با ظرفیت ۲۹هزار و ۱۵۴متر مکعب در شبانه‌روز و ساخت نیم‌مدول از تصفیه‌خانه فاضلاب اسلام‌شهر با ظرفیت ۲۲هزار مترمکعب در شبانه‌روز آماده کلنگ‌زنی است.

رحیم‌زاده اضافه کرد: در ۱۰ ماه گذشته از امسال در بخش آب بیش از ۳۵۰ کیلومتر لوله‌گذاری برای بازسازی و توسعه شبکه توزیع و خطوط انتقال آب در سطح استان تهران انجام شده است و با تجهیز ۵۸ حلقه چاه و بهره‌برداری از ۲۸۰۰ مترمکعب بر ساعت ایستگاه پمپاژ آب و ۱۲۴هزار مترمکعب مخزن جدید آب، ظرفیت آب‌رسانی در سطح استان افزایش یافته است.

معاون مهندسی و توسعه آبفای استان تهران ادامه داد: در بخش فاضلاب نیز ۴۶۸ کیلومتر لوله‌گذاری برای توسعه شبکه جمع‌آوری و خطوط انتقال فاضلاب انجام و بیش از ۵۳هزار انشعاب جدید فاضلاب نصب شده است.

 رحیم‌زاده در بخش دیگری از سخنانش گفت: با تلاش‌های صورت‌گرفته در شرکت‌های زیرمجموعه آبفای استان تهران علاوه بر طرح‌ها و پرژه‌های بزرگ و مهم افتتاح‌شده در نیمه نخست امسال که با اعتباری افزون بر ۱۹هزار و ۹۷۰ میلیارد ریال و با حضور مقام‌های عالی‌رتبه کشوری به بهره‌برداری رسید، پروژه‌های مختلف دیگری در بخش آب و فاضلاب با اعتباری نزدیک به ۲۲۰۰ میلیارد ریال آماده کلنگ‌زنی و بهره‌برداری در دهه فجر امسال است.

منابع آب شیرین کره زمین در حدود ۲.۵ درصد از کل منابع آب را به خود اختصاص داده است که با توجه به عواملی مانند رشد جمعیت و توسعه فعالیت‌های بشری، بحران آب بسیاری از کشورها را تهدید می‌کند.

علاوه بر این حجم آب موجود در زمین ۱.۴ میلیارد کیلومتر مربع تخمین زده شده که از این میزان را ۹۷.۵ درصد آب شور تشکیل داده، همچنین از این نظر کره زمین با عنوان “سیاره نمکی” یاد می‌شود چراکه از کل حجم آب موجود در کره زمین تنها ۲.۵ درصد آن شیرین است.

از سوی دیگر باتوجه به رشد فزاینده جمعیت و لزوم دسترسی به آب شیرین، پیش‌بینی‌ شده که تا سال ۲۰۴۰ میزان جمعیت دنیا به بیش از ۹ میلیارد نفر خواهد رسید که این مساله نشان دهنده نیاز تامین آب کافی برای زندگی است.

این در حالی است که در حال حاضر میزان مصرف آب شیرین در کل دنیا حدود ۴۵۰۰ میلیارد متر مکعب تخمین زده می‌شود که از این رقم حدود ۷۰ درصد در بخش کشاورزی، ‌ ۲۰ درصد در بخش صنعت و ۱۰ درصد در مصارف عمومی شهری مصرف می‌شود، ضمن آنکه حدود دو دهم درصد از مصرف آب در بخش معدن مصرف می‌شود که در مقایسه با سایر مصارف بسیار پایین است.

متاسفانه علی رغم اینکه ایران یک کشور در زمره کشور های بی آب شناخته شده اما بر اساس رده‌بندی‌های جهانی کشور ایران در رده کشورهایی قرار می‌گیرد که بیشترین مصرف آب را در بخش کشاورزی دارد.

همچنین بر اساس آمار جهانی ایران سیزدهمین کشوری است که تا سال ۲۰۴۰ با بحران شدید بی آبی مواجه می شود، اما قبل از ایران بحرین کویت، قطر، سن مارینو و سنگاپور در اول لیست قرار گرفته اند و بعد از آن امارات، فلسطین اشغالی، عربستان صعودی، عمان، لبنان، و قرقیزستان با بحران بیشاری نسبت به ایران مواجه هستند.

بحران جهانی آب موضوعی غیر قابل انکار است و دیر یا زود تمام کشورهای جهان درگیر ایت بحران خواهد شد لذا بایستی از هم اکنون وضعیت منابع آبی در کل دنیا سرو سامان پیدا کند.

 شرکت مدیریت منابع آب ایران در گزارشی اعلام کرد: وضعیت بهره برداری مخازن سدهای کشور از اول مهر لغایت ۹ بهمن ماه سال آبی جاری به این صورت است که در سال جاری ورودی آب به مخازن سدها ۵.۶۲ میلیارد متر مکعب بوده است. این رقم در سال آبی قبل ۸.۴۳ میلیارد متر مکعب بوده که از کاهش حجم آب ورودی به مخزن سدها به میزان ۳۳درصد حکایت دارد.

در این گزارش آمده است: خروجی آب از مخازن سدها در سال جاری ۸.۶۳ میلیارد متر مکعــب و در سال قبل  ۹.۴۹  میلیارد متر مکعب بوده که نسبت به سال آبی گذشته ۹ درصد کاهش داشته است. در سال آبی جاری ۴۱ درصد مخازن سدهای کشور و در سال آبی قبل طی همین بازه زمانی، ۵۰ درصد آنها پر بوده است. حجم مخزن سد ها در سال جاری۲۰.۳۱  میلیارد متر مکعب و در سال قبل ۲۳.۷۶ میلیارد متر مکعب بوده که نسبت به سال قبل ۱۵ درصد کاهش را نشان می دهد.

از آنجایی که بارندگی اخیر بیشتر به صورت برف بوده، تاثیر فوری چندانی در افزایش حجم آب مخازن سدها نداشته است ولی به عنوان یک ذخیره برفی تاثیر آتی آن در ماه های آینده باذوب شدن برف‌ها نمود خواهد داشت.

ورودی مخزن سدها طی هفته جاری ۰.۲۱ میلیارد متر مکعب افزایش داشته و خروجی آنها نیز ۰.۲۱ میلیارد متر مکعب زیاد شده است. بنابراین وضعیت ذخایر آب قبل و بعد از بارش ها تغییری نکرده است.

براساس اعلام شرکت مدیریت منابع آب ایران، وضعیت بارش تجمعی از اول مهر تا ۸  بهمن ۴۵  میلیمتر بوده و مقدار اختلاف بارش هفته جاری با هفته گذشته (اثر بارشهای اخیر)   ۴.۸ میلیمتر است. مقدار بارش در مدت مشابه در سال آبی گذشته  ۷۵  میلیمتر و در متوسط دراز مدت بارش ۱۱۱ میلیمتر است. درصد اختلاف مقدار بارشی سال آبی جاری با سال آبی گذشته  ۳۹ درصد و در مقایسه با متوسط دراز مدت ۵۹ درصد کاهش را نشان میدهد.

رضا اردکانیان شامگاه گذشته در جمع خبرنگاران در استان مرکزی اظهار کرد: فصل مشترک برنامه‌های کوتاه، میان و بلندمدت حوزه آب این است که در بخش‌های مختلف مصرف اعم از شرب، بهداشت و کشاورزی و صنعت بهتر مصرف کنیم تا ایام کم آب را به درستی پشت سر بگذاریم و بویژه وزارت نیرو قادر باشد به وظیفه قانونی خود در حوزه تخصیص لازم جهت حفاظت محیط زیست عمل کند. در شرایط کم آبی طبیعتا اولویت تامین آب شرب است البته با این فرض که مردم همکاری لازم را می کنند.

وی افزود: در بخش صنعت سعی می‌شود با رعایت همه اولویت‌ها و تمرکز بر استفاده از پساب‌های تصفیه شده موضوع کم آبی موجب کندی گردش چرخ صنعت نشود.

اردکانیان گفت: در کشاورزی با مصرف بالایی که وجود دارد، سهم زیادی در پذیرش تاثیرات خشکسالی وجود خواهد داشت. همکاری نزدیکی با وزارت جهاد کشاورزی آغاز شده که با رعایت شرایط کشاورزان و توجه به معیشت جایگزین برای آنها این دوره را با خسارت کمتری پشت سر بگذاریم.

رضا اردکانیان همچنین شامگاه گذشته در جلسه شورای هماهنگی صنعت آب و برق استان مرکزی اظهار کرد: باید بپذیریم که در کشوری خشک و نیمه خشک که در ۵۰ سال گذشته به سمت گرمتر شدن حرکت کرده زندگی می کنیم و امروز نسبت به ۵۰ سال قبل، ایران دو درجه گرمتر شده که نتیجه آن تعریق و تعرق بیشتر است. اینها در شرایطی رخ داده که می توانسته به کاهش بارش منجر نشود ولی ما با کاهش بارش هم مواجه شده‌ایم در عین حال که با افزایش جمعیت هم روبرو بوده ایم.

وی افزود: بپذیریم که خشکسالی در ایران یک حادثه غیرمترقبه نیست که برای آن ستاد مقابله تشکیل دهیم. حتی وقتی کلمه بحران را بکار می بریم،  اگر منظورمان از این کلمه توجه به حاد بودن شرایط و چاره جویی سریعتر باشد بسیار کلمه مناسبی است، اما اگر استفاده از این کلمه به معنای از سر گذراندن شرایط سخت باشد، کلمه درستی را انتخاب نکرده ایم.

اردکانیان اظهار کرد: به جای مقابله با خشکسالی باید با ادبیاتی نظیر سازگاری با کم آبی خو کنیم، همانطور که پدران ما هزاران سال پیش چنین کردند و راهکار را با ایجاد قنات پیدا کرده و در مواجهه با طبیعت سرخم نکردند، مهاجرت نکرده و تمدن را حفظ کردند.

وی با بیان اینکه الان بر سر یک دو راهی قرار داریم، انتخاب هم با ماست و در این انتخاب آزادیم، افزود: باید به آسیب شناسی آنچه در برخورد با نحوه مصرف آب در گذشته بر ما گذشته بپردازیم و سهم ها باید مشخص کنیم، همچنین برای از حالا به بعد فکر کنیم و زمان محدودی نیز در این راستا در اختیار داریم.

اردکانیان مشکل امروز را مدیریت منابع آب دانست و افزود: موضوع آب موضوعی چند انضباطه است و هر سازمانی که به نوعی در این عرصه تاثیر دارد، از حلقه های مدیریت آن است. مردم و کشاورزان هم یکی از این حلقه ها هستند. انتخاب اول ما اینست که چند انضباطه و میان بخش بودن عرصه مدیریت آب را به رسمیت بشناسیم و وزارت نیرو بداند که متولی امر آب بودن به این معناست که موضوع آب را یک دغدغه همگانی بشناسد و در مسیر آن کار کند و هزینه و نفع همه گروه ها و سهمشان را در تصمیم‌سازی به رسمیت بشناسد. مابقی حلقه ها نیز باید سهم و وظیفه خود را به رسمیت بشناسند.

وی افزود: وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، سازمان محیط زیست، استانداری ها، مجلس، قوه قضائیه، دستگاه های نظارتی و دستگاه های مرتبط با افکار عمومی ذی‌مدخلان این عرصه هستند و انتخاب اول ما اینست که همه اینها موضوع آب را مسئولیت مشترک همگانی بدانند و اینکه بدانند کشور کم آب و رو به رشدی هستیم، برنامه های مشخصی برای توسعه داریم، می خواهیم اقتصاد اول منطقه باشیم، جمعیت جوان زیادی داریم و باید جوابگوی اشتغال باشیم، موقعیت ژئوپولتیک مهمی داریم، حفظ حیات مسکون در جای جای کشور ضروری است و بپذیریم آنان که بر طبل جنگ آب در دنیا می زنند این اقدام را به تازگی آغاز نکرده اند. از بعد از ۱۹۴۸ اینکار را شروع کردند و حساب شده این مفهوم را طرح می کنند. آنها به دنبال عادی سازی موضوع تنازغ بر سر آب هستند تا پس از آن بتوانند با کم آبی در منطقه آتش به پا کنند و نباید در میدان آنها بازی کنیم.

اردکانیان افزود: باید بپذیریم که دانش و تجربه کافی را در اختیار داریم و آنچه نداریم را بلدیم کسب کنیم. می توانیم با همفکری برای مسائلمان راهکار پیدا کرده و مواضع مناسب تر را برای استقرار صنعت تدوین کنیم. می توانیم از آب چند بار استفاده کرده و مقررات دست و پاگیر را اصلاح کنیم. می توانیم بر مشکلاتی که زیر زمین است تمرکز کنیم و دنبال رفع پرت آب در شبکه های شهری برویم.

وی افزود: باید در شبکه های شهری و روستایی بر کاهش هدررفت آب تمرکز کنیم و می توانیم به طور جدی بر استفاده از پساب سالم تمرکز کنیم و استان مرکزی یکی از بهترین پایلوت هایی است که می توان در آن به این مهم پرداخت. می توانیم مرز حوضه های آبریز را به رسمیت بشناسیم و قانونی که بیش از یک دهه قبل وضع شد و به درستی اجرا نشد را رعایت کنیم که مشخص کرد برنامه ریزی و تخصیص آب باید در حوضه آبریز صورت بگیرد و در محدوده های استانی موضوع عملیات مطرح است.

به گفته وی، اگر میان بخش بودن عرصه آب را به رسمیت بشناسیم و بدانیم مجاز نیستیم موضوع واحد آب را تقسیم کنیم، خشکسالی و کم آبی علیرغم اینکه اتفاق خوبی نیست، می تواند برای ما فرصت باشد. البته شرایط سختی است ولی ما آماده ایم در وزارت نیرو برای تامین آب شهرها با اتکا بر مفاهمه بالا با مردم برای مصرف مناسب تر، تلاش کنیم. در بخش صنعت هم سعی می شود صنایع با مشکلات جدی روبرو نشوند و من خوشبینم که چنانچه این مسیر را انتخاب کنیم دعای خیر آیندگان را هم برای خود ذخیره کرده ایم.

وزیر نیرو گفت: انتخاب دوم اینست که وزارت نیرو کماکان ترجیح دهد بخش ساده مسئله را ببیند و معتقد باشد که وزارت نیرو تنها مسئول تامین است و این بخش های دیگر از جمله کشاورزی است که راندمان پایین دارد و با فرافکنی مشکل را به سمت دیگران سوق دهد، این مسیر را تا مدتی می توان ادامه داد ولی ما فرصت چندانی نداریم و اگر این مسیر را انتخاب کنیم در این انتخاب همه شکست می خورند.

اردکانیان در ادامه گفت: استان مرکزی همیشه برای پایلوت شدن در مسیر توسعه به عنوان یک استان پیشرو مطرح بوده و الان هم در بخش صنعت و آب می تواند یک مدل انتخابی برای سازمان های دولتی باشد. تلاش می کنیم مسائل این استان هم اینجا حل شود و هم در حوزه نوع استفاده از آب در صنعت و هم در بالا بردن راندمان آن استان مرکزی نمونه موفقی را در استان مرکزی برای کشور داشته باشد.

وی با بیان اینکه در حوزه انتخاب اول، از سه ماه پیش جلساتی برگزار شده تا اول به کارهایی که نباید انجام شود بپردازیم و اولین آنها احتراز از بخشی دیدن کار است که نتایج خوبی داشته است، گفت: دیروز موفق شدیم با همکاری وزرای جهاد کشاورزی و صنعت و رییس سازمان محیط زیست، ۱۳ زمینه کار مشترک را تعریف کنیم که گزارش تفصیلی آنرا ارائه خواهیم داد.

اردکانیان اظهار کرد: در حوزه استفاده از پساب در صنعت و کشاورزی بنای سرمایه گذاری جدی داریم و در بخش کشاورزی سعی داریم با کار نزدیک و انتخاب چند استان در وهله اول که وضعیت حادتری دارند با انتخاب الگوی مناسبتر برای کشت و در جاهایی که لازم است تعیین معیشت جایگزین و توسعه نیروگاه های خورشیدی علیرغم مشکلاتی که وجود دارد، فکر و کار کنیم. کمک مجلس به وزارت نیرو می تواند به وزیر نیرو در رفع مشکلات کمک کند.

 آرش کردی مدیرعامل شرکت توانیر نیز در این جلسه گفت: استان مرکزی جزو استان های صنعتی است و در این بخش رتبه بالایی داشته و در جذب سرمایه گذاری نیز این رتبه را حفظ می کند.

وی با بیان اینکه بحث تامین آب شهرک های صنعتی مشکل کشوری است افزود: این مشکل در استان صنعتی مرکزی خود را بیشتر نشان می دهد. رونق شهرک های صنعتی برای مثال در ساوه و زرندیه کم نظیر است و حتی در سال هایی که رشد منفی را در شاخص های رشد این بخش در کشور داشتیم در این مناطق، رشد مثبت بوده است.

کردی اظهار کرد: دو بحث قانونی وجود دارد که صنعت برق را محدود کرده است، یکی از آنها قانون الحاق ۲ ماده ۸۱ است که براساس سطر انتهایی آن وظیفه سازمان مدیریت و برنامه ریزی وقت و برنامه و بودجه فعلی است که در بودجه های سنواتی موارد را پیش بینی کرده و به وزارت نیرو و دیگر وزارتخانه های مربوطه تخصیص دهد. این تخصیص عمدتا الان توسط استانداری ها صورت می گیرد و هر ساله رو به کاهش است. این تخصیص در گذشته برای کل کشور ۸۵ میلیارد بوده و امسال ۳۵ میلیارد تومان برای کل زیرساخت های آب و برق و گاز و مخابرات کشور پیش بینی شده است در حالی که زرندیه به تنهایی ۶۰ میلیارد تومان برای زیرساخت های اساسی شهرک ها نیاز دارد.