آب مهم ترین ماده شیمیایی موجود است و در قرن جاری منابع آب شیرین از چاه های نفت با ارزش تر خواهند بود.
۸۰% سطح زمین از آب پوشیده شده است که ۹۷% از آن شور، ۲% از آب های جهان به صورت یخ های قطبی و تنها ۱% آب جهان شیرین و قابل استفاده است.
منابع آب طبیعت شامل آب های زیر زمینی مثل آب چاه ها و چشمه ها، آب های سطحی مثل رودخانه ها و جویبارها، آب های شور دریاها و اقیانوس ها می باشند.
هر کدام از انواع آب های طبیعت ویژگی خاص خودش را دارد، ویژگی های آب های زیرزمینی اینست که مواد معلق، مواد آلی در آنها معمولاً کم است، Fe2+ و Mn2+ در آنها کم و CO2 نسبتاَ زیاد است، املاح محلول و سختی آنها نسبتاً زیاد است، چاه های کم عمق ممکن است آلوده به میکروب باشند.
ویژگی های آب های سطحی اینست که زلال هستند، معمولاً به میکروارگانیسم ها آلوده هستند، مقدار آمونیاک و نیترات آنها ممکن است زیاد باشد، در صورت عبور از نواحی صنعتی، به مواد شیمیایی آلوده هستند، املاح محلول آنها نسبتاً کم است، pH آنها در حدود ۸-۷ است.
ناخالصی های آب
آب خالص در طبیعت وجود ندارد. ضمن استقرار آب در یک مکان یا جاری شدن در یک منطقه، مواد جامد و گازهای محلول در آب، در آن حل و مواد ریز غیر قابل حل در آن به صورت معلق در می آیند.
ناخالصی های آب سه دسته کلی هستند: ۱- یون ها (کاتیون ها و آنیون ها) ۲- گازهای محلول در آب (اکسیژن، دی اکسید کربن و …) ۳- مواد معلق (گل و لای، باکتری ها و …)
ناخالصی های گازی
مهم ترین ناخالصی های گازی آب به شرح زیر می باشد:
اکسیژن (O₂): منشأ آن اکسیژن هوا است و باعث گوارایی آب و در ضمن خورندگی آن می شود.
دی اکسید کربن (CO₂): منشأ آن تجزیه بی کربنات ها در اثر کاهش pH و CO₂ هوا است.
آمونیاک (NH3): منشأ آن ترکیبات ازت دار آلی و باکتری ها می باشد.
هیدروژن سولفوره (H2S): منشأ آن تجزیه ترکیبات گوگرد بوسیله باکتری ها است و باعث ایجاد طعم وبوی بد آب می شود.
طبق گزارشات وزارت نیرو، حدود ۹۲ درصد منابع آب تجدید پذیر ما در بخش کشاورزی مصرف می شود. کل مصرف آب در بخش خانگی و صنعت ۸ درصد است.
مصارف کشاورزی
با وجود هشدارها نسبت به مصرف بالای آب در مصارف شهری، آمارها نشان می دهد که بیش از ۹۰ درصد از منابع آب در بخش کشاورزی مصرف می شود که در صورت مدیریت بهینه در این حوزه می توان تا اندازه ی زیادی از ابعاد بحران کم آبی کاست.
کشاورزی بیش از همه ی فعالیت های انسان به آب نیاز دارد . تولید تمامی محصولات کشاورزی و دامی به آب وابسته است . اگر در منطقه ای باران کافی ببارد کشاورزان نیازی به آبیاری محصولات خود ندارند . اما اگر بارندگی کافی نباشد آبیاری محصولات ضروری است . باید روش کار کشاورزی متناسب با شرایط اقلیمی مناطق باشد . مثلا” بهتر است در مناطق کم آب گیاهانی که در مقابل خشکی مقاومت بیشتری دارند کاشته شوند زیرا به دلیل نیاز نداشتن گیاه به آب فراوان هم مقرون به صرفه است و هم مانع شوری زمین در اثر آبیاری با آب کم می شود .
هرکس در تمام زندگی خود یک بار دانه ای یا نهالی کاشته باشد ، ارزش حیاتی آب را برای کشاورزی درک کرده است .
برای پیشگیری از هدررفتن آب کشاورزی چه باید کرد ؟
در حال حاضر از هر متر مکعب آب مصرفی در بخش کشاورزی ایران ۵۰۰ گرم محصول بدست می آید این رقم با استاندارد جهانی که ۳ کیلوگرم است فاصله دارد .
- در بعضی مناطق ، آبیاری بارانی و قطره ای از روش های صحیح مصرف آب است .
- برای کاهش تبخیر سریع آب از سطح مزارع و پیشگیری از ترک خوردن خاک ، در صورت امکان بهتر است گیاهان بصورت ردیفی و روی پشته کاشته شوند .
- آبیاری نابهنگام موجب اتلاف آب می شود . بهتر است آبیاری را در هنگام عصرو شب که تبخیر حداقل است انجام داد . برای جلوگیری از اتلاف و تبخیر آب در مناطق گرم و خشک ، باید روی نهرهای آبیاری پوشانده شود .
مطالعات نشان داده است که بیش از ۷۰ درصد وزن انسان از آب تشکیل شده است و این مقدار بر اساس سن، جنسیت و عوامل زیستی و محیطی دیگر متغیر است.
آب نقش مهمی را در سلامتی انسان و موجودات زنده ایفا میکند و کمبود همین ماده بی‌بو و بی‌رنگ در بدن می‌تواند به راحتی شما را تا سر حد مرگ پیش ببرد. بعد از اکسیژن که مهم‌ترین عامل حیات انسان است و اگر چند دقیقه به انسان نرسد، سبب مرگ می‌شود، آب دومین عنصر مهم در حیات انسان است.
در برخی از جانداران بیش از ۹۰ درصد از وزنشان را آب تشکیل می‌دهد و در انسان بیش از ۷۰ درصد از وزن به آن اختصاص دارد. به طور کلی، کودکان، مردان و سپس زنان به ترتیب بیشترین مقادیر آب را در بدن خود ذخیره دارند و این مقدار تحت شرایط داخلی و خارجی متفاوت تغییر میکند. توجه به این نکته مهم است همان‌طور که کم‌آبی در بدن سبب بروز مشکلات سلامتی می‌شود، زیاد آب نوشیدن نیز ممکن است بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد.
در بدن انسان چقدر آب وجود دارد؟
حجم آب موجود در بدن افراد به علت عوامل متعدد با یکدیگر متفاوت است. شاید برایتان جالب باشد که وزن کودکان بیشتر از بقیه از آب تشکیل شده است به طوری که حدود ۷۸ درصد از وزنشان از آب است.
در مردان بزرگسال گاهی این مقدار به حدود ۶۰ تا ۶۵ درصد کاهش پیدا میکند. بافت‌های چربی در مقایسه با بافت‌های غیرچربی مقدار کمتری آب دارد. در زنان به این علت که بافت‌های چربی بیشتر از مردان است این مقدار گاهی به ۵۵ تا ۶۰ درصد کاهش می‌یابد. حدود ۴۵ درصد از وزن افراد چاق و دارای اضافه وزن از آب تشکیل می‌شود که مقدار کمی است و علت آن وجود بافت‌های چربی فراوان در بدن آنها است.
در نتیجه وزن کودکان بیشتر از سایرین از آب تشکیل شده است و بدن زنان در مقایسه با مردان مقدار کمتری آب دارد. علاوه بر این، افرادی که بافت‌های چربی بیشتری دارند در مقایسه با افراد دیگر وزن بدنشان کمتر از آب تشکیل شده است.
بدن انسان از حدود ۶۵ تا ۷۵ درصد آب تشکیل شده است و حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد خون بدن انسان از آب تشکیل می‌شود. علاوه بر این، مغز و قلب از ۷۳ درصد، ریه‌ها ۸۳ درصد، پوست از ۶۴ درصد، ماهیچه و کلیه‌ها از ۷۹ درصد و استخوان‌ها از ۳۱ درصد آب تشکیل شده‌اند که رقم قابل توجهی است.
با گذشت ۵۰ روز از سال آبی جدید، متوسط بارش‌های کشور به ۱۱.۷ میلی‌متر رسیده است.
به گزارش روابط عمومی حامیان آب به نقل از وزارت نیرو، بر اساس اطلاعات ایستگاه‌های باران‌سنجی شرکت مدیریت منابع آب ایران، با گذشت ۵۰ روز از سال آبی جدید یعنی از ابتدای مهرماه سال جاری تا پایان روز جمعه ۱۹ آبانماه جاری، متوسط بارش‌های کشور به ۱۱/۷ میلی‌متر رسید. این میزان بارش در مقایسه با مدت مشابه سال آبی گذشته ( ۱۲ میلی‌متر ) ۸ درصد و در مقایسه با متوسط بلندمدت ( ۲۱ میلی‌متر ) ۴۸ درصد کاهش داشته است.
بر همین اساس، بیشترین بارش‌ها در حوضه‌های آبریز اصلی، دریای خزر با ۸۲ میلی‌متر، دریاچه ارومیه با ۲۱ میلی‌متر، خلیج فارس و دریای عمان، فلات مرکزی و قره قوم با ۲ میلی‌متر به ثبت رسیده است. حوضه آبریز اصلی مرزی شرق در مدت زمان مذکور فاقد هر نوع بارش بوده است.
این گزارش می‌افزاید:
ایستگاه رامسر- صفارود در استان مازندران شاهد حداکثر بارندگی به میزان ۵۷۸ میلی‌متربوده و برای ایستگاه‌های آباده تشک در استان فارس، باغستان تربت جام در استان خراسان رضوی، بترک در استان خراسان جنوبی و اهواز در استان خوزستان حداقل بارندگی به میزان صفر گزارش شده است.
گفتنی است، حجم بارش‌های اول مهر تا ۱۹ آبانماه جاری، معادل ۱۹ میلیارد و ۱۲۸ میلیون مترمکعب بوده است.
روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب منطقه ۳ شهر تهران برگزار میکند:
- ۳۰ کارگاه آموزشی ـ فرهنگی با موضوع آب ( ویژه کلاس اولی ها )
- ۱۳ آبان لغایت ۳۰ آذر ماه ۱۳۹۶
منابع تأمین آب در جهان محدود است و برای تأمین آن باید حتماً الگوی مصرف صحیح آب جزء برنامه های روزمره ی ما باشد. تقریباً ۹۷ درصد از آب روی کره ی زمین آب شور است که غیر قابل آشامیدن است. اما صرفه جویـی در مصرف آب به حفظ و نگهداری محیط زیست هم کمک می کند. بنابراین ما باید به حفظ آب و همچنین به حفظ کیفیت آب کمک کنیم صرفه جویی در مصرف آب به معنای صرفه جویی در مصرف هزینه ها نیز هست.
صرفه جویی در مصرف آب یعنی استفاده صحیح از این منبع مهم در زندگی و حفظ آن برای نسل های آینده با توجه به استفاده ی زیاد از آب در طول زندگی روزمره اهمیت آن برای حفظ و نگه داری آب سالم در آینده بسیار زیاد خواهد بود. اما ما با راهکارهای خیلی ساده می توانیم برای صرفه جویی در مصرف آب بیشتر دقت کنیم.
به همین منظور شـرکت آب و فاضلاب منطقه ۳ شهر تهران با توجه به وظیفه ای که در فرهنگسازی برای مدیریـت استفاده از آب برای خود قائل است، فعالیت های فرهنگـی متفاوتـی از جمله جشـنـواره فرهنگی ـ آموزشی نخستین واژه؛ « آب » را برنامه ریزی کرده است و با توجه به اهمیت و تأثیرگذاری آموزش در دانش آموزان، آن ها را از مخاطبان ویژه و مستقیم خود در این جشنواره قرار داده است.
این جشنواره شامل برگزاری ۳۰ کارگاه آموزشی فرهنگی با موضوع آب در مدارس مناطق ۲، ۵، ۶ و ۲۲ شهر تهران می باشد.
از جمله فعالیت های این کارگاه ها علاوه بر آموزش:
- اهدای بروشور های آموزشی، ترویجی
- برپایی مسابقه و شعرخوانی
- اهدای جایزه به دانش آموزان
- اهدای کارت عضویت حامیان آب
است.
دبیرخانه دائمی اقتصاد آب بر اساس تفاهم‌نامه صورت گرفته میان اتاق ایران و امور آب و آبفای وزارت نیرو در مرکز ملی مطالعات کشاورزی و آب اتاق ایران تشکیل شد.
در اجرای بند ۵ بیانیه پایانی اولین کنفرانس اقتصاد آب که در مرداد ماه سال ۱۳۹۵ با مشارکت شرکت مادرتخصصی مدیریت منابع آب ایران، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران برگزار گردید و پس از برگزاری جلسات متعدد در مرکز ملی مطالعات کشاورزی و آب اتاق ایران نهایتاً در پایان هفته گذشته دبیرخانه دائمی اقتصاد آب با حضور رحیم میدانی معاون آب و آبفا وزارت نیرو، کشاورز معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی، محمد حاج‌رسولی ها مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران و نمایندگانی از وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و وزارت کشور تشکیل شد.
هدف از تشکیل این دبیرخانه بهبود شاخص‌های اقتصادی آب، به منظور افزایش بهره‌وری بهبود مدیریت منابع آب در راستای خروج از چالش‌ها و بحران منابع آب، رونق و تولید و افزایش رقابت‌پذیری، توسعه استفاده از پساب و بازچرخانی آب، بهبود نظام تخصیص و اصلاح الگوی مصرف در بخش‌های مختلف مصرف آب است.
در این نشست تفاهم نامه و نظام‌نامه دبیرخانه اقتصاد آب به امضای اعضای حاضر در جلسه رسید. از جمله وظایف دبیرخانه دائمی اقتصاد آب، می‌توان به تشکیل و نظارت بر دبیرخانه برگزاری کنفرانس دو سالانه اقتصاد آب، تشکیل و نظارت بر میز هم‌اندیشی جمع‌آوری اطلاعات پایه، تهیه آمار و تنظیم گزارش‌ها و مستندکردن موارد جهت طرح در میز هم‌اندیشی، مستند کردن صورت جلسات شورای عالی سیاست‌گذاری، کمیته‌‌های راهبری و علمی، پیشنهاد لوایح، آئین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های تسهیل‌گر، برگزاری جلسات هم‌اندیشی و کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی و برنامه‌ریزی و اداره مالی دبیرخانه را بر عهده دارد.
بر اساس تفاهم‌نامه صورت پذیرفته، دبیرخانه دائمی اقتصاد آب در مرکز ملی مطالعات کشاورزی و آب اتاق ایران تشکیل شد.