معاون مهندسی و توسعه آبفای استان تهران با اشاره به اینکه سه تصفیه‌خانه فاضلاب در استان تهران آماده کلنگ‌زنی است، گفت: فرایند تصفیه فاضلاب در همه این تصفیه‌خانه‌ها از نوع لجن فعال و A۲O است که از پیشرفته‌ترین روش‌های تصفیه فاضلاب در جهان به شمار می‌آید.
او، در این باره توضیح داد: با توجه به اینکه در شهر تهران بیش از ۶۵۰۰ کیلومتر از ۹۰۰۰ کیلومتر کل شبکه جمع‌آوری و خطوط انتقال فاضلاب اجرا شده است، سیاست شرکت تمرکز بر افزایش ظرفیت تصفیه فاضلاب و احداث و تکمیل تصفیه‌خانه‌های پیش‌بینی‌شده است.
به گفته وی، احداث فاز دوم تصفیه‌خانه فاضلاب پردیس با ظرفیت ۲۴هزار مترمکعب در شبانه‌روز، احداث فاز دوم تصفیه‌خانه فاضلاب پرند با ظرفیت ۲۹هزار و ۱۵۴متر مکعب در شبانه‌روز و ساخت نیم‌مدول از تصفیه‌خانه فاضلاب اسلام‌شهر با ظرفیت ۲۲هزار مترمکعب در شبانه‌روز آماده کلنگ‌زنی است.
رحیم‌زاده اضافه کرد: در ۱۰ ماه گذشته از امسال در بخش آب بیش از ۳۵۰ کیلومتر لوله‌گذاری برای بازسازی و توسعه شبکه توزیع و خطوط انتقال آب در سطح استان تهران انجام شده است و با تجهیز ۵۸ حلقه چاه و بهره‌برداری از ۲۸۰۰ مترمکعب بر ساعت ایستگاه پمپاژ آب و ۱۲۴هزار مترمکعب مخزن جدید آب، ظرفیت آبرسانی در سطح استان افزایش یافته است.
معاون مهندسی و توسعه آبفای استان تهران ادامه داد: در بخش فاضلاب نیز ۴۶۸ کیلومتر لوله‌گذاری برای توسعه شبکه جمع‌آوری و خطوط انتقال فاضلاب انجام و بیش از ۵۳هزار انشعاب جدید فاضلاب نصب شده است.
رحیم‌زاده در بخش دیگری از سخنانش گفت: با تلاش‌های صورت‌گرفته در شرکت‌های زیرمجموعه آبفای استان تهران علاوه بر طرح‌ها و پرژه‌های بزرگ و مهم افتتاح‌شده در نیمه نخست امسال که با اعتباری افزون بر ۱۹هزار و ۹۷۰ میلیارد ریال و با حضور مقام‌های عالی‌رتبه کشوری به بهره‌برداری رسید، پروژه‌های مختلف دیگری در بخش آب و فاضلاب با اعتباری نزدیک به ۲۲۰۰ میلیارد ریال آماده کلنگ‌زنی و بهره‌برداری در دهه فجر امسال است.
مدیر دفتر بهره‌برداری از تاسیسات آبی و برقابی شرکت آب منطقه‌ای تهران از کاهش ۲۴ میلیون مترمکعبی ذخایر سدهای پنج گانه تأمین آب شرب تهران در مقایسه با زمان مشابه سال گذشته خبر داد و عنوان کرد که میزان ورودی آب به سدهای تهران نیز کاهش یافته است.
محمد شهریاری مدیر دفتر بهره‌برداری از تاسیسات آبی و برقابی شرکت آب منطقه‌ای تهران در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی در خصوص آخرین وضعیت ذخایر آبی سدهای تهران گفت: در حال حاضر موجودی آب سدهای پنج گانه تأمین آب شرب تهران ۵۶۱ میلیون مترمکعب است، در حالی که در روز مشابه سال گذشته این رقم ۵۸۵ میلیون مترمکعب بوده و این نشان می دهد هم اکنون نسبت به زمان مشابه سال قبل با کسری ۲۴ میلیون مترمکعبی مخزن سدهای تهران مواجه ایم.
وی افزود: مخزن نرمال به لحاظ سالهای نرمال آبی باید در این موقع از سال ۶۱۱ میلیون مترمکعب باشد که نسبت به مخزن نرمال، چیزی در حدود ۵۰ میلیون مترمکعب کسری مخزن داریم.
شهریاری در خصوص ذخیره آبی هر سد اذعان داشت: سد کرج در حال حاضر ۹۲ میلیون مترمکعب ذخیره آب دارد که این رقم در روز مشابه سال گذشته ۱۰۶ میلیون مترمکعب بود، سد لتیان در حال حاضر ۲۳ میلیون مترمکعب ذخیره آب دارد که این رقم در روز مشابه سال گذشته ۳۶ میلیون مترمکعب بود، سد لار در حال حاضر ۲۲ میلیون مترمکعب ذخیره آب دارد که این رقم در روز مشابه سال گذشته ۲۳ میلیون مترمکعب بود، سد طالقان در حال حاضر ۲۴۶ میلیون مترمکعب ذخیره آب دارد که این رقم در روز مشابه سال گذشته ۲۵۴ میلیون مترمکعب بود و سد ماملو در حال حاضر ۱۷۹ میلیون مترمکعب ذخیره آب دارد که این رقم در روز مشابه سال گذشته ۱۶۷ میلیون مترمکعب بود.
مدیر دفتر بهره‌برداری از تاسیسات آبی و برقابی شرکت آب منطقه‌ای تهران افزود: میزان ورودی آب به سدهای پنج گانه تهران از ابتدای سال آبی جاری تا روز گذشته ۱۹۵ میلیون مترمکعب بود که این رقم در مدت مشابه سال قبل به میزان ۲۱۲٫۶ میلیون مترمکعب ثبت شده بود.
بر اساس مطالعات انجام شده تا سال ۲۰۴۰، حدود ۳۳ کشور در وضعیت شدید کم آبی قرار خواهند گرفت که از این تعداد ۱۴ کشور از خاورمیانه در میان این کشورها وجود دارند و رتبه ایران در این لیست مرتبه سیزدهم است.
منابع آب شیرین کره زمین در حدود ۲.۵ درصد از کل منابع آب را به خود اختصاص داده است که با توجه به عواملی مانند رشد جمعیت و توسعه فعالیت‌های بشری، بحران آب بسیاری از کشورها را تهدید می‌کند.
علاوه بر این حجم آب موجود در زمین ۱.۴ میلیارد کیلومتر مربع تخمین زده شده که از این میزان را ۹۷.۵ درصد آب شور تشکیل داده، همچنین از این نظر کره زمین با عنوان “سیاره نمکی” یاد می‌شود چراکه از کل حجم آب موجود در کره زمین تنها ۲.۵ درصد آن شیرین است.
از سوی دیگر باتوجه به رشد فزاینده جمعیت و لزوم دسترسی به آب شیرین، پیش‌بینی شده که تا سال ۲۰۴۰ میزان جمعیت دنیا به بیش از ۹ میلیارد نفر خواهد رسید که این مساله نشان دهنده نیاز تامین آب کافی برای زندگی است.
این در حالی است که در حال حاضر میزان مصرف آب شیرین در کل دنیا حدود ۴۵۰۰ میلیارد متر مکعب تخمین زده می‌شود که از این رقم حدود ۷۰ درصد در بخش کشاورزی، ۲۰ درصد در بخش صنعت و ۱۰ درصد در مصارف عمومی شهری مصرف می‌شود، ضمن آنکه حدود دو دهم درصد از مصرف آب در بخش معدن مصرف می‌شود که در مقایسه با سایر مصارف بسیار پایین است.
متاسفانه علی رغم اینکه ایران یک کشور در زمره کشور های بی آب شناخته شده اما بر اساس رده‌بندی‌های جهانی کشور ایران در رده کشورهایی قرار می‌گیرد که بیشترین مصرف آب را در بخش کشاورزی دارد.
همچنین بر اساس آمار جهانی ایران سیزدهمین کشوری است که تا سال ۲۰۴۰ با بحران شدید بی آبی مواجه می شود، اما قبل از ایران بحرین کویت، قطر، سن مارینو و سنگاپور در اول لیست قرار گرفته اند و بعد از آن امارات، فلسطین اشغالی، عربستان صعودی، عمان، لبنان، و قرقیزستان با بحران بیشاری نسبت به ایران مواجه هستند.
بحران جهانی آب موضوعی غیر قابل انکار است و دیر یا زود تمام کشورهای جهان درگیر ایت بحران خواهد شد لذا بایستی از هم اکنون وضعیت منابع آبی در کل دنیا سرو سامان پیدا کند.
وزیر نیرو گفت: مردم به حدی از درک رسیده‌اند که می‌دانند وقتی بارش در ۴ ماهه اول ۹۷ – ۹۶ حدود ۳۰ درصد نسبت به سال قبل کمتر است، اخلاق اجازه نمی‌دهد بالاتر از الگوی مصرف، آب مصرف کنیم، ولی قطعا تلاش و برنامه‌ریزی‌ها بر این مبناست که جیره‌بندی آب نداشته باشیم و این فرض مهم را هم داریم که مردم همکاری لازم را خواهند داشت.
رضا اردکانیان شامگاه گذشته در جمع خبرنگاران در استان مرکزی اظهار کرد: فصل مشترک برنامه‌های کوتاه، میان و بلندمدت حوزه آب این است که در بخش‌های مختلف مصرف اعم از شرب، بهداشت و کشاورزی و صنعت بهتر مصرف کنیم تا ایام کم آب را به درستی پشت سر بگذاریم و بویژه وزارت نیرو قادر باشد به وظیفه قانونی خود در حوزه تخصیص لازم جهت حفاظت محیط زیست عمل کند. در شرایط کم آبی طبیعتا اولویت تامین آب شرب است البته با این فرض که مردم همکاری لازم را می کنند.
وی افزود: در بخش صنعت سعی می‌شود با رعایت همه اولویت‌ها و تمرکز بر استفاده از پساب‌های تصفیه شده موضوع کم آبی موجب کندی گردش چرخ صنعت نشود.
اردکانیان گفت: در کشاورزی با مصرف بالایی که وجود دارد، سهم زیادی در پذیرش تاثیرات خشکسالی وجود خواهد داشت. همکاری نزدیکی با وزارت جهاد کشاورزی آغاز شده که با رعایت شرایط کشاورزان و توجه به معیشت جایگزین برای آنها این دوره را با خسارت کمتری پشت سر بگذاریم.
رضا اردکانیان همچنین شامگاه گذشته در جلسه شورای هماهنگی صنعت آب و برق استان مرکزی اظهار کرد: باید بپذیریم که در کشوری خشک و نیمه خشک که در ۵۰ سال گذشته به سمت گرمتر شدن حرکت کرده زندگی می کنیم و امروز نسبت به ۵۰ سال قبل، ایران دو درجه گرمتر شده که نتیجه آن تعریق و تعرق بیشتر است. اینها در شرایطی رخ داده که می توانسته به کاهش بارش منجر نشود ولی ما با کاهش بارش هم مواجه شده‌ایم در عین حال که با افزایش جمعیت هم روبرو بوده ایم.
وی افزود: بپذیریم که خشکسالی در ایران یک حادثه غیرمترقبه نیست که برای آن ستاد مقابله تشکیل دهیم. حتی وقتی کلمه بحران را بکار می بریم، اگر منظورمان از این کلمه توجه به حاد بودن شرایط و چاره جویی سریعتر باشد بسیار کلمه مناسبی است، اما اگر استفاده از این کلمه به معنای از سر گذراندن شرایط سخت باشد، کلمه درستی را انتخاب نکرده ایم.
اردکانیان اظهار کرد: به جای مقابله با خشکسالی باید با ادبیاتی نظیر سازگاری با کم آبی خو کنیم، همانطور که پدران ما هزاران سال پیش چنین کردند و راهکار را با ایجاد قنات پیدا کرده و در مواجهه با طبیعت سرخم نکردند، مهاجرت نکرده و تمدن را حفظ کردند.
وی با بیان اینکه الان بر سر یک دو راهی قرار داریم، انتخاب هم با ماست و در این انتخاب آزادیم، افزود: باید به آسیب شناسی آنچه در برخورد با نحوه مصرف آب در گذشته بر ما گذشته بپردازیم و سهم ها باید مشخص کنیم، همچنین برای از حالا به بعد فکر کنیم و زمان محدودی نیز در این راستا در اختیار داریم.
اردکانیان مشکل امروز را مدیریت منابع آب دانست و افزود: موضوع آب موضوعی چند انضباطه است و هر سازمانی که به نوعی در این عرصه تاثیر دارد، از حلقه های مدیریت آن است. مردم و کشاورزان هم یکی از این حلقه ها هستند. انتخاب اول ما اینست که چند انضباطه و میان بخش بودن عرصه مدیریت آب را به رسمیت بشناسیم و وزارت نیرو بداند که متولی امر آب بودن به این معناست که موضوع آب را یک دغدغه همگانی بشناسد و در مسیر آن کار کند و هزینه و نفع همه گروه ها و سهمشان را در تصمیم‌سازی به رسمیت بشناسد. مابقی حلقه ها نیز باید سهم و وظیفه خود را به رسمیت بشناسند.
وی افزود: وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، سازمان محیط زیست، استانداری ها، مجلس، قوه قضائیه، دستگاه های نظارتی و دستگاه های مرتبط با افکار عمومی ذی‌مدخلان این عرصه هستند و انتخاب اول ما اینست که همه اینها موضوع آب را مسئولیت مشترک همگانی بدانند و اینکه بدانند کشور کم آب و رو به رشدی هستیم، برنامه های مشخصی برای توسعه داریم، می خواهیم اقتصاد اول منطقه باشیم، جمعیت جوان زیادی داریم و باید جوابگوی اشتغال باشیم، موقعیت ژئوپولتیک مهمی داریم، حفظ حیات مسکون در جای جای کشور ضروری است و بپذیریم آنان که بر طبل جنگ آب در دنیا می زنند این اقدام را به تازگی آغاز نکرده اند. از بعد از ۱۹۴۸ اینکار را شروع کردند و حساب شده این مفهوم را طرح می کنند. آنها به دنبال عادی سازی موضوع تنازغ بر سر آب هستند تا پس از آن بتوانند با کم آبی در منطقه آتش به پا کنند و نباید در میدان آنها بازی کنیم.
اردکانیان افزود: باید بپذیریم که دانش و تجربه کافی را در اختیار داریم و آنچه نداریم را بلدیم کسب کنیم. می توانیم با همفکری برای مسائلمان راهکار پیدا کرده و مواضع مناسب تر را برای استقرار صنعت تدوین کنیم. می توانیم از آب چند بار استفاده کرده و مقررات دست و پاگیر را اصلاح کنیم. می توانیم بر مشکلاتی که زیر زمین است تمرکز کنیم و دنبال رفع پرت آب در شبکه های شهری برویم.
وی افزود: باید در شبکه های شهری و روستایی بر کاهش هدررفت آب تمرکز کنیم و می توانیم به طور جدی بر استفاده از پساب سالم تمرکز کنیم و استان مرکزی یکی از بهترین پایلوت هایی است که می توان در آن به این مهم پرداخت. می توانیم مرز حوضه های آبریز را به رسمیت بشناسیم و قانونی که بیش از یک دهه قبل وضع شد و به درستی اجرا نشد را رعایت کنیم که مشخص کرد برنامه ریزی و تخصیص آب باید در حوضه آبریز صورت بگیرد و در محدوده های استانی موضوع عملیات مطرح است.
به گفته وی، اگر میان بخش بودن عرصه آب را به رسمیت بشناسیم و بدانیم مجاز نیستیم موضوع واحد آب را تقسیم کنیم، خشکسالی و کم آبی علیرغم اینکه اتفاق خوبی نیست، می تواند برای ما فرصت باشد. البته شرایط سختی است ولی ما آماده ایم در وزارت نیرو برای تامین آب شهرها با اتکا بر مفاهمه بالا با مردم برای مصرف مناسب تر، تلاش کنیم. در بخش صنعت هم سعی می شود صنایع با مشکلات جدی روبرو نشوند و من خوشبینم که چنانچه این مسیر را انتخاب کنیم دعای خیر آیندگان را هم برای خود ذخیره کرده ایم.
وزیر نیرو گفت: انتخاب دوم اینست که وزارت نیرو کماکان ترجیح دهد بخش ساده مسئله را ببیند و معتقد باشد که وزارت نیرو تنها مسئول تامین است و این بخش های دیگر از جمله کشاورزی است که راندمان پایین دارد و با فرافکنی مشکل را به سمت دیگران سوق دهد، این مسیر را تا مدتی می توان ادامه داد ولی ما فرصت چندانی نداریم و اگر این مسیر را انتخاب کنیم در این انتخاب همه شکست می خورند.
اردکانیان در ادامه گفت: استان مرکزی همیشه برای پایلوت شدن در مسیر توسعه به عنوان یک استان پیشرو مطرح بوده و الان هم در بخش صنعت و آب می تواند یک مدل انتخابی برای سازمان های دولتی باشد. تلاش می کنیم مسائل این استان هم اینجا حل شود و هم در حوزه نوع استفاده از آب در صنعت و هم در بالا بردن راندمان آن استان مرکزی نمونه موفقی را در استان مرکزی برای کشور داشته باشد.
وی با بیان اینکه در حوزه انتخاب اول، از سه ماه پیش جلساتی برگزار شده تا اول به کارهایی که نباید انجام شود بپردازیم و اولین آنها احتراز از بخشی دیدن کار است که نتایج خوبی داشته است، گفت: دیروز موفق شدیم با همکاری وزرای جهاد کشاورزی و صنعت و رییس سازمان محیط زیست، ۱۳ زمینه کار مشترک را تعریف کنیم که گزارش تفصیلی آنرا ارائه خواهیم داد.
اردکانیان اظهار کرد: در حوزه استفاده از پساب در صنعت و کشاورزی بنای سرمایه گذاری جدی داریم و در بخش کشاورزی سعی داریم با کار نزدیک و انتخاب چند استان در وهله اول که وضعیت حادتری دارند با انتخاب الگوی مناسبتر برای کشت و در جاهایی که لازم است تعیین معیشت جایگزین و توسعه نیروگاه های خورشیدی علیرغم مشکلاتی که وجود دارد، فکر و کار کنیم. کمک مجلس به وزارت نیرو می تواند به وزیر نیرو در رفع مشکلات کمک کند.
آرش کردی مدیرعامل شرکت توانیر نیز در این جلسه گفت: استان مرکزی جزو استان های صنعتی است و در این بخش رتبه بالایی داشته و در جذب سرمایه گذاری نیز این رتبه را حفظ می کند.
وی با بیان اینکه بحث تامین آب شهرک های صنعتی مشکل کشوری است افزود: این مشکل در استان صنعتی مرکزی خود را بیشتر نشان می دهد. رونق شهرک های صنعتی برای مثال در ساوه و زرندیه کم نظیر است و حتی در سال هایی که رشد منفی را در شاخص های رشد این بخش در کشور داشتیم در این مناطق، رشد مثبت بوده است.
کردی اظهار کرد: دو بحث قانونی وجود دارد که صنعت برق را محدود کرده است، یکی از آنها قانون الحاق ۲ ماده ۸۱ است که براساس سطر انتهایی آن وظیفه سازمان مدیریت و برنامه ریزی وقت و برنامه و بودجه فعلی است که در بودجه های سنواتی موارد را پیش بینی کرده و به وزارت نیرو و دیگر وزارتخانه های مربوطه تخصیص دهد. این تخصیص عمدتا الان توسط استانداری ها صورت می گیرد و هر ساله رو به کاهش است. این تخصیص در گذشته برای کل کشور ۸۵ میلیارد بوده و امسال ۳۵ میلیارد تومان برای کل زیرساخت های آب و برق و گاز و مخابرات کشور پیش بینی شده است در حالی که زرندیه به تنهایی ۶۰ میلیارد تومان برای زیرساخت های اساسی شهرک ها نیاز دارد.
فرید، طاهره، یگانه، حضرت معصومه، جاوید، ابوعلی سینا، شهید یحیوی، پژوهشگران بودند.
باعرض تبریک به این دانش آموزان وعرض تشکرازتمامی عزیزانی که دراین مسابقه شرکت کرده وماراهمراهی نمودند.
آژیر قرمز برای سدهای کشور به صدا در آمده است. حالا بر اساس اعلام وزارت نیرو تنها ۴١درصد ظرفیت سدهای کشور آبگیری شده است و ٩۶ سد از ١٧٧ سد مهم کشور کمتر از ۴٩درصد آب دارند. این در حالی است که سدهای تهران هم وضع نامناسبی را پشت سر می‌گذارند. بر اساس اعلام شرکت آب منطقه‌ای تهران میزان بارندگی در تهران امسال ۶۶درصد کاهش داشته است. این در حالی است که سدهای بزرگی مثل سد دوستی ٩٢درصد و زاینده‌رود ۶٢درصد و خوزستان ۴۶درصد ورودی‌اش کاهش پیدا کرده است. البته بحران سدهای کشور به همین چند مورد ختم نمی‌شود؛ طبق آمار اعلامی از سوی وزارت نیرو تنها ۴١درصد ظرفیت سدهای کشور پر است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش ٩درصدی را نشان می‌دهد. آمارهای ارایه‌شده از سوی دفتر مطالعات پایه منابع آب کشور در حالی از کاهش ٣٢,٢درصدی ریزش‌ها در مقایسه با پارسال و ۶١.۴درصدی نسبت به درازمدت حکایت می‌کند که به اذعان کارشناس و فعالان در این حوزه عزم لازم برای مقابله با بحران کم‌آبی در ایران وجود ندارد. این را میتوان از حال‌و‌روز طرح‌هایی که قرار است به خروج از این بحران کمک کنند به خوبی فهمید؛ طرح‌هایی که بعضا به دلیل کمبود منابع مالی متوقف می‌شوند یا با پیشرفت ناچیز دنبال می‌شوند. بارورسازی ابرها ازجمله راهکارهای مقابله با کم‌آبی است که به گفته هدایت فهمی، کارشناس منابع آبی وزارت نیرو اجرای‌اش امسال متوقف شده است.
برای بارورسازی ابرها دو دستگاه هواپیمای آنتونوف در کشور وجود داشت که به دلیل فرسودگی بالا حالا دیگر امکان استفاده از آنها وجود ندارد. ضمن اینکه منابع مالی لازم برای اجرای این طرح هم امسال اختصاص نیافته است. هر چند که بازدهی این طرح در کشورهای مستعد برای اجرا ١۵درصد است اما در کشوری همچون ایران باید برای همین مقدار کم اثرگذاری هم برنامه‌ریزی داشت. در این میان هستند مسئولانی که بحران آبی برای ایران را امری طبیعی می‌دانند. علیرضا دایمی، قائم‌مقام وزیر نیرو در امور بین‌الملل در این‌باره می‌گوید: مسأله خشکی و خشکسالی در ذات این کشور است، وقتی تاریخ کشور را می‌خوانیم می‌بینیم، اتفاقاتی که امروز می‌افتد مربوط به امروز نیست، خشکسالی‌های بلندمدت در تاریخ ۸هزار ساله این سرزمین ثبت شده است به همین دلیل می‌بینیم که زمانی که تمدنی وجود نداشت، سازه‌های تاریخی مثل انبارهای نگهداری آب و یا حتی سیلوهایی برای نگهداری غذا داشتیم. او بر این باور است که الگوبرداری از کشورهای اروپایی برای مقابله با بحران آبی اشتباه است؛ اتریش ۸۵۵ میلیمتر و ژاپن بالای ۱۱۰۰ میلیمتر بارندگی دارند، سرزمین ما خشک و نیمه‌خشک است، برنامه‌های ما باید با این وضع سرزمینی انطباق داشته باشد، دنبال محکوم‌کردن و اینکه حتما اتفاق خاصی افتاده که خشکسالی شده نباشیم.
حالا تنها راه باقیمانده برای مقابله با کم‌آبی کاهش مصارف غیرضرور و مدیریت مصرف در همه بخش‌های کشاورزی، صنعت و شرب است. بختیاری، مدیرعامل آب منطقه‌ای تهران با اشاره به کاهش ۶۶درصدی بارندگی در این‌باره می‌گوید: لازم است که در این شرایط مشترکان ۱۰ تا ۱۵درصد مدیریت مصرف داشته باشند؛ چرا که تنها در این صورت است که میتوان تابستان را بدون مشکل در تأمین منابع آبی پشت سر گذاشت.
وضعیت سدهای تهران وخیم است
٣۵ میلیمتر بارندگی از ابتدای سال آبی امسال در تهران وضع سدهای پایتخت را وخیم کرده است. برای بحرانی‌بودن منابع آبی پایتخت همین بس که میزان بارندگی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کاهش ۶۶درصدی را تجربه کرده است. بختیاری مدیرعامل آب منطقه‌ای تهران که معتقد است برفی که در تهران آمد بسیار ناچیز بود و نمی‌تواند تأثیر چندانی بر میزان منابع داشته باشد، می‌گوید: حجم مخازن سدهای استان تهران نسبت به سال گذشته ۱۶میلیون مترمکعب منفی است. به گفته او، سال گذشته میزان ارتفاع ذخیره برف در تهران ۱.۵متر بود که متاسفانه امسال تقریبا ذخیره برفی صفر است و با توجه به اینکه سدهای تهران رژیم برفی دارند و عمدتا تا تیرماه از ذخیره برفی استفاده می‌کنیم، این موضوع نگرانی‌هایی را به وجود آورده است. آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد، میزان ورودی آب به سدهای پنجگانه از ابتدای سال آبی جاری (مهرماه) تاکنون ١۶٩میلیون مترمکعب بود که نسبت به پارسال ٧درصد کاهش را نشان می‌دهد و میزان خروجی آب نسبت به زمان مشابه پارسال ۴١٣میلیون مترمکعب گزارش شده است که ۵درصد افزایش دارد.
آژیر قرمز در ۹۶ سد کشور به صدا درآمد
۹۶ سد که ۴۰درصد حجم مخازن ۱۷۷ سد مهم کشور را تشکیل می‌دهند، کمتر از ۴۰درصد آب دارند؛ سدهای دز، سفیدرود، لار، زاینده‌رود، ساوه و ملاصدرا از آن جمله هستند. ١٨ سد کشور که ٢۶درصد مخازن ١٧٧ سد مهم کشور را به خود اختصاص داده‌اند بین ۴٠ تا ۵٠درصد آب دارند؛ سدهای کوثر، دامغان، سهند، کارون ٣ و کرخه از آن جمله هستند. ٢٧ سد کشور که ٢۶درصد ظرفیت مخازن ١٧٧ سد مهم کشور را دارند، بین ۵٠ تا ٧٠درصد پر هستند که سدهای طالقان، کرج، جیرفت، البرز و گتوند اولیا قابل ذکر است. ٢٣ سد کشور نیز که ۶درصد از ظرفیت مخازن سدهای مهم را دارند بین ٧٠ تا ٩٠درصد پر هستند، سدهای نیجران، دو برج، تنگه حمام و شیرین دره از آن جمله به شمار می‌آیند و ١٣ سد دیگر که تنها ٢درصد ظرفیت ١٧٧ سد مهم کشور را به خود اختصاص داده‌اند، بین ٩٠ تا ١٠٠درصد پر هستند که سدهای سورال، گاوشان، رودبال، داراب، بافت و داریان از آن جمله هستند.
براساس داده‌های دفتر مطالعات پایه منابع آب، کل ریزش‌های جوی از اول مهر تا ۲۷ دی ماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۳.۲درصد و نسبت به درازمدت ۶۱.۴درصد کاهش نشان می‌دهد. بر اساس یافته‌های دفتر مطالعات پایه منابع آب وابسته به شرکت مدیریت منابع آب ایران در وزارت نیرو، از اول مهر تا ٢٧ دی ماه ٩۶ معادل ۶٠,۴میلیارد مترمکعب بارندگی در کشور صورت گرفته است. بر اساس داده‌های این دفتر بیشترین افت بارندگی‌ها مربوط به حوزه آبی مرزی در شرق کشور با ٧٢.٣ و فلات مرکزی با ۵٩درصد کاهش است؛ اما کمترین کاهش بارندگی مربوط به حوزه دریای خزر ۴.٩درصد است.
همچنین مطالعات دفتر پایه منابع آب نشان می‌دهد بیشترین بارندگی کشور در منطقه در رودخانه‌های بین سفیدرود و هراز با ۵۶,١ میلیمتر و در قره‌سو و گرگان ۵۴.۶ میلیمتر بوده است. همچنین در رودخانه‌های بلوچستان هیچ بارندگی در سال آبی جاری تاکنون ثبت نشده است. در حوزه دریاچه ارومیه ١٣.٧ میلیمتر بارندگی در سال‌جاری روی داده که نسبت به رقم مشابه سال قبل ٢٠.٩درصد کاهش بارندگی و نسبت به میانگین درازمدت ٢٩درصد کاهش نشان می‌دهد. در حوزه فلات مرکزی ایران در سال جاری آبی ٣.٧ میلیمتر بارندگی اتفاق افتاده که نسبت به سال قبل ۵٩درصد کاهش و نسبت به میانگین درازمدت ٧٨درصد کاهش نشان می‌دهد. از نظر استانی بیشترین بارندگی مربوط به گیلان با ٣۶٢ میلیمتر ثبت شده و کمترین بارندگی در سیستان‌وبلوچستان با ٢.١ میلیمتر و استان یزد با ٢.٩ میلیمتر ثبت شده است.
«محمد پرورش» امروز سه شنبه در حاشیه هجدهمین دوره مراسم بنیاد جهانی انرژی در جمع خبرنگاران افزود: در سال ٩٣ که با مشکل کم آبی مواجه بودیم، گردش میزان مصرف مشترکان را ثبت و ضبط کردیم و در اختیار دبیرخانه شورای تامین استان تهران قرار دادیم و آنها مجوز قطع موردی را صادر کردند.
وی ادامه داد: امیدواریم با اطلاع رسانی و بدون نگران کردن مردم، مشترکان مصرف خود را مدیریت کنند. با این حال اگر قرار باشد یک مشترک آب را بی منطق مصرف کند، مانند سال ٩٣ ورود پیدا می کنیم و قطع های موقت را خواهیم داشت.
مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران افزود: اکنون قطع کردن موقت آب در دستور کار نیست و امیدواریم مصارف توسط مشترکان مدیریت شود.
وی در ارتباط خشک و کم بارش بودن امسال و برنامه مجموعه آب و فاضلاب برای تامین آب شرب مورد نیاز، اظهار کرد: ما وظیفه داریم خدماتمان را با کمیت و کیفیت مناسب به مشترکان ارایه کنیم.
پرورش ادامه داد: به این منظور با شرکت آب منطقه ای تهران سه سناریو سبز، زرد و قرمز را برای شرایط مختلف تدوین کرده ایم.
وی افزود: بنا نیست در مرحله اول محدودیتی برای مشترکان خانگی اعمال کنیم؛ در سال ٩٣، خدمات آبرسانی را به گونه ای ارایه کردیم که مشترکان خانگی متوجه محدودیت ها نشدند.
وی اظهار امیدواری کرد که با توجه به پیش بینی های هواشناسی، سال نرمالی را از نظر بارندگی داشته باشیم.
پرورش در این ارتباط افزود: اگرچه تا امروز پیش بینی ها عملا اتفاق نیافتاده است، اما امیدواریم در بهمن و اسفند این وضعیت جبران شود.
هجدهمین دوره مراسم بنیاد جهانی انرژی با عنوان «مراسم جهانی آب» دیروز با حضور ٧٠ کشور عضو در سالن اجلاس سران آغاز بکار کرد.
بنیاد جهانی انرژی در ۶ حوزه آب، خاک، هوا، انرژی، پروژه‌های اجتماعی و پلاستیک پایدار در حال فعالیت است و اجلاس‌های سالیانه خود را با تمرکز بر موضوعات یاد شده در کشورهای مختلف دنیا برگزار می‌کند.
تحقیقات آماری در بسیاری از کشورها نشان می‌دهد که میانگین مصرف روزانه آب برای هر نفر حدود ۳۰۰ لیتر و مصرف نهان آب برای هر نفر حدود ۶۰۰۰ لیتر است که بیشترین حجم مصرفی از این ۶۰۰۰ لیتر در حمام استفاده می‌شود.
وجود هرگونه حیات متکی به وجود آب است تقریبا ۷۰ درصد وزن بدن آب تشکیل می‌دهد و برای عملکرد درست بدن روزانه به یک تا هفت لیتر آب نیاز داریم.
در این بین هر فرد علاوه‌بر نوشیدن آب، مصرف‌های نهانی نیز دارد به طور مثال در یک استحمام هشت دقیقه‌ای از ۶۲ لیتر آب داغ استفاده می‌شود که درمقایسه، در یک استحمام متوسط میزان آب مورد استفاده تقریبا ۸۰ لیتر است که همین موضوع اهمت مدیریت مصرف در بخش‌های مختل را نشان می‌دهد.
علاوه‌بر این ماشین لباسشویی در هر بار شستشو معادل ۳۰ بطری یک و نیم لیتری آب مصرف می‌کند به همین دلیل لازم است به منظور کاهش مصرف آب ازحداکثر ظرفیت استفاده شود.
از سوی دیگر در تولید بسیاری از مواد غذایی همچون هندوانه آب زیادی مصرف می‌شود و این در شرایطی است که بر اساس آمار در سال ۹۳ چیزی در حدود ۸۳۳ هزار تن هندوانه از ایران صادر شده است. تحقیقات ثابت کرده هر کیلوگرم هندوانه ۴۰۰ لیتر آب مجازی در خود دارد. این مفهوم به این معناست که در سال ۹۳ معادل ۳۳۳۲۰۰۰۰۰۰۰۰ لیتر آب مجازی از کشوری که با بحران بی‌آبی دست و پنجه نرم می‌کند صادر شده است.
علاوه‌بر این هرکیلوگرم برنج ۳۰۰۰ لیتر آب مجازی دارد؛ یعنی یک بشقاب متوسط برنج ۷۵۰ لیتر آب دارد. هر کیلوگرم ذرت ۹۰۰ لیتر، هر کیلوگرم گندم ۱۳۵۰ لیتر، یک لیتر شیر ۱۰۰۰ لیتر و هر کیلوگرم گوشت قرمز معادل ۱۶۰۰۰ لیتر آب مجازی دارد.
همچنین از هر برگ ۱۰ لیتری کاغذ تا یک بشقاب ۱۷۵۰ لیتری قرمه‌سبزی، از یک لپ تاپ ۶۰۰۰ لیتری تا یک بستنی ۳۰۰ لیتری را باید بهینه و صرفه‌جویانه مصرف کنیم تا شاید بحران بی‌آبی ایران‌مان را پشت سر بگذاریم و طبیعت فردا را برای فرزندانمان حفظ کنیم.
در حال حاضر در کلانشهر تهران با جمعیتی بالغ بر ۵/۸ میلیون نفر ساکن و در حدود ۵/۱ میلیون نفر جمعیت شناور، سالانه هزار و ۳۵ میلیون مترمکعب و متوسط در هر ثانیه ۳۵هزار لیتر آب مصرف می‌شود. در شهریور سال جاری، یک عضو شورای پنجم با بیان اینکه بحران آب در تهران جدی است، گفت: «باید حفاظت از آب دغدغه همه ایرانیان باشد.»
شهربانو امانی با اشاره به بحران آب در کشور افزود: «در کل کشور شرایط بد آبی داریم و سفره‌های زیرزمینی آبی در بحران هستند و جا دارد همه شهروندان تهران نگهبان آب باشند.» در روزهای اخیر هم یک کارشناس محیط‌زیست به خبرنگار «آرمان» گفت: «سالانه ۴۲۰میلیارد آب در کشور دریافت می‌شود که از ۱۲میلیارد آن استفاده می‌شود. باید دانست که ۳۰میلیارد متر مکعب از این آب نیز تبخیر می‌شود. ۹۰میلیارد متر مکعب باقی می‌ماند که حدود ۹۰درصد از این مقدار در بخش کشاورزی مصرف می‌شود.» اسماعیل کهرم تاکید کرد: «پنج‌درصد از این میزان در صنعت به‌کار رفته و سه‌‌درصد برای آب شرب مصرف می‌شود.»
۵۲درصد مردم تهران، فاقد آب شرب
فرماندار تهران با بیان اینکه در ۴۷ سال گذشته کمترین میزان آب را داشته‌ایم و اگر بارندگی‌ها در تهران به همین روند باشد، ۵۲درصد مردم تهران فاقد آب شرب خواهند بود، گفت: وضعیت آبی در تهران بحرانی‌تر از بیرجند و خراسان‌جنوبی است. به گزارش ایسنا، عیسی فرهادی اظهارکرد: در استان خراسان‌جنوبی چند ارزش وجود دارد که در کشور کمتر دیده می‌شود.
کم و کیف بارورکردن ابرها بررسی شود
نماینده مردم تهران در مجلس درباره وضعیت بحران آب به خبرنگار «آرمان» می‌گوید: بحران آب یک مساله جهانی و کشوری است. در این شرایط باید نسبت به آب و منابع آبی تمهیدات جدی اندیشیده شود. کاظم جلالی می‌افزاید: این تمهیدات را میتوان در دو بخش لحاظ کرد، هم بخش مربوط به آب کشاورزی که بیشترین مصرف و هدر رفت را در بخش کشاورزی شاهد هستیم. برای بهبود آبیاری باغات و مزارع کشاورزی میتوان از روش‌های نوین آبیاری استفاده کرده و هم در زمینه مصرف شرب تهمیدات جدی باید اندیشید. به گفته او امسال در آب شرب تهران با کمبود نزولات آسمانی روبه‌رو هستیم. امید است در ماه‌های باقی مانده از سال شاهد افزایش نزولات باشیم.
این نماینده مجلس تاکید می‌کند: هم‌اکنون سدهای تهران دچار کمبود جدی آب هستند. البته مسئولان هم به جای ایجاد تشویش در بین مردم می‌توانند به اصلاح روش‌ها و ارائه راهکار بپردازند. جلالی می‌افزاید: با اصلاح مصرف میتوان از شدت کمبود و بحران‌های موجود در زمینه آب کاست. به گفته او مسئولان با بازگو کردن این مساله نمی‌توانند کاری از پیش ببرند، بلکه باید با ارائه راهکار در این زمینه بتوان به اصلاحات در مسیر مصرف آب پرداخت و در این مبحث نیازمند فرهنگسازی جدی هستیم.
نماینده مردم تهران می‌افزاید: میتوان با استفاده از ظرفیت رسانه‌ها کم و کیف استفاده مناسب از آب را به همگان آموزش داد. جلالی درباره اقدامات انجام شده برای جبران بحران آب تاکید می‌کند: در چند سال اخیر برای بارور کردن ابرها اقدامات فراوان انجام شده و بنده با وزیر وقت آقای چیت‌چیان در این زمینه صحبت کردم. به باور او برخی از افراد بر این باورند که بارور کردن ابرها و آبیاری اراضی از این طریق برای سلامتی جامعه مضر است، اما بنده نمی‌دانم که آیا در این زمینه بررسی‌های علمی انجام شده است یا خیر. به گفته او وزیر کنونی نیرو در زمینه آب تخصص داشته و می‌تواند از روش‌های نوین افزایش بارندگی استفاده کند. جلالی درباره وضعیت بحرانی آب تهران می‌گوید: بحران در وضعیت کنونی آب نیست، بلکه این بحران در آینده بروز می‌کند.
پلیس آب تشکیل شود
سال‌هاست که کم آبی تهران و به‌طور کل ایران را تهدید می‌کند. وضعیتی که فرایند گرم شدن زمین و کاهش نزولات جوی از یک سو و سوء مدیریت منابع آبی به عنوان سرمایه محدود از سوی دیگر، تهدیدی جدی را برای جمعیت روبه‌رشد شهرها و کلانشهرهای نظیر تهران در بردارد. سیده فاطمه ذوالقدر می‌افزاید: افزایش جمعیت و تحول در سبک زندگی، نیازها و خواست‌های جدیدی را ایجاد کرده که برای این نیازها باید فرهنگسازی لازم صورت می‌گرفت و عدم توجه به آن و صرفا اتکا به اندوخته‌های برخاسته از فرهنگ کهن سبب شد که در بسیاری از زمینه‌ها واپس بمانیم.
به گفته او به موضوع صرفه‌جویی و الگوی مصرف و استفاده مناسب از هر کالا و نعمت هم در دین مبین اسلام و هم در فرهنگ کهن ایران زمین تاکید شده است، اما عدم انتقال فرهنگی مناسب، عدم توجه به آموزش‌های فرهنگی به شکلی که در میان کودکان و نوجوانان موثر و کارگر باشد، باعث شده که جمعیت روبه رشد به‌ویژه در کلانشهر تهران، دچار تعارضات، اختلافات، ناهمگونی، عدم انسجام شوند که در این میان رشد فردگرایی و توجه به منافع شخصی و خانوادگی که به یک رفتار عمومی ناپسند در زندگی اجتماعی تبدیل شده باعث می‌شود که در همه ارکان که از منابع عمومی استفاده می‌شود با معضلاتی مواجه شویم.
این نماینده مجلس می‌افزاید: نبود الگوی صحیح مصرف آب در میان خانواده‌ها و عدم توجه به نسل حال حاضر و نیازهای نسل آتی از این منابع باعث شده که معضل کم آبی را به بحران تبدیل کنیم. معضل آب شرب شهر تهران، امسال و سال گذشته بروز نکرده طوری که در بازهی زمانی بر سلامت و کیفیت این آب تردید وارد بود، در زمانی دیگر بر حجم این منابع و تکافوی نیاز شهروندان را دادند، سوال مطرح بود، اما این هشدارها منجر به تدوین یک مدیریت کارآمد منابع آب نشد.
ذوالقدر تاکید می‌کند: مشکل آب در پس خود مشکل تغذیه را به همراه دارد و موضوع تغذیه در درون خود توجه به کشاورزی و محصولات باغی را حائز اهمیت می‌کند. به گفته او بنابراین آب در ابتدای یک زنجیره و چرخه قرار داد که نبود یا کمبود آن می‌تواند سایر عوامل این چرخه را از خود متاثر کند، چه بسا چنانچه در وقت مناسب به موضوع آب برای کشاورزی توجه می‌شد رشد مهاجرت به شهرها شکل نمی‌گرفت و امروز شاهد واردات محصولات باغی و کشاورزی نبودیم.
او تاکید می‌کند: پیشنهادی که میتوان برای جلوگیری از عمیق شدن این بحران اتخاذ کرد تشکیل ستاد یا نهادی تحت عنوان پلیس آب و همیاران است، راهکاری که در بخش راهنمایی و رانندگی خوش درخشید و امروز میتوان این همیاران و ناجیان آب را از میان کودکان در سطح مدارس انتخاب کرد تا الگوی صحیح مصرف آب در میان خانواده‌ها ترویج یابد. به گفته او در بخش مدیریت منابع آب میتوان از الگوهای جهانی و اساتید خبره بهره جست و با بومی‌سازی رفتارهای مدیریتی سازمان یافته و نظام‌بخش بتوان جلو پیشرفت این معضل را گرفت.
معاون اول رئیس‌جمهور، “اسحاق جهانگیری” در این جلسه مسئله کمبود آب را از چالش‌های مهم و بزرگ پیش روی کشور برشمرد و گفت: مدیریت مصرف آب باید به دستور کار جدی و دائمی همه دستگاه‌های اجرایی کشور تبدیل شود تا با همت و مشارکت همگانی، از مشکلات ناشی از کمبود منابع آب عبور کنیم.
معاون اول رییس جمهوری همچنین با تاکید بر اینکه کمیته تخصصی شورای عالی آب نیز باید فعال‌تر از گذشته وارد میدان شود، تصریح کرد: دبیرخانه شورای عالی آب مباحث اصلی را در جلسات کمیته تخصصی شورا با حضور نمایندگان دستگاه‌های مرتبط مورد بررسی قرار دهند و توافقات لازم را برای مصوبات پیشنهادی حاصل کنند تا زمینه سرعت بخشیدن به روند سیاست گذاری و تصمیم گیری‌ها درجلسات شورای عالی آب فراهم شود.
وی با اشاره به گزارش رییس سازمان هواشناسی کشور در جلسه مبنی بر کاهش ۵۸ درصدی بارش کل کشور در بلند مدت و کاهش ۳۵ درصدی این شاخص نسبت به سال گذشته، اظهار داشت: با توجه به کاهش میزان بارش‌ها، باید برای مدیریت عرضه و تقاضای آب تصمیمات جدی اتخاذ کنیم و تدابیر ویژه‌ای برای مدیریت مصرف آب در بخش‌های مختلف شرب، کشاورزی و صنعت بیندیشیم.
جهانگیری از وزارت نیرو و سازمان هواشناسی کشور خواست با توجه به اینکه خشکسالی تقریباً به وضعیت ثابت کشور در چند سال اخیر تبدیل شده است، با اطلاع رسانی دقیق به مردم در خصوص کاهش بارش‌ها، آحاد جامعه را به مشارکت جدی در مدیریت مصرف آب و همکاری با دولت دعوت کنند.
معاون اول رییس جمهوری افزود: البته دولت نیز از تمام ابزارها و راهکارهای موجود برای تأمین آب استفاده خواهد کرد و دانش و تجربیات جهانی در این زمینه را نیز به‌کار خواهد گرفت تا آب شرب مناسب همواره در اختیار مردم قرار گیرد.
وی از دبیرخانه شورای عالی آب خواست موضوع باروری ابرها و نیز استفاده از منابع آب ژرف را نیز در دستور کار جلسات کمیته تخصصی شورا قرار دهد تا امکان تأمین آب از اینگونه روش‌ها نیز مورد بررسی قرار گیرد.
جهانگیری در ادامه جلسه با اشاره به گزارش مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور مبنی بر وجود تنش آب در برخی شهرها، خاطر نشان کرد: لازم است وزارت نیرو تمام پیش بینی‌های لازم را برای تأمین آب شرب شهرهایی که با تنش آبی مواجه هستند انجام دهد و سازمان برنامه و بودجه نیز مکلف است اعتبارات مورد نیاز در این زمینه را فراهم کند.
وزیر نیرو نیز در این جلسه با اشاره به پر رنگ شدن چالش آب در سطح جهان از آغاز قرن ۲۱، گفت: مدیریت منابع و کیفیت آب از موضوعات پراهمیت جهانی است و عملکرد دولت‌ها در این زمینه معرف سطح توسعه یافتگی کشورها قلمداد می‌شود.
“رضا اردکانیان” افزود: برای مدیریت مصرف و کیفیت آب لازم است سازوکاری ایجاد شود تا پیوستگی و همبستگی دستگاه‌های اجرایی افزایش پیدا کند و همه دستگاه‌های مرتبط، مشارکت و همراهی خود را با وزارت نیرو بالا ببرند.
در این جلسه که رییس سازمان حفاظت محیط زیست نیز حضور داشت، رییس سازمان هواشناسی کشور گزارشی از الگوهای تحلیل بارش و دمای کشور و پیش بینی آنها برای زمستان سال جاری ارائه کرد و به تشریح آخرین وضعیت خشکسالی و کم بارشی در کشور پرداخت.
بر اساس این گزارش مجموع بارش کل کشور از ابتدای مهر ماه سال جاری تا ۱۷ دی ماه به میزان ۳۲ میلیمتر بوده که این مقدار در مقایسه با همین بازه زمانی در بلند مدت حدود ۵۸ درصد و در مقایسه با سال گذشته حدود ۳۵ درصد کاهش داشته است.
محمد حاج‌رسولی‌ها، مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران نیز در این جلسه به تشریح آخرین وضعیت بارندگی و مقایسه درصد اختلاف بارش مهر ماه تا ۱۵ دی ماه استان‌های کشور پرداخت و توضیحاتی در خصوص وضعیت سدهای مهم کشور و نیز وضعیت بهره برداری مخازن این سدها از ابتدای مهر ماه تا ۱۷ دی ماه سال جاری ارائه کرد.
در ادامه این نشست حمیدرضا جانباز، مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور نیز تحلیلی از وضعیت تنش آب شرب در کشور ارائه کرد و ضمن تشریح تصویری از وضعیت شهرهای در معرض تنش آبی، وضعیت تولید آب در شهرهای مختلف و اقدامات انجام شده در زمینه مدیریت مصرف آب را بیان کرد.