[rev_slider homepage]

حامی آب کیست؟

«حامی آب» به فرد و یا دانش آموزی اطلاق می شود که علاوه بر تلاش در ارتقاء تحصیل علم، می کوشد از آب به صورت صحیح استفاده نماید و با یادگیری روشهای استفاده صحیح از آب و ترویج این روشها و راهکارها به همکلاسی ها ، دوستان و خانواده خود حامی آب باشد.

اطلاعات بیشتر

چگونه حامی آب باشم؟

دانش آموزان میتوانند به عنوان حامی از منابع آب حمایت نمایند. قدم نخست برای حامی آب شدن، ثبت نام در «باشگاه حامیان آب» است. دانش آموزان پس از عضویت در باشگاه حامیان آب و دریافت کارت عضویت به صورت رسمی حامی آب می شوند.

اطلاعات بیشتر

وظایف حامی آب چیست؟

«حامیان آب» پس از آموزشهایی که درباره آب و راهکارهای مصرف صحیح آب در مدرسه می گذرانند به عنوان حامی وظیفه ترویج و اطلاع رسانی به دیگران - استفاده درست از آب در مدرسه و خانه - جلوگیری از آلودگی و هدر رفت آب و ... را دارند.
اطلاعات بیشتر
ساخت رباتی برای ارزیابی کیفیت شبکه فاضلاب
ساخت رباتی برای ارزیابی کیفیت شبکه فاضلاب

مدیردفتر تحویل پیمان‌ها و ویدئومتری شرکت فاضلاب تهران با اشاره به لزوم ارزیابی مداوم شبکه‌های فاضلاب در زمان تحویل توسط پیمانکار اجرایی و یا پس از بهره‌برداری گفت: با طراحی و ساخت ربات پویشگر لیزری عمده مواردی که لازم است در ارزیابی شبکه‌های فاضلاب مورد بررسی قرار گیرد مانند پرشدگی اطراف لوله‌ها، انسداد و یا عدم انسداد، شیب و… بررسی می‌شود.

وی، اظهار کرد: علی رغم آنکه بررسی انسداد، شیب و وضعیت اتصالات با بازرسی بصری قابل شناسایی است اما ارزیابی کیفی پرشدگی اطراف لوله که در صورت وجود فضاهای خالی در اطراف آن می‌تواند منجر به فروریزش و تخریب کلی مسیر شبکه فاضلاب شود، به روش ویدیومتری امکانپذیر  نیست.

برای رفع این مشکل شرکت فاضلاب تهران با همکاری شرکت‌های دانش بنیان طراحی و ساخت ربات ارزیاب کیفی پرشدگی اطراف شبکه را با توجه به این که کشورهای دارای این ربات از فروش به ایران امتناع کردند درداخل کشور مد نظر قرار داده است.

مدیر ویدئومتری شرکت فاضلاب افزود: براین اساس برای بررسی وجود چنین فضاهای خالی در پشت شبکه استفاده از ربات با روش عملکردی رادار نفوذی زمین(GPR)پیشنهاد شد که در این روش امواج ساطع شده به داخل زمین نفوذ کرده بعد از برخورد با ناپیوستگی‌ها بازتاب می‌شوند. بازتابش‌ها توسط دستگاه دریافت شده جنس محیط، عمق مواد مدفون، موقعیت مرز لایه‌ها و … قابل تشخیص است

استفاده مجدد از آب مصرف شده از نان شب هم واجب تر است
استفاده مجدد از آب مصرف شده از نان شب هم واجب تر است

معاون بهره برداری شرکت فاضلاب تهران گفت: اتصال منازل به شبکه جمع آوری فاضلاب در راستای حفظ سلامت و بهداشت خود مردم است و بسیار حائز اهمیت است و اگر مردم نسبت به این ضرورت بی اطلاع هستند باید اطلاع رسانی های بیشتری صورت بگیرد.

معاون بهره برداری شرکت فاضلاب تهران صبح امروز در تشریح اقدامات در حال انجام برای اجرای شبکه فاضلاب کلانشهر تهران اظهار داشت: همان روزی که در یک کوچه شروع به حفاری برای احداث شبکه فاضلاب می شود، اطلاع رسانی هایی به مردم ساکن در آن کوچه صورت می گیرد و این اطلاع رسانی ها از طرق مختلف از جمله تماس با تلفن ثابت واحدهای مسکونی و مراجعه جلوی درب منازل مشترکان تا حضور نمایندگان شرکت آب و فاضلاب در محل اجرای حفاری ها و پاسخگویی به سوالات مردم انجام می شود.

وی افزود: ممکن است حفاری ها و لوله گذاری ها در یک کوچه یا خیابان به اتمام برسد و حتی محل حفاری ها هم با آسفالت مجدد ترمیم شود اما به دلیل عدم آماده شدن تأسیسات پایین دست، امکان بهره برداری وجود نداشته باشد؛ در این صورت هر زمان امکان بهره برداری از شبکه جمع آوری فاضلاب احداث شده فراهم شود، دوباره به مردم اطلاع رسانی می شود تا برای تشکیل پرونده و انجام کارهای مربوطه به منظور اتصال به شبکه فاضلاب مراجعه کنند.

معاون بهره برداری شرکت فاضلاب تهران تصریح کرد: طبق قانون، شرکت فاضلاب تا درب منازل موظف است شبکه فاضلاب را اجرایی کند و لوله گذاری و اتصال لوله های فاضلاب منازل به شبکه گذاری کوچه و خیابان، باید با هزینه مردم و از طریق پیمانکاران انجام شود که در این خصوص مشترکان می توانند در همان زمانی که پیمانکاران فاضلاب در حال انجام لوله گذاری در کوچه و خیابان هستند، با مراجعه به آنها نسبت به عقد قرارداد و انجام اتصال لوله های منازل خود به شبکه فاضلاب اقدام کنند و یا پس از احداث شبکه فاضلاب در کوچه و خیابان، به عقد قرارداد با شرکت های پیمانکاری برای اتصال منزل خود به شبکه فاضلاب اقدام کنند که این موارد پس از کسب اطلاع مشترکان از آماده بهره برداری بودن شبکه فاضلاب آن نقطه شهر باید صورت گیرد که در این زمینه مشترکان می توانند با حضور در شرکت های آب و فاضلاب منطقه خود، کسب اطلاع کنند.

او با بیان اینکه “در افق ۱۴۱۰ باید ۸۵۰ میلیون متر مکعب در سال که برابر با ۲۷ مترمکعب در ثانیه می شود، پساب تصفیه شده فاضلاب تحویل کاربری های مختلف دهیم”، گفت: در حال حاضر ۲۸۰ میلیون مترمکعب در سال پساب تصفیه شده فاضلاب با تأسیسات در مدار بهره برداری فاضلاب تهران به کاربری های مختلف تحویل می شود که از این حیث، پیشرفت کار حدود ۳۰ درصد است.

وی افزود: هنوز خیلی از مردم به اهمیت موضوع پروژه های فاضلاب پی نبرده اند و همین مسئله موجب شده برخی از مردم همین که پول انشعاب فاضلاب را پرداخت کرده اند، دیگر نسبت به اتصال منزل خود به شبکه فاضلاب رغبتی نشان ندهند.

این مقام مسئول خاطرنشان کرد: اتصال منازل به شبکه جمع آوری فاضلاب در راستای حفظ سلامت و بهداشت خود مردم است و بسیار حائز اهمیت است و اگر مردم نسبت به این ضرورت بی اطلاع هستند باید اطلاع رسانی های بیشتری صورت بگیرد.

مصرزاده با بیان اینکه ” استفاده از پساب فاضلاب و بازگرداندن آب مصرف شده به چرخه طبیعت در ایران از نان شب هم واجب تر است”، گفت: در برخی از کشورهای پیشرفته حتی تا ۶ تا ۷ هم آب را بازچرخانی کرده و دوباره مورد استفاده قرار می دهند اما در ایران با وجود کمبودهایی که در دسترسی به منابع آبی داریم، هنوز نسبت به موضوع مهم بازچرخانی آب کم توجه هستیم.

کمیت و کیفیت مصارف آب مشخص نیست
کمیت و کیفیت مصارف آب مشخص نیست

کمیت و کیفیت مصارف آب مشخص نیست/کشاورزی مصرف‌کننده ۹۰ درصد آب ایران

وزیر نیرو اعلام کرد: این‌که هنوز نمی‌دانیم منابع و مصارف آب چه کمیت و کیفیتی دارند خیلی بد است و نیازمند گفت‌وگو هستیم، اما کشاورزی مصرف‌کننده بیش از ۹۰ درصد منابع آب شیرین است.

رضا اردکانیان در پنجمین کنگره سراسری خانه کشاورز که با حضور رییس جمهور برگزار شد اظهار کرد: هیچ مشکلی حل نمی‌شود مگر آنکه همه با هم هزینه‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، سازمانی و منابع مالی اصلاح آن را متحمل شویم و در این راستا باید داده‌های منابع تصمیم‌گیری را شفاف کنیم، چرا که تصمیم‌گیری‌های درست با داده‌های غیرشفاف ممکن نیست و داده‌های مبهم منبع و منشأ ابهام و مناقشه است.

وی افزود: خیلی بد است که هنوز نمی‌دانیم منابع و مصارف آب چه کمیت و کیفیتی دارند، بنابراین نیازمند گفت‌وگو هستیم تا راجع به مساله بهم پیوسته آب با یکدیگر گفت‌وگو کنیم.

وزیر نیرو ادامه داد: کشاورزان در زمینه‌ی اصلاح این مشکل نقش اساسی دارند چرا که بیش از ۹۰ درصد منابع آب شیرین توسط آنها مصرف می‌شود، بنابراین شما کشاورزان بخش قابل توجهی از حل مساله هستید.

اردکانیان تاکید کرد: هر کسی به دنبال تقسیم‌کردن کشاورزان و مسوولان است در مسیر درستی گام بر نمی‌دارد، چرا که راهکارهای حل مساله قبل از آنکه با منابع مالی بیشتر و فناورانه قابل تحقق باشد باید با مشارکت کشاورزان و همه بهره‌برداران از منابع آبی همراه باشد و اگر قرار بود با تکنولوژی و منابع مالی این مشکلات حل شود امروز باید مشکلاتی به مراتب کمتر از ۴۰ سال پیش می‌داشتیم که سازه‌های آبی پیشرفته و فناوری‌های بروزتری داریم.

وی اعلام کرد: مشکلاتی که امروز وجود دارد ناشی از این است که از ظرفیت‌های یکدیگر آن گونه که باید استفاده نمی‌کنیم که حاصل‌اش ایرادات اساسی است که وجود دارد، اما امیدوارم با تاکید بر رویکردهای درست با درک صحیح و به دور از رفتارهای هیجانی کاری کنیم که آینده روشن‌تر و کشاورزی پایدارتری را برای ایران رقم بزنیم.

چگونه می توان بحران کمبود آب را سامان داد؟
چگونه می توان بحران کمبود آب را سامان داد؟
 همه می‌دانیم که ایران با کمبود منابع آب مواجه است. جمعیتی که رو به فزونی است، آب و هوایی که احتمالاً رو به گرما خواهد گذاشت، پس باید کاری کرد. پرسش مبرهن و مهم البته این است که خب، چه کاری باید کرد؟ خوشبختانه علمی هست که می‌تواند در این راستا کمک‌مان کند. منبع محدودی مثل آب داریم که باید درست تخصیصش دهیم. اقتصاد، علمی است در باب تخصیص منابع محدود. در نتیجه واضح است که باید از این علم استفاده کنیم تا در مورد مساله آب بتوانیم تصمیم‌گیری درست داشته باشیم و پاسخ اقتصاد به این موضوع بسیار هم ساده است. اول اینکه باید قیمت‌ها را تصحیح کنیم.
  • جیره‌بندی با سازوکار قیمت‌ها
این بحث چند سطح دارد؛ اولین سطح این است که جیره‌بندی با سازوکار قیمت‌ها همیشه بهینه‌ترین نوع جیره‌بندی است. هر نظام جیره‌بندی دیگر یعنی جیره‌بندی از طریق دیوانسالاری، صف ایستادن و قدرت سیاسی، متضمن یک رفاه سوخته و هزینه ازدست‌رفته برای مصرف‌کننده است چراکه مصرف‌کننده باید با دیوانسالاری و صف ایستادن بجنگد یا تلاش کند آن قدرت سیاسی موردنیاز را به دست آورد.
دومین سطح این است که قیمت روشن می‌کند در واقع مهم‌ترین و ارزشمندترین استفاده‌ها از آب کدامند. بیش از ۹۰ درصد آب ایران در بخش کشاورزی مصرف می‌شود و حقیقت روشن این است که ارزشمندترین استفاده از آب وقتی است که به کار نوشیدن و استحمام مردم می‌آید؛ جایی که امروزه تنها شش درصد آب‌های کشور در آن مصرف می‌شود. بنابراین هر راه‌حلی که برای تخصیص این منبع کمیاب در نظر بگیریم، حتماً شامل جابه‌جا کردن موارد استفاده از آب، از بخش کشاورزی به مصرف مردمی خواهد بود و این دقیقاً همان کاری است که قیمت‌گذاری مناسب آب انجام می‌دهد.
بیایید محض رسیدن به اعداد تصور کنیم که تحت یک نظام تخصیصی خاص، مقدار آبی داریم که خانوارها حاضرند برای مصرف کردن آن، ۵۰۰ تومان بپردازند. اما این منبع به زارعی اختصاص یافته که با استفاده از آن به قدر ۲۰۰ تومان برنج تولید می‌کند. در نگاه درست اقتصادی این امر متضمن ضرر ۳۰۰‌تومانی است که به واسطه تخصیص نامناسب منابع به همه ما وارد آمده است. واضح است که دلمان می‌خواهد این ضرر اتفاق نیفتد.‌ ترجیح می‌دهیم این منابع جایی مصرف شود که بیشترین ارزش را تولید کند چراکه تعریف تولید ثروت دقیقاً همین است؛ جابه‌جا کردن منابع محدود از استفاده‌های کم‌ارزش‌تر به مصارف ارزشمندتر.

 

  • به دنبال مصرف ارزشمندتر
اینجا نظام قیمت می‌تواند شفافیت را به نظام تخصیص آورد؛ می‌تواند به ما نشان دهد که آن مصارف ارزشمندتر کدامند. وقتی این مساله برای همه مشهود شد، آنگاه قیمت‌ها و بازار، منابع آب را به آن مصرف ارزشمندتر اختصاص خواهند داد. واضح است که این به آن معناست که برخی کشاورزان سهمیه آب‌شان را از دست خواهند داد یا دست‌کم آب به مقداری که قبل‌تر برای زراعت و باغداری داشتند نخواهند داشت. این شاید به نظر غیرمنصفانه برسد اما واقعیت این است که باید همین کار را انجام دهیم. نکته ما دقیقاً همین است، اینکه می‌خواهیم آن کشاورزان و باغداران را از استفاده منابع ارزشمند آب برای تولید محصولات کم‌ارزش بازداریم تا بتوان آب را برای مصرف باارزش‌تری -‌مثلاً استحمام بچه‌ها- مصرف کرد.
سطح بعدی بحث ما چیزی است که رونالد کوز، برنده نوبل اقتصاد به آن اشاره کرده است. به لحاظ بهینگی در واقع فرقی نمی‌کند که تخصیص اولیه آب چطور بوده است. اگر نظام قیمت و بازار در کار باشد، باز هم به تخصیص کارآمد منبع کمیاب ما خواهیم رسید. برای اینکه در حال حاضر کشاورزان بسیاری هستند که حقِ آب دارند و پیشنهاد ما این است که آن آب نباید در باغ‌ها و مزارع ایشان مصرف شود. خب ایرادی ندارد. کافی است این منابع آب را متعلق به خود کشاورزان بدانیم. اگر حق ایشان را نسبت به آبی که در حال حاضر دارند استفاده می‌کنند به رسمیت بشناسیم، آنگاه هر کس که بیشتر به این آب نیاز داشته باشد باید بیاید و حق آب را از کشاورز بخرد. در آخر همان‌طور که کوز می‌گوید، باز به تخصیص بهینه‌مان خواهیم رسید؛ عوض آنکه کشاورزان برنج بکارند، بچه‌ها حمام می‌کنند اما در نهایت همه طرف‌هایی که درگیر معامله بوده‌اند چیزی دریافت کرده‌اند که برای آنها از آنچه در آغاز داشته‌اند ارزشمندتر است. همه ما، چه فردی و چه جمعی، ثروتمندتر خواهیم بود.
البته این به معنای معکوس کردن کامل نظامی است که به واسطه یارانه آبِ کشاورزی دارد به کشاورزان تعلق می‌گیرد اما واضح است که این امر باید به هر روی اتفاق بیفتد. هر اتفاق دیگری که بیفتد هم دیگر کار این نظام فعلی تخصیص به سر آمده،؛ نظامی که تعمداً منابع را برای مصرف‌کننده ارزان‌تر می‌کند،و در واقع مصرف‌کننده (در اینجا کشاورزان) را ترغیب می‌کند از متاع کمیاب بیشتر و بیشتر استفاده کنند.

 

  • منابع شهری را چطور سامان بخشیم؟

 

در آخر این مساله هم وجود دارد که منابع شهری را چطور باید سامان بخشیم؟ در کل معضل اقتصادی ما به سادگی و با آوردن بخش کوچکی از آن مصارف کشاورزی فعلی به مصرف شهری، حل خواهد شد. اما شاید مساله سیاسی ما این‌طور مرتفع نشود. بنابراین برای آب مصرف شهری هم باید نظام قیمتی معقولی اتخاذ کنیم، و منظورمان مطلقاً یک بازار آزاد بی‌قیدوبند و کاملاً قیمت‌محور نیست؛ منظور نظامی است با ملاحظه انصاف و بر اساس این بنیان که نهایتاً آب موجود به مصرف مردم خواهد رسید و تقاضای کل و عرضه کل باید با هم تسویه شوند. نظامی که در پرتغال به کار گرفته می‌شود خیلی خوب کار می‌کند. مقدار معقولی سهمیه آب برای مصارف خانوار را می‌شود با قیمت ثابتی خرید؛ قیمتی که با سطح درآمد خانوارها تناسب دارد. این مقدار البته آب نوشیدنی و شست‌وشو و استحمام و… را پوشش می‌دهد. فراتر از آن اگر کسی می‌خواهد باغی را آب بدهد یا استخری را پر کند، آنگاه می‌تواند سهمیه بیشتری بخرد اما هر واحد آب مازاد بیشتر قیمت بالاتر خواهد داشت و آن‌وقت اگر کسی بخواهد باغ میوه‌اش را با منابع شهرداری آب دهد، هر واحد آب اضافه‌ای که باید بخرد به یک مقدار ثابت (اگر نه تصاعداً) گران‌تر خواهد بود.
این نظام کار می‌کند، خوب هم کار می‌کند. مقدار آب کافی با قیمت معقول در اختیار همه است و آنها که بیشتر می‌خواهند باید قیمت سنگینی بابت آن بپردازند، و به این ‌ترتیب تعداد افرادی که بیشتر می‌خواهند، به شکل چشمگیری کاهش می‌یابد. واضح است که همیشه پولدارهایی خواهند بود که بخواهند اراضی وسیعی را آبیاری کنند اما مطابق این نظام سهمی از آب که نهایتاً نصیب آنها می‌شود آنقدر کوچک است که فارغ از اینکه آنها آب را برای چه مصرف می‌کنند، مساله کمبود آب را برای خودمان حل کرده‌ایم. این‌گونه خشم عمومی مردم نسبت به کسانی که آب کمیاب را با چنان شیوه‌ای مصرف می‌کنند آرام خواهد شد، چون همه می‌دانند که اسراف‌کاران دارد رست‌شان کشیده می‌شود تا پول آب مصرفی‌شان را بدهند.
علم اقتصاد، علم مطالعه چگونگی تخصیص منابع محدود است و درس پایه‌ای که ما از این علم می‌گیریم این است که تخصیص و سهمیه‌بندی به بهترین شکل به واسطه سازوکار قیمت انجام می‌شود. مهم نیست منابع در تملک چه کسی است، از طریق بازار باز به تخصیص بهینه خواهیم رسید. برخی نظارت‌ها و حراست‌های معتدل می‌تواند و باید برای چنان نظام سهمیه‌بندی آبی در نظر گرفته شود، مثلاً باید مقدار کمینه مشخصی با قیمتی معقول در اختیار همه باشد.
مهم‌ترین نکته‌ای که در اینجا بر آن پافشاری داریم این است که راه‌حل عبور از بحران آب این است که قیمت‌ها تصحیح شوند. باقی خودش به صورت کاملاً طبیعی از پی خواهد آمد.
تکمیل خط انتقال آب قصر شیرین_سرپل ذهاب و شبکه آب شهری
تکمیل خط انتقال آب قصر شیرین_سرپل ذهاب و شبکه آب شهری

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان تهران گفت: تکمیل خط انتقال آب قصر شیرین به سرپل ذهاب و ترمیم شبکه آب این شهر انجام شده و بازسازی شبکه‌های توزیع آب روستاهای منطقه از روز گذشته آغاز شده است.

به نقل از روابط عمومی آبفای استان تهران، محمد پرورش ادامه داد: طی روزهای گذشته ۱۰۰ حمام سیار و ۵۰ دستشویی در نقاط مختلف شهر سرپل ذهاب برپا شده است و ۳۶هزار بسته آب ۱/۵ لیتری در اختیار زلزله‌زدگان قرار گرفته است.

وی گفت: نیروهای امدادی آبفای استان تهران در قالب هشت گروه فعالیت دارند و با اقدام این نیروها سیستم تصفیه‌خانه آب سرپل ذهاب ارتقا یافته است.

پرورش هم‌چنین از راه‌اندازی دوباره تصفیه‌خانه فاضلاب این شهر خبر داد و با تشریح روند امدادرسانی نیروهای این شرکت در حادثه زمین‌لرزه استان کرمانشاه گفت: نیروهای آبفای استان تهران در بخش‌های کنترل کیفیت آب (آزمایشگاه‌های سیار و نمونه‌برداری)، ترمیم خطوط لوله و شبکه توزیع، باز راه‌اندازی تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب، توزیع اقلام ضروری (بسته‌های آب، چادر و خوراک) و استقرار سرویس‌های بهداشتی (حمام و دستشویی) در حال کمک‌رسانی هستند.

پرورش خاطرنشان کرد: شبکه و خطوط انتقال آب شهر سرپل ذهاب انجام شده است و نیروها برای بازسازی شبکه آب روستاهای منطقه، از دیروز کار خود را آغاز کرده‌اند.

وی ادامه داد: ۲۵ دستگاه تانکر آب‌رسانی بهداشتی، چهار دستگاه بسته‌بندی آب آشامیدنی، دو دستگاه تصفیه آب با‌ مجموع دبی ۳۲ لیتر در ثانیه، سه دستگاه جرثقیل و یک دستگاه دیزل ژنراتور در منطقه سرپل ذهاب مستقر هستند.

 

انواع آب و ناخالصی های موجود در آن
انواع آب و ناخالصی های موجود در آن

آب مهم ترین ماده شیمیایی موجود است و در قرن جاری منابع آب شیرین از چاه های نفت با ارزش تر خواهند بود.
۸۰% سطح زمین از آب پوشیده شده است که ۹۷% از آن شور، ۲% از آب های جهان به صورت یخ های قطبی و تنها ۱% آب جهان شیرین و قابل استفاده است.
منابع آب طبیعت شامل آب های زیر زمینی مثل آب چاه ها و چشمه ها، آب های سطحی مثل رودخانه ها و جویبارها، آب های شور دریاها و اقیانوس ها می باشند.
هر کدام از انواع آب های طبیعت ویژگی خاص خودش را دارد، ویژگی های آب های زیرزمینی اینست که مواد معلق، مواد آلی در آنها معمولاً کم است،  Fe2+ و Mn2+ در آنها کم و CO2 نسبتاَ زیاد است، املاح محلول و سختی آنها نسبتاً زیاد است، چاه های کم عمق ممکن است آلوده به میکروب باشند.
ویژگی های آب های سطحی اینست که زلال هستند، معمولاً به میکروارگانیسم ها آلوده هستند، مقدار آمونیاک و نیترات آنها ممکن است زیاد باشد، در صورت عبور از نواحی صنعتی، به مواد شیمیایی آلوده هستند، املاح محلول آنها نسبتاً کم است، pH آنها در حدود ۸-۷ است.

ناخالصی های آب
آب خالص در طبیعت وجود ندارد. ضمن استقرار آب در یک مکان یا جاری شدن در یک منطقه، مواد جامد و گازهای محلول در آب، در آن حل و مواد ریز غیر قابل حل در آن به صورت معلق در می آیند.
ناخالصی های آب سه دسته کلی هستند:  ۱- یون ها (کاتیون ها و آنیون ها) ۲- گازهای محلول در آب (اکسیژن، دی اکسید کربن و …) ۳- مواد معلق (گل و لای، باکتری ها و …)

ناخالصی های  گازی
مهم ترین ناخالصی های گازی آب به شرح زیر می باشد:
اکسیژن (O₂): منشأ آن اکسیژن هوا است و باعث گوارایی آب و در ضمن خورندگی آن می شود.
دی اکسید کربن (CO₂): منشأ آن تجزیه بی کربنات ها در اثر کاهش pH و CO₂ هوا است.
آمونیاک (NH3): منشأ آن ترکیبات ازت دار آلی و باکتری ها می باشد.
هیدروژن سولفوره (H2S): منشأ آن تجزیه ترکیبات گوگرد بوسیله باکتری ها است و باعث ایجاد طعم وبوی بد آب می شود.

میزان مصرف آب در بخش کشاورزی و صنعتی در ایران
میزان مصرف آب در بخش کشاورزی و صنعتی در ایران

طبق گزارشات وزارت نیرو، حدود ۹۲ درصد منابع آب تجدید پذیر ما در بخش کشاورزی مصرف می شود. کل مصرف آب در بخش خانگی و صنعت ۸ درصد است.

مصارف کشاورزی

با وجود هشدارها نسبت به مصرف بالای آب در مصارف شهری، آمارها نشان می دهد که بیش از ۹۰ درصد از منابع آب در بخش کشاورزی مصرف می شود که در صورت مدیریت بهینه در این حوزه می توان تا اندازه ی زیادی از ابعاد بحران کم آبی کاست.

کشاورزی بیش از همه ی فعالیت های انسان به آب نیاز دارد . تولید تمامی محصولات کشاورزی و دامی به آب وابسته است . اگر در منطقه ای باران کافی ببارد کشاورزان نیازی به آبیاری محصولات خود ندارند . اما اگر بارندگی کافی نباشد آبیاری محصولات ضروری است . باید روش کار کشاورزی متناسب با شرایط اقلیمی مناطق باشد . مثلا” بهتر است در مناطق کم آب گیاهانی که در مقابل خشکی مقاومت بیشتری دارند کاشته شوند زیرا به دلیل نیاز نداشتن گیاه به آب فراوان هم مقرون به صرفه است و هم مانع شوری زمین در اثر آبیاری با آب کم می شود .

هرکس در تمام زندگی خود یک بار دانه ای یا نهالی کاشته باشد ، ارزش حیاتی آب را برای کشاورزی درک کرده است .

برای پیشگیری از هدررفتن آب کشاورزی چه باید کرد ؟

در حال حاضر از هر متر مکعب آب مصرفی در بخش کشاورزی ایران ۵۰۰ گرم محصول بدست می آید این رقم با استاندارد جهانی که ۳ کیلوگرم است فاصله دارد .

  • در بعضی مناطق ، آبیاری بارانی و قطره ای از روش های صحیح مصرف آب است .
  • برای کاهش تبخیر سریع آب از سطح مزارع و پیشگیری از ترک خوردن خاک ، در صورت امکان بهتر است گیاهان بصورت ردیفی و روی پشته کاشته شوند .
  • آبیاری نابهنگام موجب اتلاف آب می شود . بهتر است آبیاری را در هنگام عصرو شب که تبخیر حداقل است انجام داد . برای جلوگیری از اتلاف و تبخیر آب در مناطق گرم و خشک ، باید روی نهرهای آبیاری پوشانده شود .

 

آب مجازی در بسیاری از محصولات مصرفی روزانه پنهان است
آب مجازی، مقدار آبی است که کالا یا محصول در یک فرآیند تولید از لحظه شروع تا پایان، مصرف می‌کند. در تجارت آب مجازی، به کشورهای کم‌آب توصیه شده که به جای تولید مواد غذایی از منابع آب داخلی، به واردات مواد غذایی مبادرت ورزیده و منابع آب داخلی را برای فعالیت ای تجاری پرسود اختصاص دهند.

آب مجازی، مقدار آبی است که کالا یا محصول در یک فرآیند تولید از لحظه شروع تا پایان، مصرف می‌کند. در تجارت آب مجازی، به کشورهای کم‌آب توصیه شده که به جای تولید مواد غذایی از منابع آب داخلی، به واردات مواد غذایی مبادرت ورزیده و منابع آب داخلی را برای فعالیت­‌های تجاری پرسود اختصاص دهند.

معمولاً در منابعی که سخن از آب مجازی است، دو اصطلاح آب سبز و آب آبی دیده می­‌شود. آب‌­های زیرزمینی و آب‌های سطحی، آب آبی را تشکیل می­‌دهند در حالی که به رطوبت خاک در مناطق غیراشباع آب سبز می‌گویند. به عبارتی کشاورزی دیم از آب سبز تغذیه می‌کند، در حالی که کشاورزی آبی از آب آبی مهارشده سیراب می‌شود. منشاء آب آبی و آب سبز بارندگی است. در حدود ۶۱ درصد از نزولات آسمانی به آب سبز و باقی به آب آبی تبدیل می‌شود. آب مجازی، مقدار آبی است که کالا یا محصول در یک فرآیند تولید از لحظه شروع تا پایان، مصرف می‌کند. مثلاً برای تولید یک کیلوگرم گندم به‌طور متوسط یک‌هزار و ۳۰۰ لیتر آب و میانگین آب استفاده شده برای تولید هر کیلوگرم هندوانه ۳۰۰ لیتر آب در جهان است.

میزان آب سبز و آب آبی و نحوه مصرف آن در بخش‌های مختلف

توسعه‌دهندگان ایده آب مجازی معتقدند با صادرات و واردات کالا و محصولات، حجم زیادی آب جابه‌جا می‌شود که از آن به‌عنوان تجارت آب مجازی نام برده می‌شود. در تئوری تجارت آب مجازی، به‌منظور کاهش فشار بر منابع آب، به کشورهای کم‌آب توصیه شده که به جای تولید مواد غذایی از منابع آب داخلی، به واردات مواد غذایی مبادرت ورزیده و منابع آب داخلی را برای فعالیت‌های تجاری پرسود اختصاص دهند.

میزان بارندگی و مصرف آب در کشاورزی کشور

بارش‌های جوی کشور سالانه معادل ۴۱۳ میلیارد مترمکعب برای کشور دارند که با ۱۳ میلیارد مترمکعب آب واردشده به کشور توسط رودخانه‌های مرزی این میزان به ۴۲۶ میلیارد مترمکعب افزایش می‌یابد؛ اما از این مقدار ۲۹۵ میلیارد مترمکعب مستقیماً تبخیر شده و از دسترس خارج می‌شود به عبارت ساده پتانسیل کل منابع آب تجدیدشونده کشور حدود ۱۳۰ میلیارد مترمکعب برآورد می‌شود. بازده کل آبیاری در کشورهای توسعه‌یافته ۶۵ درصد و در کشورهای در حال توسعه ۴۵ درصد است، این شاخص در ایران بین ۳۳ تا ۳۷ درصد است. با توجه به این شرایط حاکم بر بارندگی و میزان آب کشور، بنابراین کشور ما باید به مفهوم آب مجازی توجه بیشتری داشته باشد.

اهمیت آب مجازی در کشور

در حالی که مفهوم آب مجازی بیش از سه دهه است که در سیاست‌گذاری‌های کشورهای توسعه‌یافته مورد توجه قرار گرفته‌ است. کشور ما چندان توجهی به مفهوم آب مجازی نداشته است. پروفسور “هانس‌-گئورگ فرده” پژوهشگر کشاورزی معتقد است با در نظر گرفتن وضع آب در سراسر جهان، تنها با صرفه‌جویی در آب مجازی می‌توان ذخایر موجود را مدیریت کرد. این میزان مصرف را نمی‌توان با کنتور اندازه‌ گرفت، زیرا آب مجازی در بسیاری از محصولات مصرفی روزانه پنهان است. پایین بودن بهره‌وری آب کشاورزی در ایران، باعث ضرورت بیشتر آب مجازی در این بخش می‌شود، بنابراین بهترین راهکار در شرایط موجود، توسعه هرچه بیشتر تجارت آب مجازی است. در واقع کشورهای کم‌آب (همچون ایران) می‌توانند با تجارت آب مجازی و واردات محصولات آب‌بر، مقدار آب موردنیاز برای تولید آنها را ذخیره کنند.

تجارت آب مجازی در دنیا

تجارت جهانی کالاها، جریانی بین‌المللی از آب مجازی را به وجود می‌آورد که اصطلاحاً “تجارت آب مجازی” نامیده می‌شود. تجارت آب مجازی میان کشورها را یک‌هزار و ۳۴۰ میلیارد مترمکعب در سال ۲۰۰۰ تخمین زده‌اند که ۶۰ درصد آن مربوط به محصولات کشاورزی، ۱۴ درصد آن مربوط به تجارت ماهی و غذاهای دریایی، ۱۳ درصد آن مربوط به تجارت دام و ۱۳ درصد مربوط به تجارت گوشت بوده است. بیشترین حجم تجارت جهانی آب مجازی مربوط به محصولات کشاورزی است و در بین آنها گندم بالاترین میزان را دارد.

hamiab.ir-water


۷۰ درصد وزن انسان از آب تشکیل شده !
۷۰ درصد وزن انسان از آب تشکیل شده !

مطالعات نشان داده است که بیش از ۷۰ درصد وزن انسان از آب تشکیل شده است و این مقدار بر اساس سن، جنسیت و عوامل زیستی و محیطی دیگر متغیر است.

آب نقش مهمی را در سلامتی انسان و موجودات زنده ایفا می‌کند و کمبود همین ماده بی‌بو و بی‌رنگ در بدن می‌تواند به راحتی شما را تا سر حد مرگ پیش ببرد. بعد از اکسیژن که مهم‌ترین عامل حیات انسان است و اگر چند دقیقه به انسان نرسد، سبب مرگ می‌شود، آب دومین عنصر مهم در حیات انسان است.

در برخی از جانداران بیش از ۹۰ درصد از وزنشان را آب تشکیل می‌دهد و در انسان بیش از ۷۰ درصد از وزن به آن اختصاص دارد. به طور کلی، کودکان، مردان و سپس زنان به ترتیب بیشترین مقادیر آب را در بدن خود ذخیره دارند و این مقدار تحت شرایط داخلی و خارجی متفاوت تغییر می‌کند. توجه به این نکته مهم است همان‌طور که کم‌آبی در بدن سبب بروز مشکلات سلامتی می‌شود، زیاد آب نوشیدن نیز ممکن است بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد.

در بدن انسان چقدر آب وجود دارد؟
حجم آب موجود در بدن افراد به علت عوامل متعدد با یکدیگر متفاوت است. شاید برایتان جالب باشد که وزن کودکان بیشتر از بقیه از آب تشکیل شده است به طوری که حدود ۷۸ درصد از وزنشان از آب است.

در مردان بزرگسال گاهی این مقدار به حدود ۶۰ تا ۶۵ درصد کاهش پیدا می‌کند. بافت‌های چربی در مقایسه با بافت‌های غیرچربی مقدار کمتری آب دارد. در زنان به این علت که بافت‌های چربی بیشتر از مردان است این مقدار گاهی به ۵۵ تا ۶۰ درصد کاهش می‌یابد. حدود ۴۵ درصد از وزن افراد چاق و دارای اضافه وزن از آب تشکیل می‌شود که مقدار کمی است و علت آن وجود بافت‌های چربی فراوان در بدن آن‌ها است.

در نتیجه وزن کودکان بیشتر از سایرین از آب تشکیل شده است و بدن زنان در مقایسه با مردان مقدار کمتری آب دارد. علاوه بر این، افرادی که بافت‌های چربی بیشتری دارند در مقایسه با افراد دیگر وزن بدنشان کمتر از آب تشکیل  شده است.

بدن انسان از حدود ۶۵ تا ۷۵ درصد آب تشکیل شده است و حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد خون بدن انسان از آب تشکیل می‌شود. علاوه بر این، مغز و قلب از ۷۳ درصد، ریه‌ها ۸۳ درصد، پوست از ۶۴ درصد، ماهیچه و کلیه‌ها از ۷۹ درصد و استخوان‌ها از ۳۱ درصد آب تشکیل شده‌اند که رقم قابل توجهی است.

حجم بارش‌ها با ۴۸ درصد کاهش به ۱۱/۷ میلی‌متر رسید
حجم بارش‌ها با ۴۸ درصد کاهش به ۱۱/۷ میلی‌متر رسید

با گذشت ۵۰ روز از سال آبی جدید، متوسط بارش‌های کشور به ۱۱.۷ میلی‌متر رسیده است.

به گزارش روابط عمومی حامیان آب به نقل از وزارت نیرو، بر اساس اطلاعات ایستگاه‌های باران‌سنجی شرکت مدیریت منابع آب ایران، با گذشت ۵۰ روز از سال آبی جدید یعنی از ابتدای مهرماه سال جاری تا پایان روز جمعه ۱۹ آبانماه جاری، متوسط بارش‌های کشور به ۱۱/۷ میلی‌متر رسید. این میزان بارش در مقایسه با مدت مشابه سال آبی گذشته ( ۱۲ میلی‌متر ) ۸ درصد و در مقایسه با متوسط بلندمدت ( ۲۱ میلی‌متر ) ۴۸ درصد کاهش داشته است.

بر همین اساس، بیشترین بارش‌ها در حوضه‌های آبریز اصلی، دریای خزر با ۸۲ میلی‌متر، دریاچه ارومیه با ۲۱ میلی‌متر، خلیج فارس و دریای عمان، فلات مرکزی و قره قوم با ۲ میلی‌متر به ثبت رسیده است. حوضه آبریز اصلی مرزی شرق در مدت زمان مذکور فاقد هر نوع بارش بوده است.

این گزارش می‌افزاید:

ایستگاه رامسر- صفارود در استان مازندران شاهد حداکثر بارندگی به میزان ۵۷۸ میلی‌متربوده و برای ایستگاه‌های آباده تشک در استان فارس، باغستان تربت جام در استان خراسان رضوی، بترک در استان خراسان جنوبی و اهواز در استان خوزستان حداقل بارندگی به میزان صفر گزارش شده است.

گفتنی است، حجم بارش‌های اول مهر تا ۱۹ آبان‌ماه جاری، معادل ۱۹ میلیارد و ۱۲۸ میلیون مترمکعب بوده است.